Nhiễm trùng huyết cướp đi hơn 350.000 sinh mạng mỗi năm, khiến nó trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với các bệnh nhân ở Hoa Kỳ.
Các liệu pháp kháng sinh tiêm tĩnh mạch tiêu chuẩn thường tỏ ra vô ích trước tính chất phức tạp của nhiễm trùng huyết. Tuy nhiên, hy vọng mới lại được tìm thấy ở một giải pháp thay thế mà ít ai nghĩ tới: Vitamin C.
Nhiễm trùng huyết: 'Một trong những tình trạng khó điều trị nhất'
Thông thường, khi cơ thể chống lại nhiễm trùng, hệ thống miễn dịch sẽ được huy động trong thời gian ngắn và rút lui nhanh chóng. Tuy nhiên, đôi khi nó vẫn tiếp tục duy trì quá trình này trong cơ thể; nhiễm trùng huyết là một tình trạng như vậy.
Nhiễm trùng huyết xảy ra không thể đoán trước và có thể trở nên hung hãn, khiến phản ứng miễn dịch mất kiểm soát. Trong trường hợp xấu nhất, các cơ quan quan trọng ngừng hoạt động, dẫn đến tử vong.
Tiến sĩ Paul Marik, chuyên gia chăm sóc phổi và chăm sóc quan trọng, đồng thời là chủ tịch kiêm giám đốc khoa học của Liên minh Chăm sóc Quan trọng COVID-19 tuyến đầu, nói với The Epoch Times: “Nhiễm trùng huyết là một trong những tình trạng khó điều trị nhất trong ICU”.
Hàng triệu người ở Hoa Kỳ bị ảnh hưởng và nó hiện diện trong 30-50% số ca nhập viện dẫn đến tử vong. Trong một báo cáo điều tra năm 2019 từ Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA), các nhà nghiên cứu lưu ý rằng hầu hết các ca tử vong do nhiễm trùng huyết khó có thể ngăn ngừa được thông qua việc chăm sóc tại bệnh viện tốt hơn.
Tiến sĩ Marik cho biết khả năng đạt được kết quả tích cực từ việc điều trị phụ thuộc rất nhiều vào hai yếu tố: loại nhiễm trùng huyết và thời gian từ khi khởi phát đến khi điều trị.
"Nhiễm trùng huyết y tế" bắt nguồn từ một căn bệnh như viêm phổi hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. "Nhiễm trùng huyết do phẫu thuật" là tình trạng nhiễm trùng huyết cần can thiệp phẫu thuật cấp cứu và thường xảy ra do vỡ cơ quan trong ổ bụng.
Vitamin C có thể giúp ích như thế nào?
Trong lịch sử, vitamin C được sử dụng để điều trị bệnh scorbut. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, vitamin C đã được chứng minh là có nhiều tác dụng có lợi dẫn đến việc sử dụng nó trong các bệnh như ung thư và nhiễm trùng huyết.
Bệnh nhân nhiễm trùng huyết thường bị viêm lan rộng và tăng các loại oxy phản ứng (ROS). ROS có thể gây thương tích nghiêm trọng và cuối cùng dẫn đến rối loạn chức năng đa cơ quan.
Vitamin C, là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp loại bỏ ROS gây rắc rối. Nó còn giúp chống viêm và phát huy tác dụng trên phạm vi rộng, từ đó mang lại lợi ích hơn nữa cho bệnh nhiễm trùng huyết.
Hầu hết nồng độ vitamin C trong huyết thanh của mọi người đều vượt quá 50 micromol/lít. Tuy nhiên, các bác sĩ nhận thấy rằng nồng độ vitamin C ở những bệnh nhân đang chiến đấu với bệnh nhiễm trùng huyết giảm nhanh chóng, với mức độ ở những bệnh nhân bị bệnh nặng giảm xuống dưới 11 micromol/lít.
Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng điều này phản ánh rằng vitamin C đang được sử dụng hết khi cơ thể hoạt động để lấy lại trạng thái cân bằng. Quan sát tương tự này đã được nhìn thấy ở những bệnh nhân đang chiến đấu với bệnh ung thư.
Nhiều nghiên cứu đã điều tra xem liệu vitamin C có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng huyết hay không.
Một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng mù đôi năm 2020 trên 137 bệnh nhân đã cho một nhóm nhiễm trùng huyết áp dụng phác đồ điều trị tiêu chuẩn, trong khi một nhóm khác điều trị tiêu chuẩn cộng với vitamin C tiêm tĩnh mạch cùng B1 và hydrocortisone.
Kết quả cho thấy, nhóm điều trị kết hợp giải quyết tình trạng nhiễm trùng huyết nhanh hơn đáng kể so với nhóm nhận được phác đồ điều trị tiêu chuẩn. Tiến sĩ Marik và các đồng nghiệp của ông đã sử dụng liệu pháp kết hợp này cho “vô số bệnh nhân”.
Một thử nghiệm khác cho thấy tỷ lệ tử vong là 14,3% khi tiêm tĩnh mạch vitamin C liều cao so với khoảng 64,3% khi không dùng vitamin C.
Các tác giả của một nghiên cứu vào năm 2022 cho biết, “một loạt các cytokine và protein gây chết người gây ra tình trạng sinh lý bệnh phức tạp, từ đó có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết” và vitamin C có khả năng “ngăn chặn dòng viêm về mặt lý thuyết”. Các nhà nghiên cứu đã xem xét 23 nghiên cứu về hiệu quả của vitamin C liều cao trong điều trị nhiễm trùng huyết. Họ kết luận rằng vitamin C làm giảm tỷ lệ tử vong, các trường hợp suy nội tạng và nhu cầu dùng thuốc huyết áp.
Vitamin C liều cao thường được sử dụng qua đường tĩnh mạch, do máu hấp thụ 100%. Liều như vậy có thể dao động từ 2-10g mỗi ngày hoặc hơn. Tuy nhiên, mặc dù các công thức tiêm tĩnh mạch thường được ưa chuộng hơn ở những bệnh nhân bị bệnh nặng và có thể làm tăng nhanh nồng độ vitamin C trong huyết thanh, nhưng không có sự khác biệt nào về hiệu quả lâm sàng được báo cáo giữa các công thức vitamin C tiêm tĩnh mạch và đường uống. Theo bác sĩ Marik, liều vitamin C tối ưu tại bệnh viện là 1,5g tiêm tĩnh mạch mỗi 6 giờ trong đợt điều trị.
Các tác giả của bài đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp năm 2022 đã viết: “Với chi phí thấp và tác dụng phụ tối thiểu, chúng tôi đặc biệt khuyến khích các thử nghiệm ngẫu nhiên, quy mô lớn hơn nữa để xác định vitamin C như một tiêu chuẩn chăm sóc trong việc kiểm soát nhiễm trùng huyết”.
Thuốc kháng sinh vẫn là yếu tố quan trọng và có khả năng cứu sống nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, theo một báo cáo, việc sử dụng kháng sinh không phù hợp xảy ra ở hơn 31% bệnh nhân nhiễm trùng huyết. Việc lạm dụng này có thể làm tăng nguy cơ tử vong và thời gian nằm viện. Trong một nghiên cứu riêng, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc lạm dụng kháng sinh ở bệnh nhân nhiễm trùng huyết có liên quan đến suy giảm thần kinh.
Tại sao bệnh viện không sử dụng vitamin C?
Vitamin C như một liệu pháp bổ trợ vẫn được sử dụng ở mức tối thiểu ở các bệnh viện trên toàn Hoa Kỳ. Tiến sĩ Marik nói: “Thật khó để biết chính xác lý do tại sao vitamin C tiêm tĩnh mạch không được sử dụng trong các trường hợp nhiễm trùng huyết”.
Ông viện dẫn những lý do có thể như thiếu nhận thức hoặc chính sách của bệnh viện thiên về kháng sinh hơn vitamin C.
Ông nói: “Có một xu hướng đáng lo ngại của các cơ quan y tế và bệnh viện là họ thường chỉ ưu tiên các phương pháp điều trị mới và đắt tiền, cho rằng chúng hiệu quả trong khi hồ sơ an toàn lại bị đặt trong vòng nghi vấn; thay vào đó, tại sao chúng ta không thử xem xét những phương pháp điều trị sẵn có, được nghiên cứu kỹ lưỡng và tương đối an toàn”. Ông lưu ý rằng sự thiên vị này dường như là yếu tố chính trong việc hạn chế sử dụng vitamin C đối với bệnh nhiễm trùng huyết.
“Trước những thách thức trong việc điều trị nhiễm trùng huyết, không có lý do nào để không thử dùng vitamin C tiêm tĩnh mạch trong phác đồ điều trị”, Tiến sĩ Marik nói.
Theo Vance Voetberg - The Epoch Times
Nhật Duy biên dịch
Vance Voetberg là nhà báo tự do của The Epoch Times có trụ sở tại Tây Bắc Thái Bình Dương. Anh có bằng Cử nhân Báo chí và mong muốn trình bày những tin tức liên quan đến sức khỏe một cách trung thực, truyền cảm hứng. Anh ấy là người sáng lập blog dinh dưỡng “Running On Butter.”
