Bệnh bạch cầu cấp dòng lympho - là một bất thường trong chức năng của tủy xương. (Kateryna Kon/Shutterstock)

Hệ miễn dịch diệu kỳ (Phần 11): Bảo vệ và tăng cường chức năng của tủy xương để ngăn ngừa ung thư

Giúp NTDVN sửa lỗi

Trong loạt bài “Hệ miễn dịch diệu kỳ” này, chúng ta sẽ khám phá sức mạnh thực sự của khả năng miễn dịch, cách các cơ quan hoạt động không mệt mỏi để bảo vệ cơ thể. Chúng tôi cũng sẽ cung cấp những biện pháp thiết thực để bảo vệ những món quà quan trọng mà trời ban này.

Bệnh máu trắng là một trong 10 bệnh ung thư máu hàng đầu ở Hoa Kỳ. Đây là một bất thường của tế bào gốc trong chức năng của tủy xương.

Tủy xương dễ bị tổn thương trước nhiều yếu tố độc hại và lối sống không lành mạnh. Chúng ta sẽ đi sâu vào những vấn đề này và khám phá các biện pháp để giữ cho tổ chức tế bào quan trọng này được khỏe mạnh.

Một căn bệnh ung thư phổ biến và nguy hiểm

Nora Ephron là một đạo diễn, biên kịch và nhà sản xuất nổi tiếng. Bà đã làm hàng triệu người vui thích với những bộ phim hài lãng mạn như “When Harry Met Sally” (Tạm dịch “Khi Harry gặp Sally”), “You've got mail” (Bạn có thư) và “Sleepless in Seattle” (Đêm trắng Seattle).

Ephron qua đời vào năm 2012 sau khi giữ kín căn bệnh bạch cầu tủy cấp tính trong 6 năm vì sợ nó sẽ làm gián đoạn sự nghiệp của mình. Lễ tưởng niệm của bà tại Trung tâm Lincoln có sự tham dự của rất nhiều các ngôi sao hạng A như Meryl Streep, Tom Hanks, Steven Spielberg, Martin Scorsese, và nhiều người khác.

Rất ít nạn nhân của bệnh máu trắng nhận được sự tiễn biệt như vậy. Ung thư máu do bạch cầu chiếm khoảng 3% tổng số ca ung thư mới được chẩn đoán và gần 4% tổng số ca tử vong do ung thư. Điều này khiến nó trở thành bệnh ung thư phổ biến thứ 10 ở Hoa Kỳ.

Dựa trên dữ liệu được báo cáo, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ dự đoán sẽ có 59.610 trường hợp mắc bệnh bạch cầu mới và 23.710 trường hợp tử vong vào năm 2023.

Tế bào gốc liên tục phân chia trong tủy xương để bổ sung vô số tế bào máu. Nhiều yếu tố từ môi trường bên trong hoặc bên ngoài có thể dẫn đến đột biến tế bào gốc, khiến chúng phát triển bất thường và phân chia quá nhanh. Các tế bào ung thư tạo thành có thể nhiều hơn các tế bào khỏe mạnh trong máu.

Vì lý do này, bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu có thể bị chảy máu hoặc bầm tím do thiếu tiểu cầu, hoặc họ có thể nhanh chóng mệt mỏi vì thiếu tế bào hồng cầu. Họ cũng rất dễ bị nhiễm trùng do thiếu tế bào bạch cầu.

8 cách bảo vệ và tăng cường chức năng của tủy xương

Có nhiều yếu tố khác nhau liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các loại bệnh bạch cầu khác nhau. Vì vậy chúng ta cần thực hiện các biện pháp phòng tránh giúp duy trì chức năng của tủy xương khỏe mạnh.

Tránh hóa chất độc hại

Phơi nhiễm benzen là một yếu tố nguy cơ được biết đến đối với bệnh bạch cầu. Thật không may, hóa chất này được sử dụng rất nhiều trong các sản phẩm từ quần áo đến đồ nhựa. Nó được thêm vào rất nhiều hóa chất khác và trở thành chất gây ô nhiễm thường xuyên trong các sản phẩm mỹ phẩm.

Dễ dàng tránh được là Azathioprine, một loại thuốc ức chế miễn dịch cũng có liên quan đến độc tính của tủy xương.

Tiếp xúc với hóa trị liệu như tác nhân alkyl hóa và chất ức chế topoisomerase II có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu.

Tránh bức xạ điện từ

Khi một tế bào phân chia, DNA của tế bào cần được nhân đôi và phân chia. Một nhóm các nhà di truyền học và ngôn ngữ học người Nga, dẫn đầu là Peter Garyaev, đã tiến hành các nghiên cứu khoa học chứng minh rằng DNA sở hữu một khả năng độc đáo là thu hút các photon di chuyển dọc theo cấu trúc xoắn ốc của phân tử DNA.

Điều này cho thấy DNA không chỉ là một phân tử sinh học mà còn là một phân tử mang năng lượng.

Tiếp xúc với bức xạ ion hóa, bao gồm cả tia X, đặc biệt có hại cho DNA của tế bào tủy xương và làm tăng nguy cơ mắc bệnh máu trắng.

Xạ trị y tế cho bệnh nhân ung thư làm tăng nguy cơ mắc bệnh máu trắng loại II.

Một nghiên cứu đã được thực hiện trên 308.297 công nhân từ Pháp, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh để theo dõi bức xạ. Nghiên cứu tiết lộ bằng chứng quan trọng về mối liên quan giữa việc tiếp xúc với bức xạ liều thấp kéo dài và nhiều loại bệnh máu trắng khác nhau với nguy cơ tử vong tăng lên.

Thêm vào đó, kết quả của một nghiên cứu bệnh chứng ở Ý cho thấy, nguy cơ mắc bệnh máu trắng cao hơn ở trẻ em tiếp xúc với từ trường từ đường dây điện.

Tránh nhiễm virus

Một số bệnh nhiễm trùng do virus như, virus gây bệnh bạch cầu tế bào T ở người và virus Epstein-Barr (EBV, virus herpes loại 4), có liên quan đến các phân nhóm cụ thể của bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính.

Virus gây suy giảm miễn dịch ở người như virus HIV, cũng có thể ảnh hưởng đến tủy xương, gây ra tình trạng viêm mãn tính và kích hoạt miễn dịch. Nó có thể làm suy giảm khả năng sản xuất tế bào máu mới của tủy xương.

Tránh chế độ ăn nhiều chất béo và béo phì

Trong một thời gian dài, chất béo trong tủy xương (BMF) được coi là không đáng kể và bị bỏ qua đối với sự phát triển của cơ thể và bệnh tật.

Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây đã làm sáng tỏ những tác động đáng kể của BMF đối với sức khỏe. Sự tích lũy BMF có liên quan đến các tình trạng như loãng xương, tiểu đường tuýp 1, hội chứng Cushing (rối loạn nội tiết và chuyển hoá), thiếu hụt estrogen, chán ăn tâm thần và di căn xương ở ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú.

Tủy xương cũng là cơ quan phản ứng sớm và nhạy cảm với những thay đổi trong chế độ ăn uống, đặc biệt là hàm lượng chất béo.

Theo một nghiên cứu trên động vật gần đây, chế độ ăn nhiều chất béo gây ra tình trạng viêm ở mức độ thấp. Nó không chỉ ảnh hưởng đến các tế bào mỡ trong mô mỡ mà còn cả tủy xương.

Điều này được xử lý bởi một loại tế bào bạch cầu cụ thể có tính chất gây viêm và đặc biệt hung hãn. Những tế bào này di chuyển đến mô mỡ, gây viêm nhiễm trước khi các đại thực bào gây viêm gia tăng.

Tế bào mỡ tủy xương giải phóng các chất tăng cường sản sinh ra nhiều tế bào mỡ hơn, tạo ra chu kỳ tự viêm nhiễm kéo dài.

Điều này chỉ ra rằng, tủy xương đóng vai trò quan trọng trong tình trạng viêm do chế độ ăn uống gây ra và các bệnh liên quan.

Sử dụng các loại vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa

Khi tủy xương khỏe mạnh và có đủ các nguyên liệu thô cần thiết như sắt, axit folic và vitamin B12, nó có thể đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu tăng cường.

Một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng có thể tăng cường sức khỏe của tủy xương. Các vitamin và khoáng chất sau đây đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe của tủy xương:

Vitamin A rất cần thiết cho việc sản xuất và chức năng của nhiều loại tế bào trong tủy xương. Đồng thời nó hỗ trợ khả năng miễn dịch.
Vitamin B12 và axit folic tham gia vào quá trình tổng hợp và sửa chữa DNA. Nó rất quan trọng cho sản xuất hồng cầu trong tủy xương.
Vitamin D và canxi phối hợp với nhau để duy trì sức khỏe của xương và răng. Nó cũng hỗ trợ chức năng của các tế bào tủy xương.
Sắt cần thiết để sản xuất huyết sắc tố, một thành phần của hồng cầu trong tủy xương.
Kẽm hỗ trợ chức năng miễn dịch, có liên quan chặt chẽ đến quá trình sản xuất tế bào trong tủy xương.

Ngoài ra, các chất chống oxy hóa có thể giúp giảm căng thẳng oxy hóa tủy xương. Ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như quả mọng, quả hạch và sô cô la, có thể làm giảm tổn thương oxy hóa đối với tủy xương, và có thể giúp bù đắp việc tiếp xúc với bức xạ.

Tập thể dục thường xuyên

Không có gì đáng ngạc nhiên khi tập thể dục là một trong những cách tốt nhất để nuôi dưỡng tủy xương khỏe mạnh. Tập thể dục có thể làm tăng số lượng tế bào gốc tủy xương, tăng quá trình hình thành máu và trẻ hóa mô và cơ quan.

Kiểm soát căng thẳng

Căng thẳng mãn tính gây tổn hại cho sức khỏe tổng thể. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Medicine đã tiết lộ mối liên hệ thú vị giữa căng thẳng, tủy xương và nguy cơ mắc bệnh tim.

Nghiên cứu cho thấy, căng thẳng tâm lý xã hội kích thích quá mức các tế bào gốc tủy xương. Sau đó tạo ra quá nhiều tế bào viêm như bạch cầu trung tính và bạch cầu đơn nhân. Những tế bào này tràn vào máu và tích tụ trong động mạch, làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ.

Một nghiên cứu khác trên những bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu mãn tính dòng lympho tái phát hoặc khó chữa cho thấy, căng thẳng có liên quan đến quá trình miễn dịch và viêm nhiễm. Đồng thời nó góp phần làm tăng nhanh các tế bào ung thư.

Hãy thiền chánh niệm và tư duy tích cực

Vì tâm trí và cơ thể được kết nối với nhau ở cấp độ tế bào, phân tử và năng lượng, nên chánh niệm có thể có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe.

Gần 70% bệnh nhân mắc bệnh ung thư máu, bao gồm ung thư hạch, đa u tủy và bệnh máu trắng, cho biết họ cảm thấy mệt mỏi trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng.

Tuy nhiên, chỉ sau một lần thở chánh niệm khoảng 30 phút, các bệnh nhân cho biết đã giảm đáng kể các tình trạng mệt mỏi như khó khăn khi bắt đầu hoặc kết thúc công việc, cảm thấy kiệt sức và thất vọng.

Bệnh máu trắng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Thực hành lòng biết ơn mỗi ngày đã được chứng minh là có tác động đáng kể đến sức khỏe và hạnh phúc.