Các nhà khoa học đã phát hiện ra điều gì đó ma quái và kỳ lạ đang xảy ra ở rìa hệ Mặt trời: Khu vực heliopause - ranh giới của hệ Mặt trời là nơi gió Mặt trời kết thúc và không gian liên sao bắt đầu - dường như gợn sóng và tạo ra những góc xiên một cách bất ngờ, theo Space.com.
Việc khu vực heliopause thay đổi hình dạng không phải là một khái niệm mới. Trong thập kỷ qua, các nhà nghiên cứu đã xác định rằng nó không tĩnh. Họ đã thu được khám phá này bằng cách sử dụng dữ liệu từ Voyager 1 và Voyager 2, hai tàu vũ trụ duy nhất thoát ra khỏi nhật quyển cho đến nay, cũng như vệ tinh Thám hiểm Ranh giới Giữa các vì sao (IBEX) của NASA, thiết bị chuyên nghiên cứu sự phát xạ của các nguyên tử trung hòa năng lượng cao (ENA) được tạo ra khi gió Mặt trời và môi trường giữa các vì sao tương tác với nhau.
Eric Zirnstein, nhà vật lý vũ trụ tại Đại học Princeton, viết trong email gửi tới trang web Vice: “Duy chỉ có tàu vũ trụ Voyager cung cấp phép đo trực tiếp, ngay tại chỗ về các địa điểm của những ranh giới này. Nhưng chỉ tại một điểm trong không gian và thời gian”. IBEX giúp làm bổ sung dữ liệu đó.
Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu thu được để tạo ra các mô hình dự đoán cách mà heliopause thay đổi. Tóm lại, gió Mặt trời và môi trường liên sao đẩy và kéo nhau tạo thành một ranh giới luôn biến động.
Nhưng nghiên cứu gần đây về heliopause cho thấy những dữ liệu trái ngược với những phát hiện trước đó. Vice lưu ý rằng trong khoảng thời gian vài tháng vào năm 2014, IBEX đã ghi lại việc sáng lên của các ENA, cho thấy sự bất đối xứng của heliopause, và nhóm nghiên cứu sau đó nhận ra rằng sự bất đối xứng đó không phù hợp với các mô hình.
Hơn nữa, khi xem xét dữ liệu từ Voyager 1 và Voyager 2, các nhà khoa học phát hiện ra rằng heliopause thay đổi đáng kể trong một khoảng thời gian rất ngắn. Điều đó giúp giải thích tại sao lại có một khoảng trống lớn giữa lối vào không gian liên sao của hai tàu thăm dò, xảy ra vào năm 2012 và 2018. Nhưng kiểu chuyển động đó của heliopause cũng không phù hợp với các mô hình.
Trong một bài báo xuất bản ngày 10/10 trên tạp chí Nature Astronomy, các nhà nghiên cứu gọi những khác biệt này là “đáng chú ý và có khả năng gây tranh cãi”. Zirnstein nói với Vice rằng họ dự định tiếp tục nghiên cứu heliopause, hy vọng có được cái nhìn sâu sắc hơn từ Interstellar Mapping and Acceleration Probe, một vệ tinh mới và cải tiến của NASA có thể phát hiện ENA và dự kiến phóng vào năm 2025.
Theo Space.com
