Làm thế nào để bạn biết rằng tình trạng đột quỵ nhiệt sắp xảy ra? Và làm thế nào để ngăn chặn nó?
Mùa hè nắng nóng khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao. Nó tự động kích hoạt một số chức năng nhất định để giữ mát, chẳng hạn như tăng tiết mồ hôi và nhịp thở. Tuy nhiên, sốc nhiệt có thể xảy ra khi nhiệt độ môi trường quá cao và cơ chế tự điều chỉnh sinh lý không kiểm soát được nhiệt độ cơ thể.
Vậy làm thế nào để bạn biết rằng tình trạng đột quỵ nhiệt sắp xảy ra? Và làm thế nào để ngăn chặn nó?
Một đánh giá nghiên cứu vào năm 2015 công bố trên tạp chí Complex Physiology lưu ý rằng sốc nhiệt là một tình trạng bệnh lý đe dọa tính mạng, do nhiệt độ cơ thể tăng cao kèm theo rối loạn chức năng hệ thần kinh trung ương. Hậu quả lâu dài của sốc nhiệt được cho là do hội chứng phản ứng viêm hệ thống gây ra.
Các triệu chứng say nắng
Dưới đây là một số triệu chứng có thể xảy ra của say nắng:
- Nhức đầu: Có thể bị đau đầu dữ dội hoặc chóng mặt.
- Bồn chồn và lo lắng: Có thể cảm thấy bồn chồn, lo lắng hoặc cáu kỉnh.
- Nhiệt độ cơ thể tăng cao: Điều này thể hiện sự gia tăng nhiệt độ cơ thể trên mức bình thường từ 37-38 độ C. Say nắng cực kỳ nghiêm trọng có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể trên 40 độ C.
- Các triệu chứng về da: Da có thể trở nên nóng, đỏ và đổ nhiều mồ hôi.
- Nhịp tim tăng: Trong cơn say nắng, nhịp tim có thể tăng lên, khiến bạn có cảm giác tim đập nhanh.
- Khó thở: Hơi thở có thể trở nên khó khăn, nhanh hoặc nông.
- Buồn nôn và nôn: Có thể cảm thấy buồn nôn và nôn khi say nắng.
- Mệt mỏi và yếu ớt: Say nắng có thể gây suy nhược và thiếu sức lực.
- Co giật và mất ý thức: Say nắng nghiêm trọng có thể gây chuột rút cơ, hôn mê và bất tỉnh.
Nếu xuất hiện các triệu chứng say nắng, cần lập tức thực hiện các biện pháp hạ nhiệt độ cơ thể, bao gồm di chuyển đến nơi mát mẻ và thoáng khí, bổ sung đủ nước để hạ nhiệt độ cơ thể dần dần và tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
Điều trị đột quỵ do nhiệt thông qua y học cổ truyền
Y học cổ truyền cho rằng say nắng là biểu hiện của sốt do mất cân bằng âm dương trong cơ thể, rối loạn tuần hoàn khí huyết, dương khí thái quá hoặc âm hư nội nhiệt.
Học thuyết âm dương trong lý thuyết cơ bản của Đông y cho rằng mọi sự vật, hiện tượng trong tự nhiên đều có tính chất âm dương đan xen với nhau, như đất và trời, lạnh và nóng. Hai năng lượng âm và dương này tuy đối lập nhau nhưng cũng phụ thuộc lẫn nhau. Khi những điều này được cân bằng, con người sẽ cảm thấy khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng, mọi thứ sẽ trở nên hài hòa và ổn định. Ngược lại, sự mất cân bằng có thể dẫn đến các biến chứng trong cơ thể.
Trong y học cổ truyền, nhiều bệnh có thể do các yếu tố môi trường gây ra, chẳng hạn như gió, lạnh, nóng, khô, ẩm và lửa.
Y học cổ truyền đã phát hiện ra rằng cơ thể con người có một hệ thống kinh mạch, một kênh chuyển động năng lượng chịu trách nhiệm vận chuyển khí và máu đến toàn bộ cơ thể. Đây là những chất cơ bản cấu thành nên cơ thể và duy trì mọi hoạt động sinh lý của sự sống. Khi có sự mất cân bằng hoặc thiếu hụt khí huyết, các điều kiện bất lợi như bệnh tật có thể xảy ra.
Phương pháp ngăn ngừa say nắng bằng y học cổ truyền
- Điều hòa khí huyết, âm dương: Sử dụng các bài thuốc Đông y để cân bằng âm dương, điều hòa sự vận hành của khí huyết, nâng cao thể chất nhằm chống lại tác động của nhiệt độ cao.
- Chọn chế độ dinh dưỡng hợp lý: Vào mùa hè, nên chọn những thức ăn nhẹ, dễ tiêu hóa như rau, hoa quả, canh thanh…, tránh các thức ăn nhiều dầu mỡ, cay, chiên xào và các thức ăn dễ gây viêm nhiễm.
- Cung cấp nước: Nhiệt độ mùa hè sẽ khiến bạn đổ mồ hôi, vì vậy điều cần thiết là cung cấp nước để tránh mất nước. Đồ uống mát như trà thảo dược, trà xanh và hoa cúc có thể giúp thanh nhiệt.
- Cân bằng công việc và nghỉ ngơi: Đừng làm việc quá sức, tránh tập thể dục vất vả hoặc hoạt động ngoài trời khi nhiệt độ cao.
- Tránh tiếp xúc lâu với nhiệt độ cao: Trong thời tiết nóng, hãy ở nơi mát mẻ trong bóng râm, đồng thời tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời và nhiệt độ cao.
- Mặc quần áo thoáng khí, rộng rãi: Chọn quần áo nhẹ, thoáng khí sẽ giúp bạn thoải mái.
Ăn nhiều dưa hấu có thể ngăn ngừa say nắng?
Dưa hấu là loại trái cây phổ biến trong mùa hè, giúp giải nhiệt và ngăn ngừa say nắng ở một mức độ nhất định.
Dưới đây là một số lợi ích của dưa hấu trong việc ngăn ngừa say nắng:
- Bổ sung nước: Dưa hấu có hàm lượng nước cao, ăn vừa phải có thể bổ sung nước cho cơ thể một cách hiệu quả, giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước.
- Thanh nhiệt: Dưa hấu có tác dụng giải nhiệt, giảm cảm giác nóng trong người và các triệu chứng sốt.
- Chứa L-citrulline và L-arginine: Đây là những tiền chất của oxit nitric và polyphenol và carotenoids có vai trò đối với sức khỏe chuyển hóa tim mạch. Bổ sung dưa hấu và L-citrulline có thể làm giảm huyết áp trong các thử nghiệm ở người.
Một đánh giá nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Biomedicine and Pharmacotherapy vào năm 2019 cho thấy lycopene chứa trong dưa hấu có tác dụng bảo vệ thần kinh. Lycopene cũng sở hữu các đặc tính chống oxy hóa, chống viêm và chống tăng sinh, đóng vai trò phòng ngừa hoặc điều trị các bệnh như suy tim và khối u.
Theo Tiến sĩ Teng Cheng Liang - The Epoch Times
Bảo Vy biên dịch
Bác sĩ Teng Cheng-Liang, là một bác sĩ Trung và Tây y với hơn 20 năm kinh nghiệm. Ông là giám đốc của Chi Teh Medical Clinic & Cheng-Liang Medical Clinic ở Đài Bắc (Đài Loan). Ông tốt nghiệp Cao đẳng Y khoa tại Đại học Y khoa Đài Bắc và hoàn thành bằng Tiến sĩ về Y học cổ truyền Trung Quốc tại Đại học Trung y Nam Kinh.
