Gã khổng lồ ô tô Nhật Bản Mitsubishi Motors được cho là đang tìm cách rút lui hoàn toàn khỏi Trung Quốc trong bối cảnh vấp phải sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ trong nước.
Theo hãng tin Nikkei của Nhật Bản, Mitsubishi đang đàm phán với đối tác liên doanh địa phương là Tập đoàn ô tô Quảng Châu (GAC) về việc rút khỏi hoạt động sản xuất ô tô tại Trung Quốc. Hãng xe này đã ngừng sản xuất dòng xe thể thao đa dụng (SUV) trong nhiều tháng sau nhiều năm doanh số bán hàng sụt giảm.
Bài báo của Nikkei cho biết GAC có thể sẽ chuyển đổi nhà máy sản xuất liên doanh của họ, đặt tại tỉnh Hồ Nam, thành cơ sở sản xuất xe điện (EV).
Một phát ngôn viên của nhà sản xuất ô tô Nhật Bản nói với Bloomberg rằng công ty đang “thảo luận về kế hoạch tương lai giữa các cổ đông và chưa có quyết định cuối cùng”.
-
- Một nhân viên an ninh đi ngang qua chiếc xe thể thao đa dụng Mitsubishi Motors Outlander PHEV được trưng bày tại trụ sở công ty ở Tokyo, Nhật Bản, vào ngày 20/4/2016. (Ảnh: Tomohiro Ohsumi/Getty Images)
Diễn biến này theo sau thông tin vào tháng 7 rằng liên doanh của Mitsubishi với GAC thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc đang tìm cách cắt giảm nhân sự sau khi doanh số bán xe SUV của họ sụt giảm mạnh.
Vào thời điểm đó, GAC cho biết trong một tuyên bố rằng liên doanh, được thành lập vào năm 2012, sẽ cố gắng cơ cấu lại hoạt động của mình nhằm giải cứu mối quan hệ đối tác.
Vào thời điểm đó, Mitsubishi cho biết chi nhánh tại Trung Quốc đang rơi vào thời kỳ khó khăn và họ đang đánh giá lại các bộ phận khác nhau trong hoạt động kinh doanh của mình nhằm phục hồi hoạt động.
Đầu năm nay, Mitsubishi cho biết họ sẽ tạm dừng sản xuất mẫu SUV Outlander tại Trung Quốc trong 3 tháng và sẽ phải trả khoản phí 78 triệu USD vì làm chậm doanh số bán hàng tại liên doanh.
Sau đó, vào tháng 5, Mitsubishi cho biết họ sẽ gia hạn lệnh đình chỉ vô thời hạn, mặc dù một phát ngôn viên cho biết họ đang đàm phán với đối tác Trung Quốc về việc nối lại hoạt động.
Theo Nikkei, những cuộc đàm phán đó giờ đây dường như không đi đến đâu khi Mitsubishi đang tìm kiếm lối thoát.
Mitsubishi và các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản khác phải đối mặt với sự sụt giảm doanh số ngày càng nặng nề ở Trung Quốc do quá trình chuyển đổi nhanh chóng sang xe điện đã dẫn đến nhu cầu về ô tô chạy bằng xăng giảm.
Năm 2022, doanh số bán hàng của Mitsubishi tại Trung Quốc đạt tổng cộng 38.550 xe, giảm 60% so với năm trước.
Cuộc chiến giá
Cuối năm ngoái, thị trường xe điện Trung Quốc bước vào cuộc chiến giá cả khốc liệt, một vấn đề càng trở nên gay gắt hơn do chính quyền Trung Quốc sắp chấm dứt trợ cấp.
Vào tháng 10/2022, Tesla Trung Quốc đã giảm giá các mẫu xe phổ biến của Trung Quốc. Việc giảm giá còn leo thang hơn nữa vào tháng 1, với những đợt cắt giảm khiến ô tô sản xuất trong nước rẻ hơn tới 14% so với năm 2022.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiến hành các động thái tương tự, và các công ty ô tô phương Tây như Ford và Volkswagen đã nhảy vào cuộc. Ngay cả với cuộc chiến giá cả xuất hiện ở phương Tây, một số ô tô ở Trung Quốc vẫn rẻ hơn khoảng 50% so với ở Mỹ và châu Âu.
Cuộc chiến giá tại Trung Quốc đã có được sự tham gia từ cả các nhà sản xuất xe truyền thống. Đặc biệt trong tháng 8, việc Tesla liên tục điều chỉnh giá đã đẩy cuộc chiến về giá giữa các hãng xe Trung Quốc lên đến đỉnh điểm. Bước sang tháng 9, cuộc chiến giá cả vẫn tiếp tục.
Báo cáo nghiên cứu của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cho biết nhiều công ty ô tô đã tung ra các mẫu xe mới và bắt đầu một vòng chiến tranh về giá mới, và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trong thời kỳ “Chín Vàng Mười Bạc" [chỉ tháng 9 tháng 10, vốn là thời điểm tiêu dùng đạt đỉnh].
-
- Một người phụ nữ sử dụng điện thoại trong phòng trưng bày của Xiaopeng Motor, nhà sản xuất ô tô điện của Trung Quốc, ở Bắc Kinh, Trung Quốc, vào ngày 19/3/2021. (Ảnh: Wang Zhao/AFP qua Getty Images)
Các nhà kinh tế nói rằng mặc dù có sự đầu tư lớn từ nhà nước vào năng lực sản xuất ô tô ở Trung Quốc nhưng nhu cầu ô tô trong nước vẫn bị đình trệ.
Trong 7 tháng đầu năm 2023, Trung Quốc đã bán được 11,4 triệu ô tô trong nước và xuất khẩu 2 triệu chiếc, nhưng mức tăng trưởng gần như hoàn toàn đến từ nước ngoài. Xuất khẩu tăng 81% nhưng doanh thu nội địa chỉ tăng 1,7% - bất chấp việc giảm giá trên diện rộng.
Ông George Magnus, cộng sự nghiên cứu tại Trung tâm Trung Quốc của Đại học Oxford, nói với Reuters: “Sự tập trung vào sản xuất và cung ứng đang bị lệch lạc”.
Ông Magnus nói rằng phía cầu của thị trường đã không được chú ý đầy đủ, dẫn đến tình trạng dư thừa hàng tồn kho - và các động thái giảm giá sâu trong nỗ lực tuyệt vọng để xử lý hàng tồn kho.
Sự khắc nghiệt
Dữ liệu của Hiệp hội Xe khách Trung Quốc cho thấy, tính cả các nhà máy sản xuất ô tô động cơ đốt trong, Trung Quốc có công suất sản xuất 43 triệu ô tô mỗi năm vào cuối năm 2022, nhưng tỷ lệ khai thác nhà máy là 54,5%, giảm từ mức 66,6% vào năm 2017.
Đồng thời, việc cắt giảm lương và cắt giảm nhân sự trong ngành công nghiệp ô tô và các nhà cung cấp của nó – nơi sử dụng khoảng 30 triệu lao động theo truyền thông nhà nước Trung Quốc – đang ảnh hưởng đến mức sống của người dân, đúng vào thời điểm Bắc Kinh đang rất muốn nâng cao niềm tin của người tiêu dùng từ mức thấp gần kỷ lục.
Môi trường cũng rất khắc nghiệt đối với các nhà cung cấp trong lĩnh vực ô tô ở Trung Quốc khi giá ô tô tiếp tục giảm, với giá giao dịch trung bình có trọng số của xe điện và xe hybrid trong tháng 6 giảm 15% so với tháng 1 ở mức 185.100 CNY (nhân dân tệ)
Tờ China Automotive News của nhà nước ước tính có hơn 100.000 nhà cung cấp nội địa trong lĩnh vực ô tô. Trong một cuộc khảo sát hồi tháng 3 với gần 2.000 người thực hiện bởi nền tảng giao dịch phụ tùng ô tô Gasgoo, 74% cho biết các nhà sản xuất ô tô đã yêu cầu họ giảm chi phí.
Hơn một nửa được yêu cầu cắt giảm từ 5–10%, cao hơn mục tiêu 3–5% của những năm trước. 9 trong số 10 công ty dự kiến sẽ tiếp nhận nhiều yêu cầu như vậy hơn trong năm nay.
Thị trường pin xe điện cũng đã có chuyển biến khi các nhà cung cấp giảm giá cho các nhà sản xuất ô tô.
Bảo Nguyên tổng hợp
