Atlantis, một lục địa huyền thoại liệu có thật hay không và tại sao biến mất? Câu hỏi này vẫn gây tò mò cho bao thế hệ. Những giả thuyết về sự biến mất của Atlantis dưới đây sẽ phần nào lý giải về việc này.
1. Atlantis - lục địa bị chìm xuống đại dương
Ý tưởng cho rằng, Atlantis là một địa điểm lịch sử có thật chứ không chỉ là một truyền thuyết do nhà triết học Hy Lạp cổ đại - Plato phát minh ra, mãi đến cuối thế kỷ XIX mới xuất hiện. Trong cuốn sách viết về Atlantis, Thế giới trước đại hồng thuỷ xuất bản năm 1882 của mình, nhà văn Ignatius Donnelly lập luận rằng chắc chắn đã từng xuất hiện một nền văn minh tiên tiến trước đây mới có thể truyền lại được những thành tựu của thế giới cổ đại (chẳng hạn như luyện kim, ngôn ngữ và nông nghiệp), bởi vì chỉ dựa vào con người thời xưa thì không đủ kỹ thuật tinh xảo để tự phát minh ra những thành tựu vượt bậc này.
Tác giả đã hình dung thời kỳ đó mực nước Đại Tây Dương không sâu hơn vài trăm mét, Donnelly đã mô tả một lục địa bị ngập do nước biển tràn vào và chìm ở vị trí chính xác mà hiền triết Plato đã nói: ở Đại Tây Dương ngay bên ngoài “Trụ cột của Hercules”, hai tảng đá đánh dấu lối vào eo biển Gibraltar. Rất lâu sau khi ngành hải dương học hiện đại và ngành kiến tạo mảng có nhiều đột phá đã tìm ra những lỗ hổng trong luận án về vùng nước chuyển dịch của ông, một số người tiếp tục bám vào lý thuyết của ông Donnelly, chủ yếu là do nó trùng hợp với vị trí mà nhà hiền triết Plato nói về Atlantis là nằm ở giữa Đại Tây Dương.
2. Atlantis bị Tam giác quỷ Bermuda nuốt chửng
Được khơi nguồn cảm hứng từ Donnelly, nhiều nhà văn sau này đã mở rộng lý thuyết của ông và thêm vào đó giả thuyết của riêng họ để suy đoán về nơi mà Atlantis có thể từng tồn tại.
Một trong những nhà văn này là Charles Berlitz, cháu trai của người sáng lập các trường ngoại ngữ nổi tiếng, và là tác giả của nhiều cuốn sách giải mã về các hiện tượng huyền bí. Vào những năm 1970, ông Berlitz tuyên bố Atlantis là một lục địa có thật nằm ngoài khơi Bahamas đã trở thành nạn nhân của “Tam giác quỷ Bermuda” khét tiếng, một khu vực của Đại Tây Dương nơi có một số con tàu được cho là đã biến mất không dấu vết trong những trường hợp đầy bí ẩn.
Những người ủng hộ lý thuyết này đã chỉ ra việc khám phá ra những thứ trông giống như các bức tường và đường phố nhân tạo được tìm thấy ngoài khơi bờ biển Bimini, mặc dù các nhà khoa học đã đánh giá những cấu trúc này và cho rằng chúng chỉ là các khối đá tự nhiên hình thành trên bãi biển.
3. Atlantis vốn ở Nam Cực thời kỳ ôn đới
Một giả thuyết khác cho rằng Atlantis thực sự là một phiên bản ôn hòa hơn rất nhiều so với khu vực ngày nay là Nam Cực - dựa trên công trình của giáo sư Charles Hapgood, người có cuốn sách Earth’s Shifting Crust xuất bản năm 1958 với lời tựa của nhà vật lý học Albert Einstein.
Theo ông Hapgood, khoảng 12.000 năm trước, lớp vỏ Trái đất dịch chuyển, từ một vị trí xa hơn về phía bắc so với ngày nay dịch chuyển lục địa trở thành Nam Cực. Lục địa có khí hậu ôn hòa hơn này được xem là quê hương của một nền văn minh tiên tiến, nhưng sau đó tại đây khí hậu đã đột ngột thay đổi trở nên băng giá đã khiến các cư dân của nền văn minh — người Atlantean — và thành phố tráng lệ của họ bị chôn vùi dưới nhiều lớp băng.
Lý thuyết của ông Hapgood xuất hiện trước khi giới khoa học hiểu được đầy đủ kiến thức về ngành kiến tạo mảng, do đó phần ý tưởng “lớp vỏ dịch chuyển” của ông trở thành vùng rìa của niềm tin Atlantean.
4. Atlantis bị trận đại hồng thuỷ nhấn chìm
Lý thuyết này cho rằng bản thân Atlantis là hư cấu, nhưng câu chuyện về sự sụp đổ của nó lại được lấy cảm hứng từ một sự kiện lịch sử có thật: Biển Địa Trung Hải xâm phạm eo biển Bosporus và sự việc những cơn lũ triền miên từ Biển Đen, khoảng năm 5.600 trước Công nguyên.
Vào thời điểm đó, Biển Đen là một hồ nước ngọt có kích thước chỉ bằng một nửa so với hiện tại. Những trận lũ đã làm nhấn chìm các nền văn minh phát triển mạnh mẽ dọc theo bờ biển của nó với hàng trăm km nước biển trong một khoảng thời gian ngắn (có lẽ chưa đầy một năm).
Khi cư dân của khu vực này di dời tới các vùng khác, họ đã kể lại những câu chuyện về trận đại hồng thủy, có thể đã lưu truyền đến hàng nghìn năm sau đó và cuối cùng là đến lời kể của nhà hiền triết Plato về Atlantis.
5. Atlantis là câu chuyện về nền văn minh Minoan trước Công Nguyên
-
- Hình ảnh vệ tinh của các đảo Santorini. Từ sự kiện phun trào Minoan và việc phát hiện ra Akrotiri năm 1964 trên đảo, vị trí này là một trong nhiều địa điểm được cho là địa điểm của Atlantis huyền thoại. (Ảnh: Wikipedia)
Một trong những giả thuyết gần đây hơn về Atlantean liên quan đến nền văn minh phát triển mạnh mẽ trên các đảo Crete và Thera (nay là Santorini) của Hy Lạp hơn 4.000 năm trước: người Minoans, được đặt theo tên của Vua Minos huyền thoại.
Được cho là nền văn minh vĩ đại đầu tiên của người Châu Âu, người Minoan đã xây dựng những cung điện lộng lẫy, xây dựng những con đường trải nhựa và là những người Châu Âu đầu tiên sử dụng ngôn ngữ viết (Linear A). Tuy nhiên, khi đang trong giai đoạn quyền lực đỉnh cao, người Minoans đột nhiên biến mất khỏi lịch sử, bí ẩn này đã tăng thêm niềm tin về mối liên hệ giữa nền văn minh vĩ đại đã diệt vong này và lục địa Atlantis của hiền triết Plato.
Các nhà sử học tin rằng vào khoảng năm 1.600 trước Công nguyên, một trận động đất lớn đã làm rung chuyển hòn đảo núi lửa Thera, gây ra một vụ phun trào làm phun ra 10 triệu tấn đá, tro và khí vào bầu khí quyển. Những cơn sóng thần khổng lồ sau vụ phun trào núi lửa đó đủ để quét sạch các thành phố của người Minoan trong toàn khu vực, người Minoan có thể dễ dàng bị các vùng trên đất liền của Hy Lạp xâm chiếm sau khi bị tàn phá nặng nề.
6. Atlantics chỉ là huyền thoại, nhà triết học Plato đã hư cấu nó?
Trong suốt chiều dài lịch sử đã qua hầu hết các nhà sử học và khoa học đều đưa ra kết luận rằng lời kể của nhà triết học Plato về vương quốc đã mất của Atlantis chỉ là hư cấu.
Theo lập luận này, nhà triết học Hy Lạp đã hư cấu ra câu chuyện về Atlantis như là sự mong muốn về một nền văn minh lý tưởng của ông, và câu chuyện về sự sụp đổ của nó là một cảnh báo về việc các vị Thần trừng phạt sự kiêu ngạo của con người. Không có văn bản nào nói về Atlantis đã từng tồn tại ngoài các cuộc đối thoại của hiền triết Plato, kể cả trong bất kỳ văn bản nào trong vô số văn bản khác tồn tại từ thời Hy Lạp cổ đại.
Hơn nữa, mặc dù ngành nghiên cứu về Hải dương học và công cuộc lập bản đồ đáy đại dương đã có những tiến bộ vượt bậc, tuy nhiên cho đến nay người ta vẫn chưa tìm thấy dấu vết nào của một nền văn minh như thế.
Ngọc Mai
Theo History
