Tàu quỹ đạo Trinh sát sao Hỏa (MRO) của NASA đã chụp được những hình ảnh tuyệt đẹp về những đụn cát hình tròn gần như hoàn hảo trên bề mặt hành tinh Đỏ. Trong khi những đụn cát với đủ hình dạng và kích cỡ khác nhau rất phổ biến trên sao Hỏa, thì những cái như trong bức ảnh này lại rất hiếm.
Các đụn cát trong hình ảnh được chụp vào ngày 22/11/2022 trên bán cầu bắc của sao Hỏa bởi máy ảnh Thí nghiệm Khoa học Hình ảnh Độ phân giải Cao (HiRise) của Đại học Arizona. Chúng xuất hiện như những mảng tròn nhỏ với một chút không đối xứng.
Các nhà nghiên cứu cho biết thêm, những sườn dốc của cồn cát nghiêng về phía nam, có thể là do gió sao Hỏa thổi cát về hướng đó. Tuy nhiên, họ không chắc chắn về nguyên nhân khiến những cồn cát có hình tròn gần như hoàn hảo như vậy.
Hình ảnh này là một phần trong loạt ảnh do HiRise chụp để giúp theo dõi quá trình băng tan trên sao Hỏa tại 60 địa điểm khác nhau khi mùa đông kết thúc tại bán cầu bắc của hành tinh này. Giống như Trái đất, sao Hỏa cũng trải qua một chu kỳ 4 mùa xuân hạ thu đông. Tuy các đụn cát tròn trong bức ảnh mới dường như không có băng, nhưng một bức ảnh trước kia cho thấy chúng từng bị bao phủ bởi băng giá.
HiRise, được gắn trên tàu vũ trụ MRO, đã bay vòng quanh quỹ đạo và khảo sát những đụn cát trên sao Hỏa từ năm 2006 để giúp các nhà khoa học hiểu cách chúng di chuyển và cách các kiểu thời tiết hình thành chúng. Dữ liệu từ camera có độ phân giải cao này cho thấy các cồn cát đang di chuyển từ xích đạo đến các cực với tốc độ lên tới 1 mét trên một năm sao Hỏa, tương đương 687 ngày trên Trái đất.
Hiện tại, các nhà nghiên cứu cũng đang sử dụng HiRise để nghiên cứu các thành tạo và trầm tích giống như sông băng ở những chân dốc trên khắp sao Hỏa. Đây là những nơi mà các nhà khoa học cho rằng có thể từng chứa nhiều băng, mặc dù nguồn gốc của lớp băng này vẫn còn là một bí ẩn, theo NASA.
Nhiệm vụ chính của MRO là tìm kiếm dấu vết của nước trên sao Hỏa. Mặc dù nhiệm vụ này đã kết thúc 12 năm trước vào ngày 21/12/2010, tàu vũ trụ của nó vẫn đóng vai trò là cầu nối liên lạc trở lại Trái đất cho các nhiệm vụ sao Hỏa khác và tiếp tục truyền tải những hình ảnh đáng ngạc nhiên do HiRise chụp. Gần đây, máy ảnh này cũng giúp phát hiện ra tảng đá trông giống như một gấu bông trên hành tinh Đỏ.
Theo Livescience
Văn Thiện biên dịch
