Ngoài vị ngọt và mát, nó còn là món ăn mùa hè tốt nhất để giải nhiệt. Nó còn mang lại những lợi ích dinh dưỡng như giảm huyết áp và chống viêm, bảo vệ cả da và hệ tim mạch. Tuy nhiên, một số người nên thận trọng khi ăn dưa hấu.
Lợi ích sức khỏe của dưa hấu
1. Giảm huyết áp và cảm giác nôn nao
Dưa hấu có khoảng 90% là nước, khiến nó trở thành nguồn cung cấp nước tuyệt vời cho cơ thể. Kali trong dưa hấu giúp cân bằng chất lỏng cơ thể và hỗ trợ chức năng thận, tạo điều kiện loại bỏ lượng natri dư thừa và thúc đẩy sản xuất nước tiểu.
Loại quả này còn chứa chất lợi tiểu tự nhiên là L-citrulline, chất này được chuyển hóa thành arginine. Sự chuyển đổi này dẫn đến việc sản xuất oxit nitric, làm giãn mạch máu, thúc đẩy lưu thông máu và tạo điều kiện hình thành nước tiểu, có thể đóng vai trò lợi tiểu.
Đặc tính lợi tiểu của dưa hấu cũng giúp loại bỏ các sản phẩm phụ trao đổi chất ra khỏi cơ thể, bao gồm cả rượu. Vì vậy, ăn dưa hấu sau khi uống rượu có thể giúp giảm bớt tác dụng của rượu.
2. Tốt cho sức khỏe tim mạch
L-citrulline trong dưa hấu có thể giúp cơ thể sản xuất oxit nitric, có tác dụng giãn mạch, tạo cảm giác thư giãn và giảm sức cản mạch máu. Do đó, cơ chế này góp phần làm giảm huyết áp. Vì huyết áp cao có thể gây tổn thương thành mạch máu, thậm chí dẫn đến các bệnh về tim mạch nên dưa hấu rất có lợi cho hệ tim mạch.
Một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên Tạp chí Y tế Công cộng Châu Âu cho thấy nồng độ lycopene và beta-carotene trong huyết thanh thấp có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim cấp tính ở nam giới.
Lycopene và vitamin C trong dưa hấu có chức năng chống oxy hóa, có thể bảo vệ mạch máu khỏi tổn thương do oxy hóa, cải thiện lưu thông máu và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Beta-carotene có trong dưa hấu có thể chuyển đổi thành vitamin A. Vitamin A duy trì hoạt động bình thường của hệ thống tim mạch, tăng cường sức khỏe tim mạch và hỗ trợ chức năng miễn dịch.
3. Chăm sóc da, chống lão hóa
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, ô nhiễm không khí và căng thẳng tinh thần có thể dẫn đến sản sinh quá nhiều gốc tự do trong cơ thể, dẫn đến tổn thương tế bào da. Dưa hấu giàu vitamin C có thể vô hiệu hóa các gốc tự do, bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do, từ đó thúc đẩy quá trình phục hồi và tái tạo da.
Lycopene trong dưa hấu có thể chống lại tổn thương da do tia cực tím và giúp giảm mẩn đỏ, sưng tấy và viêm da do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Một đánh giá nghiên cứu được công bố trên tạp chí Molecules năm 2020 cho thấy, dưa hấu là một lựa chọn thực phẩm chức năng tuyệt vời do hàm lượng lycopene phong phú.
Tiêu thụ chế độ ăn giàu lycopene có thể cải thiện hiệu quả quá trình giải độc các gốc tự do và cũng góp phần điều chỉnh quá trình sinh tổng hợp lipid, bằng cách tác động đến các enzyme trong con đường sinh tổng hợp cholesterol.
4. Hỗ trợ tiêu hóa và giải độc
Hàm lượng nước trong dưa hấu có thể làm mềm thức ăn, thúc đẩy quá trình tiêu hóa và hấp thu. Nước giúp duy trì độ ẩm đường ruột và thúc đẩy nhu động ruột, giảm táo bón.
Dưa hấu cũng chứa rất nhiều chất xơ. Chất xơ hòa tan trong dưa hấu kết hợp với nước trong ruột có thể tạo thành chất sền sệt, làm tăng thể tích của chất chứa trong ruột, kích thích nhu động ruột, thúc đẩy quá trình tiêu hóa và giúp đào thải độc tố trong cơ thể.
5. Chống viêm, chống nhiễm trùng
Dưa hấu có tác dụng giảm viêm, thanh nhiệt, giải độc, giúp hạ sốt, điều trị viêm cấp và mãn tính ở hệ hô hấp và tiêu hóa.
Các nhà y học Trung Hoa thời cổ đại đã phát hiện ra rằng hầu hết các loại thực phẩm đều có tính chất “lạnh” hoặc “nóng”. Ăn đồ lạnh sẽ làm mát cơ thể còn ăn đồ nóng sẽ có tác dụng làm ấm cơ thể. Vì vậy, bạn có thể cân bằng cơ thể bằng những thực phẩm nóng và lạnh.
Dưa hấu là loại thực phẩm có tính lạnh, theo Đông y có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Nó có vị ngọt, giúp bổ sung năng lượng. Một số người gọi dưa hấu là “súp bạch hổ” tự nhiên, nghĩa là nó có tác dụng tương tự như thuốc thảo dược Trung Quốc Bạch Hổ, có thể điều trị nhiều loại sốt viêm, chẳng hạn như sốt do nhiễm virus và vi khuẩn, viêm amidan, đau họng và viêm miệng.
Ai nên thận trọng khi ăn dưa hấu?
Mặc dù dưa hấu có rất nhiều lợi ích nhưng những người có 4 vấn đề sức khỏe sau đây nên thận trọng:
1. Bệnh tiểu đường
Dưa hấu chứa chủ yếu là sucrose, glucose và fructose nên bệnh nhân tiểu đường cần chú ý kiểm soát lượng dưa hấu để không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu.
2. Bệnh nhân mắc bệnh thận
Hàm lượng nước và thuốc lợi tiểu tự nhiên của dưa hấu có thể tạo thêm gánh nặng cho thận. Ví dụ, tinh thể khoáng trong nước tiểu của bệnh nhân sỏi thận có thể hình thành sỏi. Tiêu thụ dưa hấu có thể làm tăng sản xuất nước tiểu, từ đó làm tăng sự hình thành sỏi.
Người mắc bệnh thận mãn tính có thể suy giảm dần chức năng thận, làm giảm chức năng lọc của thận và ngăn cản chúng xử lý một lượng lớn nước cùng các chất chuyển hóa. Tiêu thụ dưa hấu có thể dẫn đến sự tích tụ nước và các chất chuyển hóa trong cơ thể. Vì vậy, những người bị sỏi thận, bệnh thận mãn tính nên ăn dưa hấu với lượng vừa phải.
3. Người có vấn đề về dạ dày
Sau khi ăn dưa hấu, những người bị axit dạ dày dư thừa, loét dạ dày có thể cảm thấy khó chịu trong dạ dày, chướng bụng, buồn nôn, đau bụng.
Ăn dưa hấu có thể kích thích cơ thể tiết ra quá nhiều axit dạ dày, gây kích ứng màng nhầy và đau dạ dày, ợ chua, trào ngược axit. Tính axit của dưa hấu cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng rối loạn dạ dày.
4. Người dị ứng dưa hấu
Dị ứng có thể gây ra các triệu chứng về tiêu hóa, da và hô hấp. Người bị dị ứng với dưa hấu nên mang theo một số loại thuốc để sử dụng ngay trong trường hợp bị dị ứng.
Theo Jingduan Yang - The Epoch Times
Bảo Vy biên dịch
TS.BS Jingduan Yang là một bác sĩ tâm thần chuyên về y học tổng hợp và y học cổ truyền Trung Hoa cho các bệnh mãn tính về tâm thần, hành vi và thể chất. Ông đã đóng góp cho các cuốn sách "Integrative Psychiatry", "Medicine Matters" và "Integrative Therapies for Cancer". Đồng tác giả "Facing East: Ancient Secrets for Beauty+Health for Modern Age" của HarperCollins và "Clinical Acupuncture and Ancient Chinese Medicine" của Oxford Press. Bác sĩ Yang cũng là người sáng lập Viện Y học Tích hợp Yang và Viện Châm cứu Lâm sàng Hoa Kỳ, đồng thời là Giám đốc điều hành của Trung tâm Y tế Phương Bắc (Middletown, New York) kể từ tháng 7 năm 2022.
