Bỏ mặc hoặc ngược đãi tình cảm đều có sức tàn phá lớn, nó dễ dàng hủy hoại một đứa trẻ, tuy nhiên mọi người thường không nhận ra mức độ nghiêm trọng của nó cho đến khi hậu quả xảy ra.
Những người từng bị bỏ mặc hoặc ngược đãi tình cảm khi còn nhỏ thường xem nhẹ những gì đã xảy ra, nói rằng: “Ít nhất thì tôi không bị đánh, vì vậy tôi không thể phàn nàn”. Một nghiên cứu được công bố bởi Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ cho thấy, với những đứa trẻ bị bỏ rơi phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe tinh thần, đôi khi còn tồi tệ hơn những đứa trẻ bị hành hạ thể chất hoặc lạm dụng tình dục.
Họ phát hiện, những đứa trẻ bị ngược đãi về tâm lý thì tỷ lệ các chứng lo lắng, trầm cảm, lòng tự trọng thấp, rối loạn căng thẳng sau chấn thương, xu hướng tự tử đều ngang bằng, thậm chí cao hơn so với những đứa trẻ bị hành hạ thể chất hoặc lạm dụng tình dục.
Khi trẻ sơ sinh bị bỏ bê nghiêm trọng thì có thể đe dọa đến tính mạng. Những đứa trẻ sơ sinh không được tương tác sớm sẽ thiếu cấu trúc hoặc sự kích thích não bộ mà chúng cần để bước vào thế giới loài người. Sự bỏ bê quá mức có thể khiến đứa trẻ bất an, bị ngắt kết nối với cơ thể của mình, không biết đến sự tồn tại của mình.
Ngược đãi tình cảm sẽ hủy hoại tâm hồn trẻ theo một cách khác, bị người mà trẻ phụ thuộc vào coi thường hoặc thậm chí ghét bỏ là điều không thể tưởng tượng được, nếu bạn là mẹ thuộc một trong những kiểu người đó, trẻ có thể cảm thấy rằng cuộc sống của mình giống như một ngọn nến, có thể bị dập tắt bất cứ lúc nào.
Mức độ mà sự bỏ bê và ngược đãi tình cảm có thể phá hủy hoàn toàn bất kỳ nền tảng nào của một cuộc sống lành mạnh (một cuộc sống lành mạnh không phải là không thể, bạn chỉ cần xây dựng lại nền tảng). Mức độ phá hủy phụ thuộc vào sự hiện diện của một số yếu tố giảm thiểu sau đây.
Mỗi cá nhân có tính dễ bị tổn thương và sự kiên trì bền bỉ khác nhau, đây chính là một yếu tố giải thích khả năng chịu đựng tổn thương thời kỳ đầu này của các cá nhân là khác nhau.
Một yếu tố quan trọng khác là mức độ ngược đãi hoặc bỏ mặc tình cảm. Trẻ càng bị đối xử như vậy thì tác hại càng sâu sắc. Ngược đãi thường xuyên chắc chắn sẽ tước đi cảm giác an toàn của trẻ, và dự ngược đãi kéo dài có thể đánh gục một đứa trẻ trước khi chúng có thể ổn định lại.
Điều tương tự cũng xảy ra đối với sự bỏ bê, khi sự vắng mặt tạm thời của người mẹ (chẳng hạn như khi đứa trẻ lớn hơn hoặc khi người mẹ nhập viện) ít gây tổn hại hơn so với sự vắng mặt kéo dài của người mẹ khi đứa trẻ còn nhỏ.
Yếu tố giảm thiểu thứ ba là các yếu tố khác trong môi trường sống. Ai có thể bù đắp được hành vi gây tổn thương của người mẹ? Có vai trò nào khác của cha mẹ không? Nếu vậy, họ có hoạt động như một bộ đệm, cung cấp hỗ trợ hoặc không hiệu quả? Những gì tôi thường nghe là những người phụ nữ nóng giận kết hôn với những người đàn ông nhếch nhác, bố không bạo hành nhưng không bảo vệ con khi bị mẹ bạo hành, nên bị coi là bỏ bê.
Ngoài ra, người mẹ (có lẽ vì ghen tị) có cản trở mối liên hệ tình cảm của đứa trẻ với những người lớn khác không? Các bà mẹ bất an thường làm điều này.
Có anh chị em cũng là một yếu tố, anh chị em đôi khi chia sẻ một thế giới độc đáo với trẻ, có thể là nơi trú ẩn trong cơn bão (mặc dù cũng dễ bị tổn thương như nhau), nhưng đôi khi anh chị em ruột cũng tham gia ngược đãi, thì đó là một dấu hiệu đáng báo động, nó có nghĩa là có một vấn đề nghiêm trọng trong gia đình.
-
- Anh chị em ruột cũng tham gia ngược đãi, thì đó là một dấu hiệu đáng báo động. (Shutterstock)
Đối xử khác biệt với trẻ em và phân chia công việc gia đình không đồng đều, có thể khiến anh chị em khó hình thành liên kết bình đẳng, đôi khi, các bà mẹ có thể kích động sự ganh đua của anh chị em.
Có khi anh chị em cố gắng thoát khỏi tổn hại để sinh tồn, có thể bằng cách trốn trong phòng hoặc ra khỏi nhà cùng nhau.
Cũng có khi một số trẻ em sẽ thoát khỏi sự hỗn loạn ở nhà bằng cách đắm mình trong sách hoặc trò chơi. Khi anh chị em chọn cách biến mất theo cách này, điều đó có thể khiến đứa trẻ cảm thấy cô đơn và bị bỏ rơi sâu sắc hơn.
Tác giả: Jasmine Lee - Epochtimes
Ngọc Liên biên dịch
