Hoạt động của con người đang thay đổi cách thức dòng nước lưu chuyển giữa Trái đất và khí quyển theo những cách phức tạp và có thể mang lại những hậu quả khó lường về lâu dài...
Thay đổi trong việc sử dụng đất đang làm thay đổi vị trí hình thành mây và cách phân bố lượng mưa. Thêm vào đó, các hoạt động can thiệp thời tiết như gieo mây cũng làm thay đổi cách các quốc gia lên kế hoạch sử dụng nước để ứng phó với biến đổi khí hậu. Điều này khiến cho những sự chuyển dịch chu trình nước trong khí quyển của Trái đất từng khó tưởng tượng nhưng hiện đang ngày càng trở thành một phần của việc quản lý nước trên hành tinh.
Phó giáo sư Patrick Keys của Đại học Bang Colorado là một chuyên gia về biến đổi khí hậu và xã hội. Ông đã nghiên cứu các loại vấn đề này trong nhiều năm và nhận ra rằng có một khoảng trống - không chỉ trong công chúng mà còn trong cộng đồng nghiên cứu về nước - khi nói đến việc hiểu biết những tác động lâu dài của những thay đổi nói trên.
Để nắm bắt tốt hơn cách những hoạt động của con người thay đổi thế giới, ông đã tập hợp các nhà khoa học về nước từ khắp nơi trên toàn cầu để viết các kịch bản dựa trên câu chuyện về tương lai mà loài người đang phải đối mặt nhưng có thể chưa thực sự hiểu rõ.
Kết quả đã được công bố gần đây trên tạp chí Global Sustainability như một phần của hướng đi sáng tạo nhằm hiểu về chu trình nước trong khí quyển ảnh hưởng đến các vấn đề tiềm ẩn về kinh tế và chính sách sắp xảy ra.
Công trình này có hình ảnh ấn tượng do họa sĩ tạo ra kết hợp với các kịch bản khoa học viễn tưởng truyền thống, cũng như các hình thức kể chuyện khác như nhật ký cá nhân. Keys cho biết nghiên cứu cung cấp một cách rộng mở - dựa trên khoa học - để xây dựng sự hiểu biết chung về các hoạt động và vấn đề quản lý nước trong tương lai.
Keys cho biết: "Những câu chuyện có mặt ở khắp mọi nơi và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống con người. Chúng cho bạn biết điều gì đó khác biệt so với biểu đồ trong một bài nghiên cứu”.
Ông nói thêm: “Chúng cho phép bạn khám phá cách mọi người có thể cảm thấy hoặc phản ứng trước những thay đổi như vậy. Công trình kiểu này cung cấp cho mọi người quyền tự quyết và cơ hội để xem xét những thay đổi này dù họ có nền tảng hay trình độ hiểu biết như thế nào”.
Theo Keys, nghiên cứu này được thực hiện theo ba giai đoạn riêng biệt. Đầu tiên, ông sử dụng phân tích văn bản tính toán để tìm các chủ đề lặp lại trong tóm tắt các bài báo về tình trạng hiện tại của nghiên cứu về chu trình nước trong khí quyển.
Sau đó, ông phân loại dữ liệu - xác định các cụm thuật ngữ xuất hiện lặp lại dựa trên một mạng lưới các nguyên tắc thông dụng để thảo luận. Mục tiêu là để mô tả tốt hơn cách con người và các thể chế có thể tương tác với chu trình nước trong khí quyển trong tương lai. Cụ thể: các thực thể trong tương lai, chẳng hạn như các quốc gia hoặc các tổ chức tư nhân, cuối cùng có thể hành động như thế nào để bảo vệ tài nguyên của riêng họ hoặc họ có thể tận dụng các lợi thế để tiếp cận nước như một nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng trong tương lai.
Đó là những mối quan hệ và tương tác mà Keys muốn khám phá trong phần thứ ba của nghiên cứu này và nơi khoa học viễn tưởng được đưa vào.
Khoa học viễn tưởng và thực tế về tài nguyên nước trong khí quyển sau năm 2050
Với mục tiêu nắm bắt tốt hơn các mối quan hệ quản lý nước tiềm năng, Keys yêu cầu các chuyên gia tưởng tượng ra một thế giới trong vài thập kỷ tới, nơi các hoạt động như gieo mây là phổ biến và những kết quả lâu dài rõ ràng hơn.
Kết quả là một bài thực hành kể chuyện khoa học viễn tưởng với mục tiêu cụ thể là thăm dò thực tế và hình dung ra ngay cả những kết quả khó lường nhất có thể.
Ông nói: “Tôi nghĩ chúng ta có cảm giác rằng một số viễn cảnh có nhiều khả năng xảy ra hơn những viễn cảnh khác, nhưng chúng ta cần nhận ra rằng để bao quát đầy đủ các khả năng mà thế giới chúng ta có thể hướng tới, thì việc chỉ dựa vào các mô hình có lẽ là chưa đủ. Đặc biệt là khi chúng ta nói về những thứ khó lượng hóa, chẳng hạn như văn hóa hoặc nhận thức, những thứ này có thể đóng một vai trò quan trọng trong các kết quả thực tế”.
Để tạo ra các kịch bản, Keys đã tổ chức một loạt các hội thảo với các chuyên gia về nước liên ngành từ tất cả các lĩnh vực và nền tảng, đồng thời hướng dẫn họ thông qua cách tiếp cận “suy nghĩ về tương lai”. Các chuyên gia không được phân chia theo lĩnh vực và chủ đề trong quá trình thực hiện, với hy vọng khơi dậy nhiều hơn tính sáng tạo. Cuối cùng, 10 kịch bản dựa trên câu chuyện đã được phát triển và được đưa vào bài báo. Keys cũng hợp tác với họa sĩ Fabio Comin trong suốt một năm để tạo ra hình ảnh minh họa đi kèm.
Keys đang làm việc tại Khoa học Khí quyển thuộc Trường Cao đẳng Kỹ thuật Walter Scott, Jr. Ông có một số cộng sự trong bài báo, bao gồm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ Rekha Warrier từ Khoa Kích thước Con người của Tài nguyên Thiên nhiên tại CSU. Các nhà nghiên cứu khác đến từ Đại học California, Davis, Đại học California, Los Angeles, Trung tâm Ph phục hồi Stockholm và Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam.
Theo Phys.org
