Lão hóa da là một quá trình sinh lý phức tạp được quyết định bởi cả yếu tố bên trong và bên ngoài.
Trong quá trình lão hóa tự nhiên, làn da trở nên mỏng và khô hơn với các nếp nhăn và sự thay đổi về màu sắc ngày càng rõ rệt. Gen là yếu tố chính quyết định những thay đổi tự nhiên và loại lão hóa này được gọi là “lão hóa nội tại”.
Lão hóa da sớm do các yếu tố môi trường và lối sống gây ra được gọi là “lão hóa bên ngoài”. Tác động của quá trình lão hóa này đối với da có thể bị chậm lại nếu thực hiện một số biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Để ngăn ngừa lão hóa da sớm, các bác sĩ da liễu Hoa Kỳ đã đưa ra các khuyến nghị sau:
1. Bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời
Theo Tổ chức Ung thư Da Hoa Kỳ, lão hóa do ánh nắng là “thủ phạm” chính làm tăng tốc độ lão hóa da, nguyên nhân là do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tia cực tím (UV).
Tia UV có thể thâm nhập sâu vào lớp hạ bì, phá hủy các sợi collagen, tăng sản xuất elastin bất thường và dẫn đến sản xuất metallicoproteinase - một loại enzyme tái tạo collagen bị hư hỏng thường gặp trục trặc và làm thoái hóa collagen, dẫn đến việc tái tạo da bất thường. Làn da tái tạo sẽ nhăn nheo, collagen suy giảm dẫn đến da bị lão hóa nhanh.
Ivona Percec - bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ tại Hệ thống Y tế Đại học Pennsylvania, cho biết trên trang web của Penn Medicine:
“Khi nói đến nếp nhăn, có những yếu tố khác tác động mạnh hơn nhiều so với yếu tố di truyền. Ví dụ, có tới 90% những thay đổi có thể nhìn thấy trên da là kết quả của tác hại từ ánh nắng mặt trời được gọi là tổn thương quang hoá”.
2. Thoa kem chống nắng và dưỡng ẩm hàng ngày
Thoa kem chống nắng hàng ngày không chỉ bảo vệ chống ung thư da mà còn chống lại các dấu hiệu lão hóa do ánh nắng. Sử dụng kem chống nắng thường xuyên có thể ngăn ngừa tổn thương quang hoá trong thời gian dài hơn.
Melanie Palm - giám đốc y học thẩm mỹ ở Solana Beach (California), giải thích:
“Một số loại kem chống nắng hiện nay có chứa các enzym sửa chữa DNA giúp phục hồi những tổn thương trước đây bằng cách sử dụng DNA không bị hư hại gần đó để sửa chữa”.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Drugs in Dermatology vào năm 2017 cho thấy rằng, các sản phẩm có chứa enzyme sửa chữa DNA có thể tăng cường tác dụng chống lão hóa da và giảm tỷ lệ mắc bệnh dày sừng quang hóa.
Tiến sĩ Palm khuyên bạn nên sử dụng kem chống nắng có chứa oxit kẽm và/hoặc titan dioxit, cung cấp khả năng che phủ lâu dài chống lại tia UVA và có hệ số chống nắng ít nhất là 30.
Sử dụng kem dưỡng ẩm, như kem chống nắng, là một phần quan trọng trong quy trình chăm sóc da hàng ngày. Kem dưỡng ẩm khóa độ ẩm vào da để giúp da trông trẻ hơn.
Khi có tuổi, da tự nhiên tiết ra ít dầu hơn và kem dưỡng ẩm có thể giúp thay thế các loại dầu đó. Ngoài ra, kem dưỡng ẩm tạm thời làm tăng độ căng mọng của da, giúp làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn.
3. Bỏ hút thuốc và uống rượu vừa phải
Hút thuốc có thể đẩy nhanh tốc độ lão hóa da, làm xuất hiện nếp nhăn và làn da xỉn màu, tái nhợt. Hơn nữa, rượu có thể làm mất nước và làm hỏng da, khiến da trông già hơn.
Một phân tích dữ liệu từ 3.267 phụ nữ da trắng, châu Á, da đen và gốc Tây Ban Nha ở ba lục địa cho thấy cả hút thuốc và uống rượu đều có tác động đáng kể đến lão hóa da và khuôn mặt.
Vào tháng 7 năm 2022, một phân tích di truyền được công bố trên tạp chí Molecular Psychiatry cho thấy rượu làm tăng tốc độ lão hóa của con người bằng cách làm hỏng DNA ở telomere.
4. Tập thể dục vừa phải và thường xuyên
Tập thể dục vừa phải có thể cải thiện lưu thông máu và tăng cường hệ thống miễn dịch, mang lại vẻ ngoài trẻ trung hơn cho làn da. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập thể dục giúp giảm lão hóa da và những thay đổi này có liên quan đến sự cải thiện trong ty thể của mô.
Tiến sĩ Emily J. Kirby, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ ở Fort Worth (Texas), tin rằng tập thể dục cung cấp các chất dinh dưỡng như vitamin và oxy cho tế bào da, giúp sửa chữa và tái tạo collagen. Tập thể dục (đặc biệt là cử tạ) giải phóng hormone tăng trưởng do tuyến yên sản xuất, hormone này kích thích nguyên bào sợi, cơ quan sản xuất collagen.
5. Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng
Một nghiên cứu năm 2020 được công bố trên tạp chí Nutrients cho thấy dinh dưỡng có liên quan mật thiết đến sức khỏe làn da. Mức độ dinh dưỡng và thói quen ăn kiêng có thể sửa chữa làn da bị tổn thương hoặc gây tổn thương cho da. Các nghiên cứu lâm sàng và dịch tễ học đã chứng minh rằng mức độ dinh dưỡng và thói quen ăn kiêng có tác động đến sức khỏe và quá trình lão hóa của da.
Để đạt được hiệu quả trì hoãn lão hóa da tốt hơn, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp là chìa khóa quan trọng. Nghiên cứu cho thấy rằng ăn trái cây và rau quả có thể là cách lành mạnh và an toàn nhất để duy trì làn da tươi trẻ.
Ngay cả những người đã có dấu hiệu lão hóa da sớm cũng có thể hưởng lợi từ việc thay đổi lối sống. Ví dụ, bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời giúp da có cơ hội sửa chữa những tổn thương. Những người bỏ hút thuốc cũng nhận thấy rằng làn da của họ trông khỏe mạnh hơn. Không bao giờ là quá muộn để bắt đầu!
Nếu bạn đang gặp phải các dấu hiệu lão hóa da ngày càng nghiêm trọng, chẳng hạn như nếp nhăn, da chảy xệ, đồi mồi hoặc thay đổi kết cấu, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu.
Điều quan trọng cần nhớ là lão hóa da là một quá trình tự nhiên, nhưng với sự chăm sóc thích hợp, có thể cải thiện vẻ ngoài của làn da lão hóa và tăng cường sức khỏe của da.
Theo David Chu - The Epoch Times
Chấn Hưng biên dịch
David Chu là một nhà báo ở London, đã làm việc trong lĩnh vực tài chính gần 30 năm tại các thành phố lớn ở Trung Quốc và nước ngoài, bao gồm Hàn Quốc, Thái Lan và các nước Đông Nam Á khác. Ông sinh ra trong một gia đình chuyên về Y học cổ truyền Trung Quốc và có nền tảng về văn học cổ đại Trung Quốc.
