Các chính quyền địa phương của Trung Quốc đang phải đối mặt với khoản thâm hụt ngân sách 1 nghìn tỷ USD. Điều này làm gia tăng khó khăn cho nền kinh tế Trung Quốc, khi mà chính quyền địa phương từ lâu vẫn là nguồn kích thích tăng trưởng của đất nước này. Nhiều biện pháp mạnh tay đã được các chính quyền địa phương áp dụng, bao gồm giảm nhân viên, giảm lương, gia tăng tiền phạt.
Theo bất kỳ cách nhìn nhận nào, 1 nghìn tỷ USD cũng có vẻ là một con số lớn. Đây chính là quy mô của sự thiếu hụt ngân sách mà các tỉnh của Trung Quốc phải đối mặt. Điều này làm giảm sức mạnh tài chính để họ có thể để tài trợ cho chi tiêu cơ sở hạ tầng và cắt giảm thuế, làm gia tăng rủi ro cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vào năm 2023.
Đây là thời điểm không thể tồi tệ hơn đối với các nhà hoạch định chính sách ở Bắc Kinh, khi nền kinh tế đang chao đảo dưới tác động của rủi ro suy thoái toàn cầu, chi phí hàng hóa tăng cao, căng thẳng địa chính trị gia tăng và các vụ phong tỏa COVID-19 lan rộng tại Trung Quốc. Tất cả đã làm hỏng bối cảnh của Cuộc họp 5 năm một lần của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Các chính quyền địa phương từ lâu đã là bên cung cấp tiền để kích thích cho sự tăng trưởng của Trung Quốc, nhưng doanh thu bán đất nhà nước sụt giảm trong bối cảnh cuộc đàn áp nợ đang diễn ra trong lĩnh vực này đã làm xói mòn nghiêm trọng sức mạnh tài chính của họ. Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn trong năm nay do tăng trưởng yếu của Trung Quốc, thu nhập từ thuế thấp và sự tê liệt do các hạn chế COVID-19.
Các chính quyền địa phương cũng phải thực hiện thanh toán nợ trong những tháng tới, báo trước các khó khăn gia tăng về tài chính và hạn chế khả năng đáp ứng các yêu cầu thúc đẩy chi tiêu của Bắc Kinh. Hiện tại, nhiều địa phương đã phải dùng đến việc cắt giảm lương, giảm nhân viên, giảm trợ cấp, và thậm chí áp dụng các khoản tiền phạt nặng tay quá mức để đáp ứng sự thiếu hụt ngân sách.
Trong tám tháng đầu tiên, 31 khu vực cấp tỉnh của Trung Quốc đã báo cáo chênh lệch giữa thu và chi công cộng tổng cộng là 6,74 nghìn tỷ CNY (nhân dân tệ) (tương đương 948 tỷ USD). Đó là mức chênh lệch lớn nhất trong khoảng thời gian ít nhất là kể từ năm 2012, theo tính toán của Reuters từ dữ liệu của chính quyền địa phương trong thập kỷ qua. Các tỉnh đông dân là Tứ Xuyên, Hà Nam, Hồ Nam và Quảng Đông chịu mức thâm hụt lớn nhất.
-
- Lực lượng cứu hộ đang tìm kiếm những người sống sót tại địa điểm xảy ra vụ lở đất ở Cam Lạc thuộc tỉnh Tứ Xuyên, tây nam của Trung Quốc, vào ngày 15/08/2019. (Ảnh: STR / AFP qua Getty Images)
Trong cùng thời kỳ, doanh số bán đất của nhà nước, tính riêng, đã giảm 28,5% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 3,37 nghìn tỷ CNY, gia tăng sự cấp thiết cho nhu cầu khôi phục tình trạng tài chính của các công ty bất động sản mắc nợ.
“Với tốc độ tăng trưởng chậm hơn trong năm nay, chúng tôi kỳ vọng thâm hụt tài chính cho các chính quyền địa phương và khu vực sẽ vẫn ở mức đáng kể, phản ánh sự suy giảm trong lĩnh vực bất động sản và ảnh hưởng kéo dài của cú sốc virus corona”, bà Jennifer A. Wong, nhà phân tích tại Moody's cho biết. Tăng trưởng kinh tế năm 2022 dự kiến sẽ giảm xuống còn 3,5% từ 8,1% vào năm 2021.
Trong quá khứ, những sự thiếu hụt phần lớn được bù đắp bởi các khoản thanh toán chuyển nhượng từ các cơ quan trung ương và các khoản chuyển nhượng từ các năm trước, nhưng các nhà phân tích cho rằng tăng trưởng kinh tế hạ nhiệt có thể hạn chế bất kỳ sự trợ giúp nào như vậy trong khoảng thời gian này.
Các nhà hoạch định chính sách cũng sẽ phải cảnh giác với việc đi ngược xu thế cùng các biện pháp kích thích tiền tệ quy mô lớn. Làn sóng tăng lãi suất toàn cầu để kiềm chế lạm phát nóng đã khiến lợi suất trái phiếu Mỹ tăng vọt, gia tăng chênh lệch lợi tức giữa nợ của Mỹ và Trung Quốc.
Sức ép từ nợ
Ông Luo Zhiheng, trưởng nhóm phân tích kinh tế vĩ mô tại Yuekai Securities, cho biết hạn ngạch trái phiếu kho bạc có thể được tăng lên để một số trong số đó có thể được chuyển giao cho chính quyền địa phương để giảm bớt căng thẳng tài chính.
Tuy nhiên, họ phải đối mặt với sức ép đối với dòng tiền vốn đã eo hẹp khi các khoản nợ chính quyền địa phương đáo hạn lên đến đỉnh điểm vào năm 2023 cho giai đoạn 2021–2025, ông Luo cảnh báo.
Kết hợp với một số khoản nợ đáo hạn của các công cụ tài trợ tài chính của chính quyền địa phương (LGFVs) - các công ty đầu tư xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng - năm nay và năm tới sẽ là giai đoạn căng thẳng nhất cho chính quyền địa phương, ông nói.
Theo báo cáo của Moody’s vào tháng 8, khoảng 380 tỷ CNY trái phiếu LGFV trong nước từ các tỉnh có kinh tế yếu hơn sẽ đến hạn hoàn trả trong 12 tháng tới.
Những ràng buộc tài chính như vậy, cùng với xuất khẩu suy yếu, nghi ngờ về sự phục hồi tiêu dùng và những bất ổn bên ngoài, bao gồm cả cuộc chiến Ukraine, sẽ gây thêm áp lực lên các nhà hoạch định chính sách trong việc củng cố nền kinh tế vào năm 2023, nhà kinh tế Nie Wen ở Thượng Hải tại Hwabao Trust cho biết.
Gánh nặng tài chính
-
- Công nhân Trung Quốc chuẩn bị nâng một số thanh sắt từ một chiếc xe tải tại một công trường xây dựng ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông của Trung Quốc, vào ngày 23/04/2015. (Ảnh: STR / AFP qua Getty Images)
Nêu bật áp lực về tài chính, các tỉnh Sơn Đông, Sơn Tây, Hà Nam, Chiết Giang cũng như chính quyền thành phố Thiên Tân cho biết họ đã cắt giảm nhân sự ngân sách tại các cơ quan nhà nước trong những tháng gần đây.
Hơn nữa, một số cơ quan quản lý thị trường cơ sở thậm chí đã áp dụng mức phạt cao quá mức đối với các doanh nghiệp nhỏ để tăng doanh thu.
Theo hãng truyền thông tài chính Yicai, doanh thu của chính quyền địa phương từ tiền phạt và tịch thu đã tăng 10,4% trong khoản thời gian từ tháng 1 tới tháng 7 so với năm ngoái.
Chi tiêu bổ sung để ngăn chặn sự bùng phát COVID-19 cũng đã làm gia tăng căng thẳng tài chính của chính quyền địa phương.
Căng thẳng tài chính đang ảnh hưởng đến thu nhập của một số hộ gia đình, một dấu hiệu đỏ cho tiêu dùng và tăng trưởng bao trùm.
Một nhân viên họ Gao tại một cơ quan nhà nước ở Trùng Khánh nói với Reuters: “Thu nhập hàng năm của tôi đã giảm 27% xuống còn khoảng 80.000 CNY vào năm ngoái, do gánh nặng tài chính địa phương rất nặng nề".
“Các nhà lãnh đạo của chúng tôi đã rất lo lắng trong những ngày này khi họ nói rằng phân bổ tài chính hiện tại là hoàn toàn không đủ. Vì không có lối thoát, họ đã phải yêu cầu cơ quan tài chính của chính quyền địa phương cung cấp tiền”.
Bảo Nguyên
Theo The Epoch Times
