Việc thiếu hụt kỹ năng đang có ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của người Mỹ. Quá trình quay lại với các công việc thực tế đang khiến cả một thế hệ lớn lên với TikTok và Zoom mất phương hướng.
Một bài báo thú vị xuất hiện trên tờ Wall Street Journal có liên quan đến trình độ kỹ năng của những nhân viên mới. Hay nói đúng hơn là việc thiếu kỹ năng, ngay cả trong các lĩnh vực như kỹ thuật.
Các công ty tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp chỉ để khám phá ra rằng mặc dù họ có thể biết nhiều, nhưng họ thực sự không thể làm được gì, kể cả những điều cơ bản mà mọi kỹ sư đều phải biết. Lý do là hầu hết những đứa trẻ này chỉ mới học trong các lớp Zoom. Họ không có kinh nghiệm thực tế.
Hãy nghĩ về điều này. Lớp sinh viên năm nhất năm 2020 đã bị tấn công bởi cơn điên cuồng về COVID vào mùa xuân và các lớp học trực tiếp đã bị đình chỉ. Năm thứ hai của họ thật tồi tệ, chỉ nhìn chằm chằm vào màn hình. Khi họ quay lại (nếu họ quay lại) họ phải đeo khẩu trang và bị chích vaccine. Năm học thứ 3 của họ cũng toàn những điều ngớ ngẩn và những trải nghiệm bị cắt xén nghiêm trọng. Rồi họ tốt nghiệp.
Vâng và đó được gọi là đại học. Nó có vẻ quá nhiều với khoản nợ sáu con số mà sinh viên đã tích lũy trong những năm này! Và còn việc học qua thực hành thì sao?
Lời nhắc nhở
Tất cả như một lời nhắc nhở. Kỹ năng đến từ những gì chúng ta làm, bao gồm cả những sai lầm, thất bại, thích nghi và sau đó, chúng ta dần dần trở nên giỏi hơn ở một thứ gì đó, bất kể đó là gì. Nếu không có kinh nghiệm thực hành, kỹ năng duy nhất bạn học được là ghi nhớ thuộc lòng và chơi trò chơi với các quy tắc. Chắc chắn rằng, những sinh viên tốt nghiệp đại học ngày nay rất giỏi về điều đó nhưng kỹ năng của họ lại thiếu trầm trọng trong nhiều lĩnh vực thực tế của cuộc sống.
Các bạn trẻ sẵn sàng làm gì? Có thể là một công việc qua Zoom, giả vờ làm việc với vị trí quản lý. Đây chính xác là loại công việc đang biến mất khi các tập đoàn lớn đang tuyệt vọng cắt giảm chi phí lao động bằng cách thanh trừng sự thừa thãi thái quá trong khu vực quản lý. Nó diễn ra hàng ngày. Khi CVS tuyên bố cắt giảm số lượng lớn nhân viên, họ đã nói rõ rằng sẽ không có tổn thất nào đối với những người “đối mặt với khách hàng”. Công ty vẫn có nhu cầu rất lớn đối với tầng lớp đó.
Nhưng có bao nhiêu sinh viên tốt nghiệp đại học ngày nay thậm chí sẵn sàng đứng sau quầy thanh toán và nói chuyện mạch lạc với mọi người, chứ chưa nói đến việc xử lý tiền hoặc xử lý mã quét và những thứ tương tự? Không nhiều.
Tôi chắc rằng bạn đã nhận thấy xu hướng này kể từ khi bắt đầu thời đại kỹ thuật số khi mọi người đều bị cám dỗ bởi ý tưởng rằng chúng ta sẽ chuyển sang hoạt động trên đám mây (lưu trữ thông tin trực tuyến) và loại bỏ gánh nặng của thực tế vật lý. Nó hóa ra là một trong những lời nói dối vĩ đại nhất từng được nói ra. Các thiệt hại là rất lớn.
Kỹ năng thực sự là những gì làm cho thế giới vận hành. Chúng ta có cả một thế hệ, hoặc có thể là hai, đơn giản là thiếu những kỹ năng mà chúng ta từng coi là đương nhiên.
-
- (Ảnh: UfaBizPhoto/Shutterstock)
Những ví dụ thực tế
Hãy xem xét một ví dụ: ủi quần áo. Tình cờ là tôi thực sự là một chuyên gia về kỹ năng này, ít nhất là so với hầu hết những người khác mà tôi biết. Điều này là do tôi đã làm việc trong các cửa hàng quần áo trong nhiều năm và học hỏi từ các chuyên gia thực thụ. Tôi đã tự mình phát triển kỹ năng và bây giờ làm tất cả những gì liên quan mà không cần suy nghĩ về nó.
Nhưng ngày hôm qua, tôi đang ủi một chiếc áo sơ mi cotton trắng và bắt đầu suy nghĩ về tất cả những gì có thể trở nên sai lệch. Có quá nhiều biến số. Hơi nước hay không? Có thêm tinh bột không và nếu có thì bao nhiêu? Cài đặt nhiệt độ phù hợp là gì? Làm thế nào để biết liệu vải có đang quá nóng và sắp bị cháy xém hay không?
Tay áo có nên có nếp gấp? Và gấu thì sao? Và có cần ủi cả hai mặt hay chỉ một mặt? Cách tốt nhất để xử lý xung quanh các cúc áo mà không vô tình làm bật chúng ra là gì? Làm thế nào để định vị cổ áo trên bàn ủi một cách hiệu quả nhất? Nên ủi áo sơ mi trong bao lâu, 5 phút hay 25 phút và kỳ vọng là gì?
Tất cả có vẻ dễ dàng theo mô tả nhưng đơn giản là không phải vậy. Tôi đã dành nhiều năm phạm sai lầm với từng khía cạnh của quá trình này. Cổ áo của tôi bị cháy sém, cúc áo bị hỏng, gấu bị nhàu và tinh bột bị vón cục. Kỹ năng của tôi được cải thiện dần dần theo thời gian nhờ mắc lỗi. Và đây là chỉ với một loại quần áo. Mặc một bộ đồ len kéo theo hàng loạt vấn đề khác.
Thành thật mà nói, tôi không thể nghĩ ra bất kỳ ai mà tôi biết dưới 30 tuổi có thể làm bất kỳ điều gì trong số này. Kết quả là, hầu hết mọi người không ủi quần áo. Họ chỉ loanh quanh với những bộ quần áo nhàu nhĩ hoặc chỉ mặc những thứ không cần là ủi. Bản thân kỹ năng này là một văn hóa đang phai nhạt, theo như tôi có thể nói.
Chuyên môn thực sự cần nhiều năm và công sức trau dồi hơn nhiều. Kỹ thuật là một lĩnh vực rõ ràng cần rèn luyện nhưng có những trường hợp ít rõ ràng hơn. Có một người bán thịt trong thị trấn mà tôi vô cùng nể phục. Ông ấy điều hành một cỗ máy cắt xương, một thứ đầy nguy hiểm. Ai đó sẽ gọi sườn và ông ấy sẽ lấy một tảng thịt lớn từ tủ lạnh. Ông ấy ném nó vào máy và đẩy nó qua lại, di chuyển xương và thịt với sự thành thạo đáng kinh ngạc.
Tôi xem cảnh tượng đó vì nó vừa đáng sợ vừa cực kỳ ấn tượng. Có vẻ như ông ấy hầu như không chú ý và di chuyển nhanh như chớp với tất cả các loại thịt: gà, dê, cừu hay bất cứ thứ gì. Thật tuyệt vời. Và hãy nhớ: một động tác sai và ông ấy sẽ mất một ngón tay, một bàn tay hoặc một cánh tay. Chỉ cần quan sát công việc của ông ấy thôi cũng khiến tim người ta đập loạn nhịp.
Bạn nghĩ rằng bạn sẽ không bao giờ cần kỹ năng này bởi vì những người khác có chúng. Tốt thôi. Nhưng những kỹ năng thực tế là cần thiết trong cuộc sống hàng ngày. Nấu ăn là một ví dụ. Làm một chiếc bánh mì kẹp thịt trong chảo cũng không dễ như mọi người nghĩ. Bạn phải biết cách xử lý miếng thịt và điều đó phụ thuộc vào độ nạc của miếng thịt vì điều đó quyết định cách miếng thịt phản ứng với nhiệt. Bạn cần biết độ nóng của chảo. Bạn cần biết khi nào nên thêm chất lỏng vào chảo để đường trong mỡ bám vào thịt thơm ngon hơn. Bạn cần biết khi nào nên lấy bánh mì kẹp thịt ra khỏi chảo và hiểu rằng nó sẽ tiếp tục chín khi nguội.
Không kiến thức nào trong số này đến từ sách điện tử hoặc màn hình. Đơn giản là không thể học nấu ăn theo cách này. Ngay cả sách công thức cũng có giá trị hạn chế. Bạn không thể chỉ tuân theo một danh sách các thành phần và làm cho một món ăn xuất hiện một cách kỳ diệu.
Tôi đã nướng bánh mì trong nhiều năm. Ở trường đại học, tôi bắt đầu sử dụng những ổ bánh mì như một công cụ trao đổi. Tôi đã làm điều này bởi vì tôi nghèo. Nó đa phần là hiệu quả. Quan trọng hơn, tôi đã học được một kỹ năng sống. Có lẽ tôi đã tuân theo một công thức từ đầu nhưng đã nhanh chóng từ bỏ nó. Tôi đã không nhìn vào một công thức trong nhiều năm. Tôi đã dạy người khác nướng bánh mì nhưng chỉ bằng cách thể hiện và thực hành. Không thể học cách nhào bột bằng cách đọc về nó. Đó là điều mà người ta phải làm.
Hãy trở nên hữu ích
Việc mất kỹ năng đang có ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của người Mỹ. Doanh số bán những ngôi nhà cũ đang giảm mạnh chỉ vì không có công nhân để thực hiện những sửa chữa cần thiết. Một số ít người biết sửa chữa lớp trát vữa hoặc thạch cao, hệ thống dây điện hoặc lợp mái nhà, nhưng giá thuê họ là quá đắt và thời gian chờ đợi là quá lâu. Thay vào đó, mọi người đang mua nhà mới hoặc chỉ đi thuê.
Điều đó cũng đúng trong sửa chữa ô tô, đó là lý do tại sao bạn phải đợi một tuần hoặc lâu hơn để hoàn thành công việc sửa chữa ô tô đơn giản nhất. Việc đánh mất các kỹ năng thậm chí còn ảnh hưởng đến quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh, thứ vẫn đang được rêu rao. Nếu không có đủ kỹ sư, điều đó đơn giản là không thể xảy ra.
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi kinh tế từ cơ cấu quản lý cồng kềnh trở lại với công việc thực tế đang diễn ra rất nhanh chóng, khiến cả một thế hệ lớn lên với TikTok và Zoom mất phương hướng. Bằng cách nào đó, chúng ta đã cướp đi cơ hội trở nên hữu ích với người khác của hàng triệu người. Điều này đúng bất kể họ có bao nhiêu bằng cấp đi nữa.
Làm thế nào để sửa chữa vấn đề? Hãy khởi đầu một cách khiêm tốn. Ủi áo sơ mi, Làm bánh hamburger. Làm sạch phòng tắm. Nó không quan trọng nó chính xác là gì. Chỉ cần trở nên hữu ích và xem nó thực sự khó như thế nào.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTD Việt Nam.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả Jeffrey A. Tucker là nhà sáng lập và Chủ tịch của Viện Brownstone, đồng thời là tác giả của hàng nghìn bài báo trên các tờ báo học thuật và phổ thông, cũng như tác giả của 10 cuốn sách viết bằng 5 thứ tiếng với cuốn sách gần đây nhất là “Liberty or Lockdown”. Ông cũng là biên tập viên của The Best of Mises. Ông viết các bài bình luận về kinh tế cho The Epoch Times và nói chuyện về nhiều chủ đề như kinh tế, công nghệ, triết học xã hội và văn hóa.
