Mặc dù các công ty thành công hàng đầu ở Thung lũng Silicon đã khiến cho cuộc sống của chúng ta trở nên thuận tiện hơn, nhưng chúng ta phải trả một cái giá rất đắt cho sự tiện lợi đó: đánh đổi quyền riêng tư. Mục tiêu của họ là gì? Biến những chiếc xe của chúng ta thành nhà tù được điều khiển bằng dữ liệu, hay chính xác hơn là một công cụ giám sát.
Trong cuốn sách mới của mình, có tựa đề "Road to Nowhere: What Silicon Valley Gets Wrong about the Future of Transportation (Đường đến hư không: Sai lầm của Thung lũng Silicon về tương lai của giao thông vận tải), tác giả Paris Marx giải thích lý do tại sao không nên để giới tinh hoa ở Thung lũng Santa Clara tiếp cận phương tiện của chúng ta.
Điều này cũng chẳng có gì đáng ngạc nhiên. Mặc dù các công ty thành công hàng đầu ở Thung lũng Silicon đã khiến cho cuộc sống của chúng ta trở nên thuận tiện hơn, nhưng chúng ta phải trả một cái giá rất đắt cho sự tiện lợi đó: đánh đổi quyền riêng tư. Tất nhiên, điều này không ngăn được việc các công ty Big Tech hợp tác với các nhà sản xuất xe hơi.
Mục tiêu của họ là gì? Biến những chiếc xe của chúng ta thành nhà tù được điều khiển bằng dữ liệu, nơi các tài xế bị giám sát chặt chẽ và khai thác thông tin nhạy cảm. Quý vị đã từng được cảnh báo - ô tô của ngày mai sẽ không giống ô tô của ngày hôm nay, loa sẽ có tai và bảng điều khiển sẽ có mắt.
Vào năm 2020, BMW thông báo rằng họ đang hợp tác với Amazon, một đứa con cưng của Thung lũng Silicon, với hy vọng thúc đẩy sự đổi mới dựa trên dữ liệu. Kể từ khi công bố, BMW đã giới thiệu một loạt các phương thức bóc lột (exploitative). Theo báo cáo đầu tiên của The Verge, nhà sản xuất đa quốc gia của Đức hiện đang chào bán các đơn đặt hàng cho ghế sưởi. Nếu quý vị là chủ sở hữu của một chiếc BMW đời mới, mức giá hàng tháng sẽ là $ 18 (hoặc $ 415 để sử dụng "không giới hạn").
Đó được gọi là giao dịch vi mô trong trò chơi điện tử (microtransaction). Đó là một phương pháp kiếm tiền phổ biến từ trò chơi khuyến khích người dùng mua các vật phẩm ảo để đổi lấy tiền mặt. Tương tự như những trò chơi miễn phí xuất hiện trên điện thoại của quý vị.
Nếu động thái tính tiền để sưởi ấm chỗ ngồi của khách hàng có vẻ là hành động sai trái và rất phi đạo đức, thì đó là vì nó chính là vậy đó.
Quý vị thấy đấy, trong trường hợp của ghế sưởi, như tờ The Verge đã lưu ý, "Chủ sở hữu BMW đã có tất cả các bộ phận cần thiết." Tuy nhiên, BMW đã quyết định đặt "một khối phần mềm vào chức năng của chúng, khiến cho người mua sau đó phải trả tiền mới có thể gỡ bỏ".
Công ty cũng có ý định ràng buộc các tính năng khác với phí đăng ký, bao gồm vô lăng sưởi và gói “IconicSounds Sport”, “cho phép” người lái xe phát âm thanh động cơ trong xe của họ với giá 117 USD.
Trong khi đó, Ford, một công ty chịu trách nhiệm tạo ra ô tô giá rẻ đầu tiên, dự định biến ô tô thành màn hình TV khổng lồ. Năm 2016, Ford hợp tác với Google, AT&T và Amazon và bắt đầu chuyển trọng tâm sang phần mềm xe hơi nâng cao. Theo báo cáo đầu tiên của Motortrend, điều này thúc đẩy việc quảng bá trên xe hơi trở nên thuận tiện hơn.
Theo Motortrend, chính “các kết nối dữ liệu tích hợp đang phát triển nhanh chóng trong các dòng xe cho phép tích hợp WiFi và cập nhật xe qua mạng” sẽ sớm trở thành kênh liên lạc riêng tư trực tiếp cho các quảng cáo trên xe hơi. Quý vị có thể tham khảo bằng sáng chế của Ford tại đây.
Hệ thống này sẽ hoạt động như thế nào?
Ví dụ: Nếu quý vị tình cờ lái xe ngang qua một biển quảng cáo khoai tây chiên, quảng cáo đó sẽ ngay lập tức hiển thị trên màn hình xe. Đối với mỗi quảng cáo xuất hiện trên màn hình, Ford sẽ nhận được một khoản hoa hồng. Nhiều người cho rằng, Ford có tham vọng trở thành một Google, còn tôi thì suy đoán rằng, đó là một suy nghĩ an ủi chỉ dành cho rất ít tài xế.
Và sau đó là Tesla, một công ty năng lượng sạch và ô tô đa quốc gia của Mỹ. Năm ngoái, Tesla đã chuyển trụ sở chính từ vùng ngoại ô đầy cây xanh của Thung lũng Silicon đến Texas. Tuy nhiên, Tesla vẫn là một công ty ở Thung lũng Silicon. Quý vị thấy đấy, Tesla chuyên về xe điện (EV) và bất kỳ ai hiểu biết về EV đều biết rằng những thiết bị thông minh bốn bánh này có nhiều phần mềm hơn phần cứng.
Tuy nhiên, như The Street’s Luc Olinga đã đưa tin, Elon Musk, Giám đốc điều hành của Tesla, muốn biến những thiết bị thông minh này “thành một phòng khách trên chiếc xe bốn bánh”. Thay vì thực sự lái xe của họ, hành khách sẽ sớm được khuyến khích xem TV hoặc chơi trò chơi điện tử.
Đầu năm nay, Tesla đã thông báo rằng họ sẽ sớm tích hợp Steam Valve, một dịch vụ phân phối trò chơi điện tử kỹ thuật số, vào các phương tiện của mình. Theo Olinga, động thái này sẽ cho phép công ty của Musk "thêm hơn 50.000 trò chơi điện tử vào hệ thống của mình, mở rộng đáng kể các tùy chọn có sẵn cho chủ sở hữu Tesla".
Tất nhiên, các trò chơi điện tử rất hấp dẫn. Tuy nhiên, điều quan trọng là trò chơi điện tử ngày nay đã phát triển. Chúng nhanh chóng trở thành con ngựa thành Troy, được thiết kế để thu thập một lượng lớn dữ liệu được cá nhân hóa từ những người dùng không mảy may nghi ngờ đến điều đó. Với sự ra đời của các thiết bị như tai nghe thực tế ảo (VR) và găng tay xúc giác, việc thu thập dữ liệu đã tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Trong vài năm tới đây, trò chơi theo hướng dữ liệu có vẻ sẽ thay đổi ngành công nghiệp này, nhưng không phải theo hướng tốt hơn.
Nhà nghiên cứu Bill Buchannan dự đoán rằng đến năm 2025, 60% ô tô trên các con đường của Hoa Kỳ sẽ có kết nối internet, có nghĩa là "cơ hội để khai thác dữ liệu là vô tận. Khi quý vị lái xe đi làm có lẽ đó cũng lần duy nhất quý vị không bị theo dõi".
Ô tô từng là nơi riêng tư của nhiều người trong chúng ta, nhưng bây giờ có vẻ như nó sẽ là một công cụ để khai thác dữ liệu, hay chính xác hơn là một công cụ giám sát.
Huyền Anh
Theo The Epoch Times
Tác giả John Mac Ghlionn là nhà nghiên cứu và nhà viết luận. Bài viết của ông được đăng trên nhiều tờ báo như New York Post, Sydney Morning Herald, Newsweek, National Review, The Spectator US, và những tờ báo uy tín khác. Ông cũng là chuyên gia về tâm lý xã hội, rất quan tâm đến các rối loạn chức năng xã hội và thao túng truyền thông.
