Một nghiên cứu di truyền đưa ra bằng chứng mạnh mẽ cho thấy uống rượu là nguyên nhân trực tiếp gây ung thư.
Một nghiên cứu di truyền lớn theo dõi 150.000 đối tượng trong hơn một thập kỷ đã khẳng định mối liên hệ nhân quả trực tiếp giữa việc uống rượu và phát triển bệnh ung thư. Các phát hiện đặc biệt cho thấy mối liên hệ của bệnh ung thư thực quản và ung thư não và cổ với việc uống rượu.
Mặc dù các nhà nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc uống rượu và ung thư trong nhiều năm nhưng vẫn còn nhiều thách thức để hiểu chính xác rượu trực tiếp gây ra ung thư như thế nào, trái ngược với nhiều yếu tố và lối sống có hại thường xảy ra cùng với việc uống rượu.
Sử dụng rượu nặng thường đi kèm chế độ ăn uống kém, hút thuốc và lười vận động, tất cả các yếu tố được biết là làm tăng nguy cơ ung thư. Vì vậy, một số ý kiến cho rằng chính những yếu tố này là nguyên nhân chủ yếu giải thích cho bất kỳ mối tương quan nào giữa việc uống rượu và ung thư.
-
- Sử dụng rượu nặng thường đi kèm chế độ ăn uống kém, hút thuốc và lười vận động, tất cả các yếu tố được biết là làm tăng nguy cơ ung thư. (Ảnh minh họa: Pixabay)
Nghiên cứu mới này đã thực hiện một cách tiếp cận mới để điều tra mối liên hệ giữa rượu và ung thư bằng cách tập trung vào các biến thể gen được biết là có liên quan đến mức độ tiêu thụ rượu thấp hơn.
Hai biến thể di truyền phổ biến được biết là làm giảm khả năng dung nạp rượu của một người. Chúng làm giảm khả năng phân hủy acetaldehyde của một người, một phân tử độc hại được tạo ra khi cơ thể chuyển hóa rượu. Các nghiên cứu trước đây đã phát hiện ra sự hiện diện của các biến thể di truyền này đóng vai trò như các chất hỗ trợ hiệu quả cho việc uống rượu, vì những người có đột biến này thường thấy tác động của việc uống rượu rất khó chịu.
Nghiên cứu đã xem xét dữ liệu di truyền từ 150.000 đối tượng Trung Quốc. Nhóm thuần tập đã hoàn thành một số cuộc khảo sát phác thảo thói quen uống rượu của họ và hồ sơ sức khỏe chung của họ đã được theo dõi trong hơn một thập kỷ. Đánh giá thói quen uống rượu bia chủ quan đã cho thấy những đối tượng có gen dung nạp rượu thấp uống ít rượu hơn đáng kể so với những người không có biến thể gen.
Nói chung, những đối tượng có một hoặc hai bản sao của một trong hai biến thể di truyền được phát hiện có nguy cơ ung thư thấp hơn từ 13 đến 31%. Đặc biệt, các bệnh ung thư trước đây được biết là có liên quan đến rượu, chẳng hạn như đầu và cổ, thực quản, ruột kết, trực tràng và gan, đã được phát hiện với tỷ lệ cao ở những người uống nhiều rượu hơn.
-
- Rượu trực tiếp gây ra một số loại ung thư và những nguy cơ này có thể tăng thêm ở những người có khả năng dung nạp rượu thấp do di truyền. (Ảnh minh họa: Pixabay)
Khẳng định thêm mối liên hệ nhân quả, nghiên cứu cho thấy những người có ít nhất một bản sao của biến thể dung nạp rượu thấp nhưng vẫn uống rượu thường xuyên có tỷ lệ ung thư đầu cổ và ung thư thực quản cao hơn đáng kể. Điều này cho thấy không có khả năng phân hủy acetaldehyde có thể liên quan trực tiếp đến việc tăng nguy cơ ung thư.
“Những phát hiện này chỉ ra rằng rượu trực tiếp gây ra một số loại ung thư và những nguy cơ này có thể tăng thêm ở những người có khả năng dung nạp rượu thấp do di truyền, những người không thể chuyển hóa rượu đúng cách”, nhà nghiên cứu chính của dự án, Pek Kei giải thích.
Một nghiên cứu mang tính bước ngoặt năm 2018 từ các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge đã trực tiếp chứng minh mức độ tăng acetaldehyde có thể gây hại trực tiếp đến DNA như thế nào. Những phát hiện đó đã đưa ra một cơ chế hợp lý để chỉ ra cách uống rượu có thể dẫn đến ung thư, đặc biệt là ở những người không có khả năng loại bỏ acetaldehyde một cách hiệu quả.
Darren Griffin, một nhà di truyền học từ Đại học Kent, gọi những phát hiện mới là "vững chắc" và cho biết chúng được sao lưu bởi những dữ liệu tuyệt vời. Ông cũng chỉ ra mối liên hệ giữa rượu và ung thư chỉ là một trong nhiều cách rượu có thể gây hại cho sức khỏe của một người.
Griffin, người không thực hiện nghiên cứu này cho biết: “Thiết kế nghiên cứu vốn đã cô lập thực tế rằng việc uống rượu (chứ không phải các yếu tố lối sống khác) dường như là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư. Những nghiên cứu như vậy có ý nghĩa sâu rộng đối với việc lựa chọn lối sống, tuy nhiên, rượu có thể gây hại cho sức khỏe bằng nhiều cách khác”.
Các nhà nghiên cứu khác bình luận về những phát hiện mới này thận trọng lưu ý rằng các biến thể di truyền được nghiên cứu hầu hết được tìm thấy ở các quần thể châu Á, vì vậy cần phải có thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận mối liên hệ trong các quần thể châu Âu. Stephen Burgess, một nhà thống kê từ Đại học Cambridge, nhấn mạnh hạn chế này trong khi kêu gọi nghiên cứu thêm về mối liên quan này ở các dân tộc khác.
Burgess nói: “Một hạn chế của cuộc điều tra này là tác hại của rượu đối với bệnh ung thư xuất hiện nhiều nhất ở những người không thể phân hủy rượu một cách hiệu quả. Không có khả năng phân hủy rượu một cách hiệu quả là một đặc điểm phổ biến ở người dân Đông Á, nhưng nó ít phổ biến hơn ở những người có tổ tiên là người châu Âu. Cần có những nghiên cứu sâu hơn để xác định xem liệu rượu có gây hại tương tự đối với việc gây ra bệnh ung thư trong các quần thể tổ tiên châu Âu hay không”.
Các phát hiện mới được xây dựng dựa trên một lượng lớn bằng chứng liên quan đến việc uống rượu và làm tăng nguy cơ ung thư. Một nghiên cứu nổi bật vào năm ngoái của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế ước tính khoảng 740.000 trường hợp ung thư mới vào năm 2020 có thể do uống rượu trực tiếp. Con số này chiếm khoảng 4% tổng số ca ung thư trên toàn thế giới.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Cancer Genetic and Epigenetics.
Ngọc Mai
