Nga ra tối hậu thư mới, yêu cầu binh sĩ cố thủ tại Mariupol đầu hàng vào hôm thứ Tư (20/4) trong bối cảnh phương Tây cam kết tăng cường viện trợ quân sự cho Kyiv. Trước tình hình này, chỉ huy Ukraine đề nghị sơ tán binh lính và dân thường sang nước thứ ba.
Sau khi tối hậu thư đầu hàng trước đó hết hiệu lực và khi màn đêm buông xuống, Bộ Quốc phòng Nga cho biết không một binh sĩ Ukraine nào hạ vũ khí. Do đó, họ đã gia hạn tối hậu thư. Các chỉ huy Ukraine đã tuyên bố sẽ không đầu hàng.
Nga đảm bảo tính mạng cho những người hạ vũ khí
"Mặc dù Kyiv không có bất kỳ hành động nào để cứu quân nhân, và cũng nhận thấy sự vô trách nhiệm hoàn toàn của quan chức Ukraine với kết cục đáng buồn được dự báo trước của những người kháng cự còn lại ở Mariupol, dưới tinh thần nhân đạo, Lực lượng Vũ trang Nga một lần nữa đề nghị binh sĩ Ukraine và lính đánh thuê nước ngoài ngừng hành động thù địch, hạ vũ khí đầu hàng từ 14 giờ Moscow (18h giờ Hà Nội) ngày 20/4", thượng tướng Mikhail Mizintsev, người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát Quốc phòng của Bộ Quốc phòng Nga, hôm nay tuyên bố.
-
- (Từ trái sang) Ông Sergei Rudskoi, đại diện cấp cao của Bộ Tổng tham mưu, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Igor Konashenkov và Mikhail Mizintsev, người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát Phòng thủ Quốc gia Nga, tổ chức một cuộc họp báo về chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine, tại Moscow vào ngày 25/3/2022. (Ảnh: NATALIA KOLESNIKOVA / Getty Images)
Theo ông Mizintsev, lời kêu gọi binh sĩ đang bị bao vây tại nhà máy Azovstal ở Mariupol sẽ được truyền qua các kênh radio 30 phút một lần.
"Các chỉ huy Nga sẽ đảm bảo tính mạng, an toàn tuyệt đối và cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế cho tất cả những người hạ vũ khí", tướng Nga nhấn mạnh. "Phía Nga đảm bảo tuân thủ Công ước Geneva về đối xử với tù nhân chiến tranh".
Nga trước đó đã vài lần ra tối hậu thư kêu gọi lực lượng Ukraine ở thành phố cảng chiến lược Mariupol, miền nam Ukraine, hạ vũ khí đầu hàng, song lực lượng này tuyên bố sẽ "phòng thủ đến cùng".
Ukraine kêu gọi giúp đưa dân thường đến lãnh thổ thứ ba
Thiếu tá Serhii Volyna, chỉ huy Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 36 của Ukraine, đã nói chuyện qua điện thoại với CNN tối 19/4 và yêu cầu một nỗ lực quốc tế để sơ tán quân đội cũng như dân thường mắc kẹt trong nhà máy thép Azovstal.
"Tôi có một tuyên bố với thế giới", ông Volyna nói. "Đó có thể là tuyên bố cuối cùng bởi chúng tôi chỉ còn vài ngày, thậm chí vài giờ nữa. Chúng tôi kêu gọi các lãnh đạo thế giới đưa binh sĩ và dân thường đến lãnh thổ quốc gia thứ ba và đảm bảo an toàn cho chúng tôi".
-
- Một quân nhân Ukraine đứng trước một nhà kho đang bốc cháy sau trận pháo kích ở Kyiv vào ngày 17/3/2022. (Ảnh Getty Images)
Ông Volyna cho biết hàng trăm thường dân đang trú ẩn trong tầng hầm của nhà máy luyện thép khổng lồ. Một quan chức cảnh sát Mariupol nói nguồn cung cấp thực phẩm và nước đang cạn kiệt trong bối cảnh thành phố bị pháo kích dữ dội.
Khi được hỏi nên tổ chức sơ tán như thế nào, Volyna nói điều này phụ thuộc các thỏa thuận. "Một con tàu với trực thăng có thể đón chúng tôi. Hoặc một nhiệm vụ nhân đạo quốc tế có thể diễn ra và đảm bảo an ninh cho chúng tôi, đưa chúng tôi đến quốc gia sẽ thực hiện các cam kết như vậy", ông cho hay.
Hàng nghìn binh sĩ Nga được hỗ trợ bởi pháo binh và xe rocket đang tiến quân trong trận chiến mà các quan chức Ukraine gọi là 'Trận chiến Donbas'.
Cuộc xâm lược kéo dài gần 8 tuần của Nga đã không chiếm được bất kỳ thành phố lớn nào của Ukraine, buộc Moscow phải tái tập trung vào các khu vực ly khai.
Tuy nhiên, cuộc tấn công lớn nhất vào một quốc gia châu Âu kể từ năm 1945 đã chứng kiến gần 5 triệu người tháo chạy ra nước ngoài và biến các thành phố thành đống đổ nát.
Nga đã tấn công nhà máy thép Azovstal, thành trì chính còn sót lại ở Mariupol, bằng bom boongke, một cố vấn của Tổng thống Ukraine cho biết vào cuối ngày thứ Ba (19/4). Reuters không thể xác minh các chi tiết này.
-
- Nhà máy thép Azovstal (ảnh chụp màn hình)
Cố vấn Mykhailo Podolyak viết trên Twitter: “Thế giới theo dõi vụ sát hại trẻ em trên mạng và im lặng".
Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt từ ngày 24/2 để "phi phát xít hóa", "phi quân sự hóa" Ukraine. Đến cuối tháng 3, Nga tuyên bố hoàn thành giai đoạn một của chiến dịch và rút lực lượng khỏi miền bắc Ukraine, dồn quân về miền đông nước này.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm 19/4 xác nhận Nga đã bắt đầu giai đoạn chiến dịch quân sự mới ở miền đông Ukraine, nơi phe ly khai thân Moscow đã kiểm soát một phần kể từ năm 2014. Theo ông Lavrov, Nga không còn lựa chọn nào khác ngoài tiến hành chiến dịch vì các lực lượng Ukraine đã tăng cường tấn công ở vùng Donbass, buộc hai vùng ly khai Donetsk và Lugansk phải đề nghị Moscow giúp đỡ.
Kiểm soát Donbass sẽ cho phép Moscow tạo ra một hành lang trên bộ phía nam nối với bán đảo Crimea mà Nga sáp nhập năm 2014.
-
- Các binh sĩ Ukraine hỗ trợ một dân thường, trong khi nhiều người băng qua một cây cầu bị phá hủy, để sơ tán khỏi Irpin, một thành phố phía tây bắc Kyiv, sau trận pháo kích lớn ngày 5/3/2022. (Ảnh AFP / Getty Images)
Hoa Kỳ, Canada và Anh cho biết họ sẽ gửi thêm vũ khí pháo binh, và Nhà Trắng cho biết, vòng trừng phạt mới đang được tiến hành.
Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến sẽ công bố một gói viện trợ quân sự mới có quy mô tương đương 800 triệu USD vào tuần trước trong những ngày tới, theo tờ Reuters.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres kêu gọi tạm ngừng bắn trong 4 ngày vào cuối tuần tới, khi những người theo đạo Chính thống giáo tổ chức lễ Phục sinh, để cho phép thường dân trốn thoát và viện trợ nhân đạo được chuyển đến.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết, cuộc chiến của Nga ở Ukraine là nguyên nhân làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực "vốn đã nghiêm trọng" trên thế giới, với những cú sốc về giá cả và nguồn cung làm tăng thêm áp lực lạm phát toàn cầu.
Thành phố bị bao vây
Nga cho biết họ đã phát động cái mà họ gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt" vào ngày 24/2 nhằm phi quân sự hóa và "phi hạt nhân hóa" Ukraine. Kyiv và các đồng minh phương Tây bác bỏ điều này là sai lầm.
Ukraine cho biết, cuộc tấn công mới đã dẫn đến việc chiếm được Kreminna, một trung tâm hành chính của 18.000 dân ở Luhansk, một trong hai tỉnh Donbas.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov xác nhận rằng, "giai đoạn 2 của chiến dịch đang bắt đầu".
Bị lực lượng Ukraine đẩy lùi vào tháng 3 sau cuộc tấn công vào Kyiv ở phía bắc, thay vào đó, Nga đã đổ quân sang phía đông để tiến công về Donbas và tấn công thành phố phía đông bắc Kharkiv, khiến ít nhất 4 người đã thiệt mạng vì tên lửa, các nhà chức trách cho biết hôm thứ Ba (19/04).
-
- Công nhân thành phố đang di chuyển sáu thi thể ở thị trấn Bucha, Ukraine, vào ngày 5/4/2022. (Ảnh Getty Images)
Tại một con phố ngoại ô, thi thể của một người đàn ông lớn tuổi nằm úp mặt gần công viên, một dải băng dày đặc máu chảy vào rãnh nước.
Một người dân tên Maksym nói với Reuters: “Ông ấy làm việc trong lĩnh vực an ninh cách đây không xa. Các cuộc pháo kích bắt đầu và tất cả mọi người chạy trốn. Sau đó chúng tôi đi ra đây thì thấy ông ấy đã chết".
Mariupol đầy đau thương
Hãng thông tấn Interfax hôm thứ Ba cho biết, tại Mariupol, nơi diễn ra cuộc giao tranh khốc liệt và thảm họa nhân đạo tồi tệ nhất, khoảng 120 dân thường sống cạnh nhà máy thép Azovstal bị bỏ lại qua các hành lang nhân đạo.
Một cảnh quay bằng máy bay không người lái được ghi lại vào thứ Ba cho thấy, mọi người mua thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác tại một khu chợ, cũng như sạc điện thoại di động của họ từ máy phát điện với giá khoảng 1,35 đô USD.
Một phóng viên của tờ Reuters cho biết giá cả ở chợ rất cao so với bình thường.
-
- Một người phụ nữ bế một đứa trẻ bên cạnh những người lính Nga trên đường phố Mariupol, vào ngày 12/4/2022. (Ảnh Getty Images)
Mariupol đã bị bao vây từ những ngày đầu chiến tranh. Hàng chục nghìn cư dân đã bị mắc kẹt và Ukraine tin rằng hơn 20.000 thường dân đã chết ở đó.
"Quân đội Nga sẽ mãi mãi ghi tên mình vào lịch sử, là một đội quân man rợ và vô nhân đạo nhất trên thế giới", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nói.
"Cố ý giết thường dân, phá hủy các khu dân cư và cơ sở hạ tầng dân sự, sử dụng tất cả các loại vũ khí, bao gồm cả những vũ khí bị cấm theo các công ước quốc tế, đó là thương hiệu của quân đội Nga", ông phát biểu trong một video.
Nga đã phủ nhận việc sử dụng vũ khí bị cấm hoặc nhắm mục tiêu vào dân thường trong cuộc xâm lược Ukraine và nói rằng, không có bằng chứng về các dấu hiệu của hành động tàn bạo đã được dàn dựng.
Đoạn video do tiểu đoàn Azov của Ukraine công bố cho thấy những người sống trong mạng lưới ngầm bên dưới nhà máy thép ngổn ngang, nơi hàng trăm phụ nữ, trẻ em và dân thường cao tuổi đang trú ẩn với nguồn cung cấp ngày càng cạn kiệt.
"Chúng tôi mất nhà, mất kế sinh nhai. Chúng tôi muốn sống một cuộc sống bình thường, yên bình. Chúng tôi muốn thoát khỏi đây", một phụ nữ giấu tên nói trong video.
"Có rất nhiều trẻ em ở đây - chúng đang đói. Làm ơn đưa chúng tôi ra khỏi đây. Chúng tôi đã cạn nước mắt rồi", cô nói thêm.
Reuters không thể xác minh độc lập địa điểm hoặc thời điểm video được quay.
Huyền Anh
Theo Reuters
