Bằng chứng cho thấy rằng thiếu hụt dinh dưỡng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer.
Tiến sĩ Nikhil Palekar, giám đốc y tế của Trung tâm Bệnh Alzheimer Stony Brook và giám đốc Khoa Tâm thần Lão khoa, cho biết hiện tại không có bằng chứng nào chứng minh việc sử dụng các chất bổ sung có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh Alzheimer.
Tuy nhiên các nghiên cứu cho thấy, bằng cách sử dụng một vài chất bổ sung và thay đổi chế độ ăn uống, có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer hoặc các dạng suy giảm nhận thức khác.
Ba chất bổ sung làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer
1. Vitamin D
Các nhà nghiên cứu người Anh và Canada đã dành khoảng 10 năm để theo dõi hơn 12.000 người lớn tuổi không bị sa sút trí tuệ.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người bổ sung vitamin D trong thời gian nghiên cứu đã giảm 40% nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ so với những người không bao giờ bổ sung vitamin.
Các phát hiện cũng cho thấy rằng:
- Tác dụng của vitamin D ở phụ nữ lớn hơn đáng kể so với nam giới.
- Lợi ích của việc bổ sung vitamin D để giảm nguy cơ có ý nghĩa hơn ở những người không có khuynh hướng di truyền đối với căn bệnh này.
Từ những phát hiện trên, các nhà nghiên cứu kết luận: “Vitamin D có khả năng ngăn ngừa chứng mất trí nhớ”.
2. Vitamin B
Một đánh giá có hệ thống đối với các nghiên cứu cho thấy rằng, vitamin B đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của não và giảm nguy cơ suy giảm nhận thức.
Những lợi ích của vitamin B trong việc bảo vệ sức khỏe nhận thức bao gồm:
- Giảm mức homocysteine.
Nồng độ homocysteine, một axit amin, tăng cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ suy giảm nhận thức và bệnh Alzheimer.
Vitamin B6, B9 (axit folic) và B12 có thể giúp giảm mức homocysteine trong máu, có thể giúp bảo vệ não.
- Hỗ trợ chức năng não.
Vitamin B có liên quan đến quá trình sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh, rất cần thiết cho sự giao tiếp giữa các tế bào não và nhiều chức năng khác của não.
Cụ thể, vitamin B rất quan trọng để duy trì mức serotonin khỏe mạnh, một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh tâm trạng.
Nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins cho thấy mức serotonin thấp có liên quan đến tình trạng tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
Trong một tuyên bố, Gwenn Smith, người có bằng tiến sĩ về tâm lý học thần kinh và là giáo sư tâm thần học và khoa học hành vi tại Trường Y khoa Đại học Johns Hopkins, cho biết:
“Bây giờ chúng tôi có thêm bằng chứng cho thấy serotonin là một chất hóa học có vẻ bị ảnh hưởng sớm trong quá trình suy giảm nhận thức, chúng tôi nghi ngờ rằng việc tăng chức năng serotonin trong não có thể ngăn tình trạng mất trí nhớ trở nên tồi tệ hơn và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh”.
Vitamin B cũng duy trì vỏ myelin bao quanh và bảo vệ các sợi thần kinh trong não. Các chức năng này rất quan trọng để hỗ trợ chức năng nhận thức và ngăn ngừa sự suy giảm liên quan đến tuổi tác.
- Giảm viêm.
Viêm mãn tính là một yếu tố nguy cơ dẫn đến suy giảm nhận thức và bệnh Alzheimer.
Vitamin B, đặc biệt là vitamin B1 (thiamine), B2 (riboflavin) và B3 (niacin), có đặc tính chống viêm có thể giúp giảm viêm trong não và bảo vệ chống suy giảm nhận thức.
3. Omega-3
Một chất dinh dưỡng cần thiết khác trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer là axit béo omega-3.
Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu axit béo omega-3, đặc biệt là axit docosahexaenoic (DHA), có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức và mất trí nhớ. Axit béo omega-3 được tìm thấy trong các loại cá béo, chẳng hạn như cá hồi và cá thu, cũng như trong các loại hạt.
Một nghiên cứu gần đây kiểm tra gần 212.000 người khỏe mạnh về mặt nhận thức đã kết luận rằng, việc thường xuyên bổ sung dầu cá có liên quan đáng kể đến việc giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ do mọi nguyên nhân, chứng mất trí nhớ do mạch máu, chứng mất trí nhớ vùng trán và các chứng mất trí nhớ khác, nhưng không phải bệnh Alzheimer.
Các tác giả nghiên cứu kết luận: “Những phát hiện này chứng minh rằng việc sử dụng dầu cá theo thói quen có thể có lợi cho việc ngăn ngừa chứng mất trí nhớ trong thực hành lâm sàng”.
Các loại thảo mộc bảo vệ và chống lại chứng mất trí nhớ
Một số loại thảo mộc đã cho thấy tác dụng bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer hoặc các dạng suy giảm nhận thức khác.
Curcumin, một hợp chất được tìm thấy trong củ nghệ, có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy rằng, chất curcumin có tác dụng bảo vệ thần kinh và có thể cải thiện chức năng nhận thức ở người lớn tuổi.
Theo một bài báo năm 2021 đăng trên Tạp chí Biomolecules, Ashwagandha, còn được gọi là nhân sâm Ấn Độ, đã được phát hiện là có tác dụng khôi phục chức năng khớp thần kinh, khuyến khích tái tạo thần kinh, đảo ngược rối loạn chức năng ty thể và cải thiện trí nhớ làm việc.
Theo bài báo của Biomolecules, cây móng mèo, được tìm thấy ở Nam Mỹ, được chứng minh là có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, đồng thời có thể ức chế các mảng và đám rối có triệu chứng của bệnh Alzheimer.
Bài báo cũng phát hiện ra rằng Bacopa monnieri, còn được gọi là brahmi hoặc rau sam đắng (cây ruột gà, cây ba kích), có những lợi ích bao gồm cải thiện trí nhớ, sự chú ý và chức năng điều hành. Nó cũng có thể ức chế sự chết tế bào thần kinh và trì hoãn quá trình lão hóa não.
Ginkgo biloba đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ để cải thiện chức năng nhận thức. Một đánh giá có hệ thống về các thử nghiệm có kiểm soát cho thấy việc bổ sung bạch quả có hiệu quả hơn giả dược để cải thiện chức năng nhận thức ở những người mắc bệnh Alzheimer, mạch máu hoặc chứng mất trí nhớ hỗn hợp.
Tiến sĩ Jonathan J. Rasouli, giám đốc Phẫu thuật Biến dạng Cột sống Người lớn và Phức hợp tại Bệnh viện Đại học Staten Island, một bộ phận của Northwell Health ở New York, đã chỉ ra rằng mặc dù một số nghiên cứu chứng minh lợi ích của những chất bổ sung này, nhưng “chúng rất hạn chế về khả năng tái sản xuất và thiếu các nhóm kiểm soát đầy đủ”.
Ông nói: “Chúng tôi chỉ có thể gợi ý rằng có một vài mối liên hệ giữa các chất bổ sung và lợi ích bảo vệ thần kinh có thể có của chúng”.
Điều quan trọng cần lưu ý, đó là dù các chất bổ sung có thể ngăn ngừa hoặc giảm thiểu sự suy giảm nhận thức, nhưng chúng không nên được sử dụng để thay thế cho một chế độ ăn uống lành mạnh.
Ngoài ra, trao đổi với bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng bất kỳ chất bổ sung mới nào luôn là một ý kiến hay.
Chế độ ăn uống tạo nên sự khác biệt
Có bằng chứng cho thấy chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, đặc biệt là những loại có hàm lượng chất chống oxy hóa cao, có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức.
Chất chống oxy hóa bảo vệ não chống lại stress oxy hóa, có thể góp phần gây tổn thương não và suy giảm nhận thức.
Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng là điều cần thiết để giảm nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer.
Điều này bao gồm ăn nhiều loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt là những thực phẩm giàu vitamin B12, axit béo omega-3 và chất chống oxy hóa.
Chế độ ăn uống MIND có liên quan đến việc duy trì chức năng nhận thức, có thể thông qua tác dụng bảo vệ chống lại bệnh tim mạch. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, tuân theo chế độ ăn uống MIND có thể làm chậm đáng kể sự suy giảm nhận thức khi chúng ta già đi.
Tiến sĩ Palekar giải thích rằng chế độ ăn uống MIND là một loại chế độ ăn Địa Trung Hải ít muối được chứng minh là có lợi cho sức khỏe não bộ.
Ông nói: “Vì nó chứa các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, cũng như axit béo omega-3”.
Chế độ ăn ít muối cũng đã được chứng minh là có lợi cho hoạt động của não.
Ông Palekar cho biết: “Với những lợi ích trên, [chế độ ăn uống] MIND rất được khuyến khích cho những người lớn tuổi khỏe mạnh như một cách để giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, cùng với việc tập thể dục nhịp điệu cường độ vừa phải hàng ngày, các hoạt động nhận thức và xã hội hóa”.
Theo George Citroner từ The Epoch Times
Bảo Vy biên dịch
George Citroner viết các bài báo về sức khỏe và y học, bao gồm các chủ đề ung thư, bệnh truyền nhiễm và tình trạng thoái hóa thần kinh. Anh đã được trao giải thưởng Media Orthopaedic Reporting Excellence (MORE) vào năm 2020 cho một câu chuyện về nguy cơ loãng xương ở nam giới.
