Chỉ sau một đêm, mức giá của Niken đã tăng tới mức giới đầu tư thực sự ngỡ ngàng và hoảng loạn, vượt cả sức nóng của vàng và dầu.
Năm 2021, Cơ quan Khảo sát địa chất Hoa Kỳ (USGS) đã thêm niken vào danh sách ‘50 khoáng sản quan trọng’, dựa trên tiêu chí về tính thiết yếu đối với nền kinh tế hoặc an ninh quốc gia mà có chuỗi cung ứng bất ngờ mất ổn định.
USGS cho biết, trữ lượng niken trên toàn thế giới hiện nay ước tính vào khoảng 89 triệu tấn, trong đó 3 nước có trữ lượng lớn nhất là Indonesia (21 triệu tấn), Australia (20 triệu tấn) và Brazil (11 triệu tấn).
Cơn khát niken toàn cầu
Chuỗi cung ứng niken hiện đang trở thành một trong những điểm nóng trên toàn cầu. Khoảng 70% lượng niken được dùng để sản xuất thép không gỉ, 17% được dùng làm "siêu hợp kim", 7% được dùng trong công nghiệp mạ, còn lại được ứng dụng trong các lĩnh vực khác.
Đặc biệt, niken đang ngày càng được sử dụng nhiều trong ngành công nghệ tương lai như pin xe điện, nơi tỷ lệ niken dùng trong sản xuất hiện đang chiếm khoảng 4% tổng sản lượng niken thế giới.
Dự báo trong thời gian tới, do lượng niken dùng trong sản xuất pin xe điện tăng lên và quy mô sản xuất pin được mở rộng, nhu cầu về niken sẽ tăng lên đáng kể.
Lượng tiêu thụ niken dự kiến sẽ tăng từ 2,4 triệu tấn năm 2019 lên 2,8 triệu tấn năm 2025 với tốc độ tăng trưởng tiêu thụ khoảng 2,2% một năm.
Đáng nói, trong tháng 3/2022, khi tình hình Nga - Ukraine bắt đầu "nóng" lên thì Nga - nước cung cấp niken lớn thứ hai thế giới - đã bị Mỹ cùng đồng minh cấm vận. Thị trường lo đứt gãy nguồn cung khiến giá niken ồ ạt tăng cao.
Nếu như trong giai đoạn 2018 - 2020, giá niken chỉ loanh quanh ở mức 11.000 - 16.000 USD/tấn thì sau khi đại dịch COVID-19 bùng nổ trên toàn cầu, giá niken bắt đầu tăng từ mức 16.000 USD/tấn vào đầu năm 2021 lên 25.000 USD/tấn vào đầu năm 2022.
Theo Makettimes, trong phiên giao dịch ngày 8/3/2022, mức giá của niken đã tăng tới mức "không tưởng"..., đạt mốc 101.365 USD mỗi tấn, tăng gấp gần 4 lần so với mức giá của cuối tuần trước đó. Mức tăng này khiến cho giới đầu tư hoảng loạn, khiến sức nóng của niken thậm chí vượt cả vàng và dầu mỏ.
Trữ lượng niken ở Việt Nam
Tại Việt Nam, theo nghiên cứu công bố trên trang web của Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ - Luyện kim (Bộ Công thương), tổng trữ lượng và tài nguyên niken ước tính vào khoảng 3,6 triệu tấn, tập trung chủ yếu ở các tỉnh Thanh Hóa (hơn 3 triệu tấn), Sơn La (420.523 tấn), Cao Bằng (133.677 tấn...).
-
- Dây chuyền chế biến Niken tại mỏ Bản Phúc (Sơn La). Ảnh: Nguyễn Đức/Báo Chính phủ
Ngoài ra, công ty Blackstone Minerals của Úc đang phát triển 3 dự án tại phía bắc Việt Nam, đã xác định được thêm các khu vực có quặng tại huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La.
Ông Scott Williamson, Tổng Giám đốc Blackstone Minerals cho biết, hiện dự án đang tích cực triển khai giai đoạn thử nghiệm để đưa nhà máy hoạt động vào năm 2025. Đặc biệt, dự án chú trọng xây dựng các "mỏ xanh", giảm thiểu chất CO2 ra ngoài khí quyển để tiến tới đạt được mục tiêu không phát thải CO2 trong tương lai.
Nhận thấy tiềm năng của loại khoáng sản này, ngay từ năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng quặng vàng, đồng, niken, molipden đến năm 2025, có xét đến năm 2035, trong đó đã nêu rõ "hướng đi" đối với khoáng sản niken.
Theo Quy hoạch, Việt Nam sẽ phấn đấu sản lượng khai tuyển đạt 118.000 tấn tinh quặng niken vào năm 2025. Bên cạnh đó sẽ đầu tư và đưa vào hoạt động 2 nhà máy sản xuất sản phẩm niken với tổng sản lượng khoảng 8.000-11.000 tấn/năm.
Giới chuyên gia nhận định, việc khai thác hiệu quả niken sẽ đóng góp đáng kể cho kinh tế Việt Nam. Theo tạp chí Diplomat, trong bối cảnh châu Á và thế giới đang tăng tốc sử dụng xe điện, thì với trữ lượng niken lớn, vai trò của Việt Nam sẽ trở thành vô cùng quan trọng.
(Tổng hợp)
