Lọ tinh dầu đuổi muỗi (phải) và gia đình nạn nhân phải nhập viện sau khi sử dụng (trái) (Nguồn ảnh: Bệnh viện Hoà Bình)

Tinh dầu liệu có vô hại như bạn nghĩ? 5 lời khuyên về cách dùng tinh dầu

Giúp NTDVN sửa lỗi

Hiện nay tinh dầu được dùng khá phổ biến nhưng liệu nó có vô hại như bạn nghĩ? Làm cách nào để lựa chọn và sử dụng hiệu quả các loại hợp chất hương thơm này?

Giới chuyên môn cảnh báo, việc sử dụng tinh dầu không đúng cách sẽ dễ gây ra các phản ứng có hại cho con người, nghiêm trọng hơn có thể đe doạ tính mạng.

Dùng tinh dầu để đuổi muỗi, cả nhà phải nhập viện cấp cứu

Hôm 9/4, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình đã phải điều trị cho một gia đình có 4 thành viên, bị ngộ độc khi sử dụng máy xông tinh dầu đuổi muỗi đặt trong phòng ngủ, theo báo Tuổi trẻ.

Theo lời kể của người nhà bệnh nhân, cách đây 10 ngày, gia đình họ mua một bộ máy xông tinh dầu đuổi muỗi về đặt ở chỗ bán hàng tầng một ngôi nhà (nơi người chồng thường xuyên bán hàng). Loại hợp chất hương thơm này có nhãn hiệu nước ngoài, không có chữ tiếng Việt.

Cách đây 3 ngày, gia đình mang máy xông cắm trong phòng ngủ ở tầng 2 ngôi nhà. Sáng hôm sau ngủ dậy, tất cả 4 thành viên trong gia đình đều có dấu hiệu mệt mỏi, đau đầu và nôn. Người chồng có triệu chứng nặng hơn so với các thành viên còn lại. Các bệnh nhân được nhập Bệnh viện đa khoa tỉnh Hoà Bình cấp cứu.

: Lọ tinh dầu đuổi muỗi trong vụ việc ghi bằng chữ Hàn - Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Tinh dầu là gì?

Tinh dầu là một dạng chất lỏng chứa các hợp chất thơm dễ bay hơi được chiết xuất bằng cách chưng cất hơi nước hoặc ép lạnh, từ lá cây; thân cây; hoa; vỏ cây; rễ cây; hoặc những bộ phận khác của thực vật. Do nguồn gốc tự nhiên, nếu sử dụng ở nồng độ phù hợp, tinh dầu có độ an toàn cao.

Việc sử dụng hợp chất hương thơm này cũng khá đơn giản. Chỉ cần cho nước vào đĩa đựng nước phía trên đèn, khi nước ấm lên nhỏ vài giọt tinh dầu vào sau đó cắm điện hoặc đốt nến làm nóng đĩa nước. Tinh dầu sẽ được khuyếch tán vào không khí khi nước bay hơi.

: Tinh dầu tự nhiên có nhiều lợi ích và tác dụng. (Ảnh: Pixabay)

Vài năm gần đây, nhiều người thường dùng tinh dầu vừa tạo mùi thơm vừa như một liệu pháp massage thư giãn, trị liệu... Bên cạnh đó, có một số loại còn có tác dụng đuổi muỗi, loại bỏ côn trùng.

Chuyên gia Dược học: Không hoàn toàn vô hại

Tuy nhiên, việc sử dụng tràn lan, sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ có thể gây những hậu quả đáng tiếc như trên.

PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương (Trường Đại học Dược Hà Nội) nói với báo Sức khoẻ và Đời sống về những rủi ro khi sử dụng tinh dầu.

Mối nguy từ sử dụng không đúng cách

Việc sử dụng không đúng cách có thể gây ra các phản ứng có hại cho con người như gây dị ứng, gây co thắt phế quản, gây viêm da thậm chí làm bỏng da, niêm mạc… Nghiêm trọng hơn, nó có thể gây ra các phản ứng có hại đe doạ tính mạng như ức chế hô hấp, ức chế thần kinh trung ương, loạn nhịp tim…

Phản ứng có hại của tinh dầu có thể liên quan đến thành phần hoá học hoặc liên quan đến sử dụng sai cách như tuỳ tiện sử dụng đường uống, bôi trực tiếp tinh dầu đậm dặc trên da hoặc sử dụng nồng độ quá cao qua đường hô hấp…

Mối nguy từ hoá chất giả tinh dầu tự nhiên

Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, nguy hiểm hơn là sự pha trộn của các chất hoá học giả tinh dầu tự nhiên. Điều này cũng có thể làm gia tăng phản ứng có hại trên người. Việc sử dụng những hương liệu có chứa các hóa chất này trong thời gian dài có thể gây nguy hiểm cho người dùng, làm tổn thương não, nhức đầu, mờ mắt, thiếu máu...

"Phản ứng có hại cũng nặng nề hơn khi sử dụng cho một số đối tượng nhạy cảm như trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ có thai… Vì vậy, việc sử dụng tinh dầu không hoàn toàn vô hại và đặc biệt nên thận trọng trên một số người nhạy cảm", Chuyên gia Dược học cảnh báo.

: Ảnh minh hoạ: Các loại tinh dầu đang được dùng ngày càng phổ biến. (Ảnh: Pixabay)

5 lời khuyên về lựa chọn và sử dụng tinh dầu

Dưới đây là những lời khuyên của các chuyên gia y tế về cách lựa chọn và sử dụng đúng cách:

Trước hết bạn cần hết sức thận trọng với các loại tinh dầu có thành phần hoạt tính. Cần tuân thủ các chỉ dẫn, liều lượng một cách tuyệt đối. Điều này sẽ giúp mang lại hiệu quả và tránh các rủi ro xảy ra.
Tiếp theo, bạn cần lựa chọn loại tinh dầu tinh khiết và tự nhiên. Đó là loại được ghi chú là "tinh dầu thực vật và hóa sinh" và "100% nguyên chất, tự nhiên".
Đó là sản phẩm đảm bảo chất lượng, không thêm hoá chất, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và được kiểm định chặt chẽ.
Trên chai, có ghi chữ La tinh và tên loài cây thực vật, các phân tử hóa sinh học và thời hạn sử dụng. Bạn có thể lựa chọn các sản phẩm được ghi nhãn là "Bio - sinh học" nhưng đó không phải là những sản phẩm từ các cây tự nhiên.
Thứ ba, bạn cần sử dụng đúng liều lượng và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng. Bạn đừng nghĩ rằng khi tăng liều lượng lên gấp đôi nghĩa là sẽ có hiệu quả hơn. Một số tinh dầu không được phép sử dụng trong thời kỳ mang thai và đang cho con bú, trẻ em hoặc những người bị bệnh gan và suy thận.
Thứ tư, bạn cần rửa tay sau khi sử dụng. Trong trường hợp tiếp xúc với mắt, cần rửa sạch ngay với dầu thực vật như ô liu, hạnh nhân, sau đó rửa lại bằng nước sạch.
Thứ năm, cần giữ tinh dầu cách xa ánh nắng và nơi có nhiệt độ cao. Đồng thời bạn nên để ở những nơi an toàn để tránh sự nhầm lẫn khi sử dụng và ngoài tầm với của trẻ nhỏ.

Cuối cùng, bạn hãy xin lời khuyên từ các chuyên gia (bác sĩ, dược sĩ,..) nếu có bất kỳ nghi ngờ hoặc phân vân nào khác.

Xem thêm: