Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) cảnh báo rằng bối cảnh việc làm toàn cầu sẽ thay đổi mạnh mẽ trong 5 năm tới, vì trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng được sử dụng rộng rãi, vì quá trình chuyển đổi để đáp ứng các tiêu chuẩn về năng lượng xanh, môi trường - xã hội - quản trị (ESG), cũng như vì tăng trưởng kinh tế đang chậm lại.
Theo “Báo cáo Tương lai Việc làm năm 2023” của WEF, khoảng 23% công việc dự kiến sẽ thay đổi vào năm 2027, với khoảng 69 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra và 83 triệu việc làm sẽ bị loại bỏ, dẫn đến việc mất đi 14 triệu việc làm - tương đương 2% số việc làm hiện tại.
Báo cáo trên đã khảo sát 803 công ty sử dụng hơn 11,3 triệu nhân viên trong 27 cụm ngành và 45 nền kinh tế trên toàn cầu, về các xu hướng vĩ mô và công nghệ cũng như tác động của chúng đối với việc làm và kỹ năng, và về “các chiến lược chuyển đổi lực lượng lao động” mà doanh nghiệp dự định thực hiện từ nay đến năm 2027.
Báo cáo phát hiện ra rằng các nghề như văn thư hoặc thư ký - bao gồm giao dịch viên ngân hàng, thủ quỹ, nhân viên bán vé, nhân viên nhập dữ liệu, nhân viên văn phòng của dịch vụ bưu chính và thư ký hành chính - có thể sẽ giảm ở mức nhanh nhất trong 5 năm tới so với quy mô hiện nay, mất khoảng 26 triệu việc làm vào năm 2027.
Trong khi đó, một số công việc về công nghệ - trong đó có những công việc tập trung vào AI và máy học, chuyên gia về quản trị bền vững, nhà phân tích tình báo kinh doanh, chuyên gia bảo mật thông tin và kỹ sư ngành công nghệ tài chính - dự kiến sẽ gia tăng.
Theo báo cáo, nhìn chung, mức tăng trưởng việc làm lớn nhất có thể sẽ xuất hiện ở các lĩnh vực giáo dục (10%, với 3 triệu việc làm bổ sung), nông nghiệp (30%, tương đương 3 triệu việc làm bổ sung) và mậu dịch & thương mại điện tử (4 triệu việc làm bổ sung).
Năng lượng tái tạo & ESG thúc đẩy thay đổi cơ cấu việc làm
WEF cho rằng các xu hướng như chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, sang các tiêu chuẩn ESG — những điều được nhiều doanh nghiệp sử dụng trong quá trình ra quyết định đầu tư để đo lường các tác động về tính bền vững và tính đạo đức — đã thúc đẩy doanh nghiệp áp dụng công nghệ và nội địa hóa chuỗi cung ứng; chúng trở thành “những động lực hàng đầu của tăng trưởng việc làm”. Trong khi đó, những thách thức kinh tế như lạm phát cao, tăng trưởng kinh tế chậm hơn và thiếu hụt nguồn cung là “mối đe dọa lớn nhất” đối với tạo ra việc làm mới.
Báo cáo nêu rõ: “Việc tạo ra việc làm và loại bỏ việc làm chịu tác động lớn nhất của các xu hướng môi trường, công nghệ và kinh tế. Trong số các xu hướng vĩ mô được liệt kê, các doanh nghiệp dự đoán rằng, hiệu quả tạo ra việc làm ròng mạnh nhất sẽ được thúc đẩy bởi các khoản đầu tư mà tạo điều kiện cho quá trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp, quá trình áp dụng rộng rãi hơn các tiêu chuẩn ESG, và chuỗi cung ứng trở nên địa phương hóa hơn, mặc dù cũng có những việc làm bị loại bỏ trong từng trường hợp".
Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ đã nhiều lần cảnh báo rằng các công ty áp dụng ESG có nguy cơ sụt giảm lợi nhuận đầu tư và khó tăng trưởng kinh tế, điều này có thể gây ra hiệu ứng dây chuyền trên toàn nền kinh tế.
Báo cáo của WEF cho biết thêm: “Tiến bộ công nghệ - thông qua việc tăng cường áp dụng công nghệ mới và tân tiến cũng như tăng lượng truy cập kỹ thuật số - dự kiến sẽ thúc đẩy tăng trưởng việc làm ở hơn một nửa số công ty được khảo sát, bù đắp cho các việc làm dự kiến bị loại bỏ ở ⅕ tổng số công ty".
Báo cáo cũng chỉ ra rằng chi phí sinh hoạt ngày càng tăng mà người tiêu dùng phải chịu là một yếu tố khác có khả năng gây ra mối đe dọa lớn nhất đối với thị trường việc làm trong 5 năm tới và sẽ góp phần loại bỏ đáng kể việc làm.
-
- Robot hình người Engineered Arts Ameca có trí thông minh nhân tạo được trưng bày trong Triển lãm Điện tử Tiêu dùng (CES) ở Las Vegas, Nevada, Mỹ, hôm 05/01/2022. (Ảnh: Patrick T. Fallon/AFP qua Getty Images )
Cũng theo báo cáo của WEF, gần 75% công ty được khảo sát có kế hoạch áp dụng AI, dữ liệu lớn và điện toán đám mây trong vòng 5 năm tới, khoảng 50% công ty tin rằng điều đó sẽ tạo ra việc làm mới và 25% cho rằng sẽ dẫn đến mất việc làm.
Ngoài ra, theo báo cáo, các tổ chức ước tính rằng khoảng 34% tất cả các tác vụ liên quan đến kinh doanh hiện đang được thực hiện bởi máy móc, 66% còn lại do con người thực hiện.
Theo The Epoch Times
Cát Duyên biên dịch
