Khi số ca nhiễm COVID-19 tiếp tục gia tăng, ngày càng có nhiều người mắc các bệnh về tiêu hóa. Nghiên cứu gần đây đã tiết lộ rằng nhiễm COVID-19 làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa về lâu dài, với mức độ gia tăng đáng chú ý ngay cả trong những trường hợp nhẹ.
Một nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu quy mô lớn được công bố trên tạp chí BMC Medicine vào ngày 10 tháng 1 chỉ ra rằng những người trước đây bị nhiễm COVID-19 có nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa cao hơn.
Các nhà nghiên cứu đã bao gồm dữ liệu của hơn 840.000 người từ cơ sở dữ liệu Biobank của Vương quốc Anh, phân loại họ thành các nhóm:
- Những người đã bị nhiễm COVID-19;
- Nhóm kiểm soát không bị nhiễm trùng trong cùng thời gian;
- Nhóm kiểm soát trước đại dịch sử dụng dữ liệu từ năm 2017 đến năm 2019.
Kết quả cho thấy những người trước đây đã bị nhiễm COVID-19 phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa cao hơn so với những người chưa được chẩn đoán mắc COVID-19 trong cùng thời gian.
Điều này bao gồm:
- Nguy cơ rối loạn chức năng đường tiêu hóa tăng 38%;
- Nguy cơ mắc bệnh loét dạ dày tăng 23%;
- Nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) tăng 41%;
- Nguy cơ mắc bệnh túi mật tăng 21%;
- Nguy cơ mắc bệnh gan nặng tăng 35%;
- Nguy cơ mắc bệnh gan không do rượu tăng 27%;
- Nguy cơ mắc bệnh tuyến tụy tăng 36%.
Ngoài ra, nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản tăng dần theo mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng COVID-19. Ngay cả một năm sau khi bị nhiễm bệnh, nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và rối loạn chức năng đường tiêu hóa vẫn tiếp tục gia tăng, với mức tăng lần lượt là 64% và 35%.
Các nhà nghiên cứu cũng tiến hành phân tích phân nhóm về nguy cơ mắc các bệnh tiêu hóa ở những người bị nhiễm trùng đơn lẻ và những người bị tái nhiễm COVID-19.
Kết quả cho thấy, so với nhóm dân số không nhiễm bệnh, nhóm tái nhiễm có nguy cơ mắc bệnh tuyến tụy cao hơn khoảng 440%, trong khi nhóm chỉ bị nhiễm một lần phải đối mặt với nguy cơ tăng 44%.
Nghiên cứu cũng cho thấy ngay cả trong những trường hợp nhẹ không cần nhập viện, nguy cơ rối loạn chức năng đường tiêu hóa, bệnh loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn hiện rõ.
Ngay cả những người mắc bệnh nhẹ cũng có nguy cơ
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng nhiễm trùng nhẹ chiếm hơn 95% trường hợp mắc COVID-19.
Mặc dù những người có triệu chứng nhẹ có nguy cơ mắc bệnh tiêu hóa thấp hơn so với những người có triệu chứng nặng, nhưng số người nhiễm bệnh rất lớn cho thấy ngay cả tỷ lệ mắc bệnh tiêu hóa tăng nhẹ cũng có thể dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong tổng số ca bệnh.
Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị trong hệ thống chăm sóc sức khỏe để xử lý tình trạng gia tăng số ca mắc bệnh.
Các cơ chế liên quan giữa nhiễm trùng COVID-19 và các bệnh tiêu hóa vẫn chưa được hiểu đầy đủ.
Tuy nhiên, nghiên cứu đề xuất một số khả năng, một trong số đó là virus có thể lây truyền qua đường phân-miệng, dẫn đến nhiễm trùng đường tiêu hóa. Sau giai đoạn cấp tính, điều này thường dẫn đến sự phát triển của hội chứng ruột kích thích (IBS), dẫn đến rối loạn chức năng đường tiêu hóa lâu dài.
Hơn nữa, sự tương tác giữa protein tăng đột biến của virus COVID-19 và thụ thể enzyme chuyển angiotensin 2 (ACE2) trong đường tiêu hóa cũng có thể liên quan đến sự tiến triển của bệnh tiêu hóa ở bệnh nhân COVID-19.
ACE2 đóng vai trò quan trọng trong quá trình lây nhiễm virus và biểu mô của đường tiêu hóa có nồng độ ACE2 cao hơn trong phổi nên dễ bị nhiễm COVID-19 hơn.
ACE2 cũng có trong đường mật và tuyến tụy, điều này có thể góp phần làm tăng khả năng mắc các bệnh về túi mật và tuyến tụy sau khi nhiễm COVID-19.
Một nghiên cứu khác gần đây, dựa trên một nhóm gồm hơn 11,4 triệu cá nhân từ Cơ sở Dữ liệu Chăm sóc Sức khỏe Quốc gia của Bộ Cựu chiến binh Hoa Kỳ, đã phát hiện ra rằng những bệnh nhân nhập viện do COVID-19 phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa cao hơn. Đáng chú ý, nguy cơ cao hơn so với bệnh nhân nhập viện vì cúm theo mùa.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications vào tháng 3 năm 2023. Nghiên cứu chỉ ra rằng các cá nhân, một tháng sau khi bị nhiễm COVID-19, có nguy cơ:
- Mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản tăng 35%;
- Mắc bệnh loét dạ dày tá tràng tăng 62%;
- Viêm tụy cấp tính tăng 46%;
- Chứng khó tiêu chức năng tăng 36%;
- Viêm dạ dày cấp tính tăng 47%;
- IBS là 54% và viêm đường mật (viêm ống mật) là 102%.
Về các triệu chứng tiêu hóa cụ thể:
- Nguy cơ táo bón tăng 60%;
- Nguy cơ đau bụng tăng 44%;
- Nguy cơ tiêu chảy tăng 58%;
- Nguy cơ nôn mửa tăng 52%;
- Nguy cơ đầy hơi tăng 46%.
Giảm bớt tình trạng COVID kéo dài bằng công thức vi sinh đường ruột
Để giảm bớt di chứng về hệ tiêu hóa do COVID-19 gây ra, các nhà nghiên cứu tham gia vào một nghiên cứu mới đã phát triển một công thức hệ vi sinh vật đường ruột.
Bằng cách giải quyết sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột, công thức này giảm thiểu một cách hiệu quả triệu chứng kéo dài trong các hệ thống và cơ quan khác nhau của bệnh nhân COVID-19.
Thử nghiệm lâm sàng được công bố trên tạp chí Bệnh truyền nhiễm Lancet vào tháng 12 năm 2023.
Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những bệnh nhân mắc COVID kéo dài có biểu hiện mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột, đây có thể là yếu tố chính góp phần gây ra tác động kéo dài của COVID-19.
463 bệnh nhân mắc bệnh COVID kéo dài được phân ngẫu nhiên vào hai nhóm: Một nhóm nhận công thức men vi sinh, SIM01; và nhóm còn lại nhận vitamin C dưới dạng giả dược trong sáu tháng.
Công thức probiotic là một loại bột đông khô được đóng gói vi mô chứa ba chủng vi khuẩn có lợi: Bifidobacteria adolescentis, Bifidobacteria bifidum và Bifidobacteria longum. Nó cũng bao gồm các prebiotic thúc đẩy sự phát triển của men vi sinh, chẳng hạn như galacto-oligosacarit, xylo-oligosacarit và dextrin kháng thuốc.
Kết quả cho thấy sự cải thiện đáng kể các triệu chứng COVID kéo dài ở những bệnh nhân trong nhóm sử dụng công thức men vi sinh, bao gồm mệt mỏi, giảm trí nhớ, khó tập trung, rối loạn tiêu hóa và tình trạng sức khỏe chung không tốt.
Hơn nữa, so với nhóm giả dược, nhóm dùng sữa công thức probiotic cho thấy sự cải thiện nhiều hơn các triệu chứng như đau khớp, không thể tập thể dục, khó thở, mất ngủ, đau cơ, ho, rụng tóc, đau ngực và rối loạn tâm trạng, mặc dù không đáng kể.
Ngoài việc đánh giá các triệu chứng lâm sàng, nhóm nghiên cứu còn phân tích hệ vi sinh vật đường ruột sau sáu tháng sử dụng men vi sinh.
Họ phát hiện ra rằng, so với cả trạng thái trước can thiệp và nhóm dùng giả dược, nhóm sử dụng công thức probiotic cho thấy sự gia tăng đáng kể về số lượng và sự đa dạng của vi khuẩn đường ruột có lợi, bên cạnh việc giảm vi khuẩn có hại.
Điều này nhấn mạnh tính hiệu quả của công thức probiotic trong việc điều chỉnh hệ vi sinh vật đường ruột.
Tiến sĩ Francis KL Chan, tác giả nghiên cứu, trưởng khoa y và giám đốc Trung tâm nghiên cứu vi sinh vật đường ruột tại Đại học Hồng Kông, nhấn mạnh rằng việc duy trì hệ vi sinh vật đường ruột cân bằng là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm và các di chứng liên quan của chúng.
Ông kêu gọi công chúng nhận ra tầm quan trọng của sức khỏe hệ vi sinh vật đường ruột như một phương tiện để giảm nguy cơ nhiễm trùng và xuất hiện các triệu chứng sau nhiễm trùng.
Theo Ellen Wan - The Epoch Times
Nhật Duy biên dịch
Ellen Wan đã làm việc cho phiên bản tiếng Nhật của The Epoch Times từ năm 2007.
