Nhựa không chỉ là một thảm họa môi trường mà nó còn gây hại cho sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta. Phthalates - hợp chất hóa học giúp nhựa dẻo và bền hơn - được tìm thấy trong rất nhiều sản phẩm mà bạn có thể tưởng tượng, đã và đang là chất độc số một đối với cơ thể con người.
Phthalates được tìm thấy trong hầu hết các sản phẩm làm đẹp, sản phẩm tẩy rửa, thực phẩm, đồ uống và thuốc. Hiểu được những nguy hại của hợp chất này giúp chúng ta chú ý hơn trong quá trình sử dụng nhựa và lựa chọn các biện pháp giảm thiểu tác động của nó.
Mức độ tiêu thụ nhựa đáng kinh ngạc
Gần đây, các nhà khoa học ước tính rằng mọi người trên khắp thế giới tiêu thụ khoảng 5 gam (khối lượng của một thẻ tín dụng) nhựa mỗi tuần. Nghiên cứu năm 2019 đã tính toán rằng người Mỹ hấp thụ hơn 74.000 hạt vi nhựa mỗi năm từ thực phẩm, đồ uống và không khí.
Mặc dù nhựa có vẻ là chất tương đối vô hại, nhưng nhựa có chứa Phthalates khi được dùng để đựng thực phẩm và đồ uống có thể đi vào cơ thể người dưới dạng vi nhựa.
Tiến sĩ Pete Myers, người sáng lập và nhà khoa học trưởng của Tổ chức phi lợi nhuận Khoa học sức khỏe môi trường và là Phó Giáo sư Hóa Học tại Đại học Carnegie Mellon ở Pittsburgh, cho rằng: “Nhựa có tác động đến cơ thể người”.
Người ta có thể sử dụng hàng nghìn hóa chất để thay đổi tính chất của nhựa. Trong số này có các hợp chất thuộc nhóm bisphenol như BPA - bị cấm sử dụng trong sản xuất bình sữa trẻ em từ năm 2012 vì có liên quan đến một số bệnh mãn tính.
Một số chất thuộc nhóm Phthalate cũng bị cấm sử dụng trong các sản phẩm liên quan đến trẻ em kể từ năm 2017. Tuy nhiên, chúng vẫn được sử dụng rộng rãi cho các sản phẩm dành cho các nhóm tuổi khác và do đó ảnh hưởng đến toàn bộ dân số.
-
- Kể từ khi phát triển cách đây một thế kỷ, nhựa đã đi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống. Nó không chỉ khó xử lý mà còn gây nguy hiểm cho sức khỏe của chúng ta. (Hình ảnh: Sản xuất SHVETS qua pexels)
Tác động tiêu cực của nhựa đối với cơ thể
Các nghiên cứu về nhựa của EPA đã xác định rằng, trong cơ thể chúng ta, lượng phthalate có nhiều gấp 10.000 đến 1.000.000 lần so với bất kỳ chất độc nào khác. Một báo cáo của Đại học Y khoa Chức năng Hoa Kỳ đã liệt kê một số tác động rất nguy hiểm của nhựa.
Tổn hại đến axit béo
DHA (axit docosahexaenoic) là một axit béo thiết yếu có trong lớp lót tế bào và màng cơ thể. Phthalates gây tổn hại trực tiếp đến các axit béo này, ảnh hưởng đến trí nhớ và sức khỏe tổng thể của não bộ.
Tổn thương tụy
Phthalates có thể làm hỏng tuyến tụy, dẫn đến bệnh tiểu đường, kháng insulin hoặc hội chứng chuyển hóa - làm tăng các yếu tố rủi ro và tăng cơ hội phát triển các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh tiểu đường và bệnh tim.
Khử sulfat
Sulfat hóa là một quá trình liên hợp liên quan đến một số chức năng cơ thể quan trọng. Giảm sulfat hóa do phthalate gây ra có thể làm gián đoạn quá trình giải độc bình thường và điều hòa hormone, dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm các vấn đề về tuyến giáp.
Thiếu kẽm
Kẽm - một chất dinh dưỡng thiết yếu giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp chuyển hóa vitamin A và B-6 Kẽm, đồng thời hỗ trợ chữa bệnh - có thể bị cạn kiệt bởi Phthalate. Thiếu kẽm có thể dẫn đến nhiều loại bệnh tật, bao gồm trầm cảm, bệnh tim, ung thư và kết hợp với việc giảm DHA, viêm mãn tính và các bệnh liên quan.
Làm thế nào để giảm thiểu lượng hấp thụ nhựa vào cơ thể
Một trăm năm trước, khi mà nhựa đang trên đà phát triển, mọi người vẫn có thể mua (hoặc trồng), chuẩn bị, dự trữ và tiêu thụ thực phẩm và đồ uống của họ mà không cần đến nhựa. Bằng cách quay trở về với các sản phẩm truyền thống, chúng ta có thể hạn chế được việc tiếp xúc với các hóa chất độc hại có trong nhựa.
Uống nước máy đã được lọc
Theo một nghiên cứu năm 2018, nước đóng chai chứa vi hạt nhựa nhiều gấp đôi so với nước máy trung bình. Miễn là nước máy của bạn an toàn để uống, không có lý do gì để mua nước đóng chai nhựa cả. Nếu trong nước máy có vị clo hoặc các khoáng chất khó chịu khác, hãy lắp đặt bộ lọc chất lượng cao chúng có hương vị trung tính, và dư lượng vi hạt nhựa trong nước cũng giảm.
Thay vì đổ nước máy vào chai nhựa, hãy uống nước bằng cốc thủy tinh và gốm, và đựng bằng chai nước bằng thép không gỉ khi bạn di chuyển. Chúng vừa bền, dễ làm sạch và lại an toàn cho bạn.
Chọn thực phẩm tươi thay vì chế biến
Thực phẩm được chế biến và đóng gói thường bị nhiễm các hợp chất hóa học. Ngay cả lon thiếc cũng được lót bằng nhựa chứa BPA. Hãy mua thực phẩm tươi từ cửa hàng tạp hóa hoặc chợ nông sản. Tốt nhất nên mua hàng đựng trong lọ thủy tinh hoặc bìa cứng thay vì nhựa.
Hãy mang theo túi vải khi đi chợ và siêu thị. Mặc dù cá, thịt và phô mai cần phải được bọc riêng, nhưng bạn có thể yêu cầu người bán sử dụng giấy sáp thay vì đựng bằng túi nilon.
-
- Theo truyền thống, thức ăn thường được đựng trong lọ thủy tinh và chế biến bằng nồi gang. Nhựa và nấu ăn là một sự kết hợp tồi tệ, vì nhiệt làm tăng quá trình hóa chất độc hại ngấm vào thức ăn. (Hình ảnh: GranniesKitchen qua Flickr CC BY 2.0)
Sử dụng thủy tinh hoặc thép không gỉ để trữ thực phẩm
Hóa chất có trong hộp đựng bằng nhựa có thể dễ dàng ngấm vào thực phẩm và chất lỏng. Hãy dùng hộp và lọ đựng bằng thủy tinh hoặc thép không gỉ để giữ thức ăn thừa trong tủ lạnh của bạn.
Cố gắng mua các sản phẩm làm đẹp được đựng trong các lọ bằng gốm và thủy tinh hoặc nếu là lọ nhựa thì cần chuyển chúng sang hộp thủy tinh hoặc gốm sau khi mua. Da là bộ phận dễ dàng hấp thụ hóa chất khi tiếp xúc nhất.
Nấu ăn bằng phương pháp truyền thống
Không bao giờ hâm nóng thực phẩm bằng bát hoặc hộp nhựa, vì hóa chất trong nhựa sẽ dễ dàng ngấm vào thực phẩm.
Chảo chống dính được phủ một lớp teflon- dưới nhiệt độ cao bị biến đổi thành chất độc hại, có thể ngấm vào thức ăn và đi vào cơ thể của bạn.
Nồi và chảo làm bằng thép không gỉ chất lượng cao có thể chống dính nếu được sử dụng đúng cách.
Khi được “tôi dầu” đúng cách, các lỗ nhỏ li ti trên bề mặt nồi và chảo gang có nhiều lớp dầu hóa và khi dùng chúng để nấu nướng thì sẽ không bị dính thức ăn. Ngoài ưu điểm không chứa các hóa chất độc hại, chúng còn giúp bổ sung một lượng sắt nhỏ cho cơ thể mà không làm mất đi hương vị đặc trưng của món ăn. Hầu hết các loại chảo gang và nồi gang hiện nay có thành phần 98% hàm lượng sắt và 2% là cacbon, do đó, trong quá trình nấu nướng, lượng sắt từ nồi hoặc chảo gang sẽ được bổ sung tự nhiên vào món ăn.
Để làm nóng hoặc chế biến thực phẩm bằng lò vi sóng, hãy dùng hộp đựng thực phẩm bằng thủy tinh, inox không gỉ, hay đồ gốm hoặc đun trên bếp hoặc quay trong lò nướng.
Giữ gìn nhà cửa và cơ thể sạch sẽ
Nhiều vi hạt nhựa nhỏ đến mức khó có thể nhìn được. Ở dạng này chúng có thể tồn tại trong môi trường trong thời gian dài. Để giảm thiểu việc hít phải hạt vi nhựa, hãy giữ cho ngôi nhà của bạn luôn sạch sẽ.
Hút bụi thường xuyên bằng bộ lọc HEPA. Lau bụi bằng vải ẩm là cách hiệu quả nhất để ngăn chặn nó lan rộng. Giũ thảm ngoài trời và hút bụi bề mặt thảm giúp ngăn ngừa bụi tích tụ trong nhà bạn.
-
- Vi hạt nhựa có thể nhỏ đến mức chúng ta không thể phát hiện ra. (Ảnh: futuroprossimo qua Duckduckgo)
Máy lọc không khí cũng có thể được sử dụng để loại bỏ nhựa ra khỏi nhà và văn phòng của bạn. Chúng không quá đắt và cũng tiện lợi khi di chuyển từ phòng này sang phòng khác.
Cũng cần lưu ý rằng quần áo và ga giường của chúng ta là nơi chứa bụi chính. Hãy chọn loại quần áo và ga giường làm bằng sợi tự nhiên thay vì nhân tạo, bạn có thể giảm thiểu vi hạt nhựa trong môi trường của mình.
Để thanh lọc cơ thể, có nhiều loại thực phẩm và thảo mộc giúp cơ thể loại bỏ độc tố một cách tự nhiên, như chanh, ngò, nghệ và trà xanh. Thường xuyên áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp cơ thể bạn đối phó với vô số chất gây ô nhiễm không thể tránh khỏi mà chúng ta tiếp xúc hàng ngày.
Thùy Minh
(Theo The Epoch Times tiếng Anh)
