Theo một số chuyên gia, các chế độ độc tài của Trung Quốc, Iran và Nga đang ngày càng phối hợp với nhau như một khối quyền lực thống nhất.
Theo bà Andrea Kendall-Taylor, một thành viên cấp cao tại tổ chức nghiên cứu Trung tâm An ninh Mỹ Mới (CNAS), cả ba cường quốc này đều tìm cách làm suy yếu Hoa Kỳ và định hình lại trật tự quốc tế theo hình ảnh của họ.
“Sự tương tác giữa Nga, Trung Quốc và Iran khuếch đại các mối đe dọa mà họ đặt vào Hoa Kỳ”, bà Kendall-Taylor cho biết trong cuộc nói chuyện ngày 6/6 về “Trục độc tài” mới tại CNAS.
“Bằng cách kết hợp với nhau, những thách thức mà họ cùng nhau đặt ra sẽ nhiều hơn tổng số phần việc của họ trong bất kỳ thử thách riêng lẻ nào nếu họ làm việc một mình”.
Trục độc tài được cuộc xâm lược Ukraine xúc tác
Ba chế độ này đã được cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine năm ngoái thúc đẩy, hoạt động như một “chất xúc tác” để tăng cường hợp tác chống lại trật tự quốc tế, bà Kendall-Taylor cho biết.
Bà nói thêm, sự hợp tác như vậy khiến các cường quốc của phe Trục này “hành động hung hăng và hiếu chiến hơn” chống lại Hoa Kỳ cũng như các đồng minh và đối tác của Hoa Kỳ. Họ hành động dựa trên “sự thù địch” chung đối với trật tự quốc tế được dựa trên luật pháp.
Giờ đây, ba cường quốc đang hợp tác với nhau trong các lĩnh vực ngoại giao, kinh tế và quân sự cũng như trong từng khu vực tương ứng của họ.
Nga và Trung Quốc đã ký kết cái gọi là quan hệ đối tác “không giới hạn” bao gồm hợp tác quân sự chiến lược. Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), vốn cai trị Trung Quốc với tư cách là một quốc gia độc đảng, đã cố gắng hết sức để giữ cho nền kinh tế Nga phát triển mà không bị quốc tế trừng phạt.
Trong khi đó, Nga và Iran tiếp tục ký kết các thỏa thuận quốc phòng mới. Iran đang cung cấp cho Nga hàng trăm máy bay không người lái tự sát để sử dụng ở Ukraine. Đổi lại, Nga đang bán cho chế độ Hồi giáo này các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm và các năng lực tiên tiến khác.
Các thỏa thuận Trung Quốc-Iran cũng đã bắt đầu phổ biến với việc Bắc Kinh bị cáo buộc đã đi xa đến mức âm mưu cung cấp các bộ phận chế tạo vũ khí hủy diệt hàng loạt cho Tehran.
Liên kết để phá hoại trật tự quốc tế
Ông Jonathan Lord, một thành viên cấp cao tại CNAS chuyên về các vấn đề Trung Đông, nói rằng Trung Quốc, Iran và Nga cũng đang nỗ lực phá bỏ ảnh hưởng của Mỹ ở nước ngoài.
Ông nói, bằng cách khuyến khích các đối tác an ninh của Hoa Kỳ như Ả Rập Saudi đứng ngoài cuộc cạnh tranh toàn cầu, các cường quốc này đang làm suy giảm vị thế của Hoa Kỳ. Chế độ Bắc Kinh đặc biệt đã tìm cách tấn công ảnh hưởng của Hoa Kỳ thông qua “các phương tiện bất đối xứng” ở Trung Đông để chứng tỏ “thế giới không còn là của Hoa Kỳ nữa”, ông cho biết.
Ông nói thêm rằng nỗ lực đó đã có “tác động ngay lập tức” và “lớn” đối với khả năng triển khai sức mạnh và sử dụng ảnh hưởng ở nước ngoài của Hoa Kỳ.
Điều đó có thể tạo ra một mối đe dọa duy nhất đối với sự ưu việt của Hoa Kỳ khi chính quyền Bắc Kinh có những động thái nhằm phổ biến ảnh hưởng của mình trên khắp Trung Đông.
“Iran và Bắc Kinh rõ ràng đang hợp tác chặt chẽ với nhau để củng cố phạm vi ảnh hưởng của cả hai ở Trung Đông nhằm gây bất lợi cho các chủ thể quyền lực khác”, ông Lord nói.
“Trung Quốc luôn hiện diện ở UAE và những nơi khác ở Vịnh Ba Tư trong các dự án kinh tế và chắc chắn, dù bí mật hay không, cả ở trong các dự án quân sự”.
Bằng cách phối hợp các nỗ lực của mình, các chế độ này hy vọng sẽ gián tiếp đẩy Hoa Kỳ ra khỏi Trung Đông, mở đường cho một ngày nào đấy Hoa Kỳ không thể hoạt động hiệu quả trong khu vực, ông Lord cho biết.
“Chúng tôi thấy nó ở cấp độ chiến lược. Chúng tôi thấy nó ở cấp độ chiến thuật. Nhưng rõ ràng là sự hợp tác mà chúng ta đang chứng kiến giữa Moscow, Tehran và Bắc Kinh trong lĩnh vực quân sự-an ninh sẽ khiến cả ba mạnh hơn”, ông Lord nói.
Trung Quốc tìm cách thống trị các đối tác yếu kém hơn
Trục ba bên mới ra đời không phải là không có điểm yếu. Đáng chú ý nhất trong số đó là mong muốn của chính chế độ ĐCSTQ muốn đặt Iran và Nga dưới những tham vọng của chính mình.
Ông Jacob Stokes, một thành viên cấp cao tại CNAS tập trung vào các vấn đề Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nói rằng khía cạnh này trong động lực của phe Trục là một trong những điểm yếu nhất của nó và nên bị Hoa Kỳ khai thác.
“Đối với Bắc Kinh, một số mức độ yếu kém của các đối tác của nó thực sự là một đặc điểm, không phải là một sai sót”, ông Stokes nói.
Bắc Kinh muốn tránh việc Moscow và Tehran trở nên quá thân thiết để tạo đối trọng bằng việc mở rộng kinh tế và ngoại giao của họ ở Trung Đông, đồng thời tránh “sự sụp đổ hoàn toàn của các đối tác” có thể khiến Bắc Kinh mất lợi thế khi hợp tác với mỗi khối, ông Stokes cho biết.
“Mặc dù có những tương phản về lời nói nhưng Trung Quốc không thực sự tìm kiếm sự đa cực”, ông Stokes nói.
“Thay vào đó, những gì Trung Quốc muốn là một hệ thống lưỡng cực, nơi các đối tác liên kết dưới một cực do Trung Quốc lãnh đạo chống lại Hoa Kỳ”.
Ngoài ra, ông Stokes cho biết, chủ nghĩa độc tài nặng nề của ba cường quốc cũng đang chống lại phe Trục này và các mục tiêu dài hạn của họ. Việc liên tục thể hiện chủ nghĩa toàn trị như vậy đang thúc đẩy các nền dân chủ tự do trên khắp thế giới tái đầu tư vào các liên minh của họ.
“Việc tăng cường hợp tác giữa Trung Quốc và Nga đang thực sự thúc đẩy các nền dân chủ tự do hợp tác chặt chẽ với nhau và thực sự hồi sinh các liên minh của họ với Hoa Kỳ hoặc các thỏa thuận an ninh của họ với Hoa Kỳ và, trong một mạng lưới với nhau”, ông Stokes nói.
Theo The Epoch Times
Thủy Tiên biên dịch
