Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình gần đây đã chỉ trích các quan chức Hồ Bắc vì không làm theo hướng dẫn của ông trong việc ngăn chặn sự bùng phát Coronavirus mới (COVID-19)...
Trước đó, các quan chức địa phương phàn nàn rằng họ không thể tiết lộ chi tiết về vụ dịch vì chính quyền trung ương không cho phép.
Trong khi đó, các phương tiện truyền thông nhà nước đã đăng tải, sau đó nhanh chóng bị xóa, một báo cáo về Gao Fu, giám đốc hiện tại của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc, bị kỷ luật vì vi phạm các quy tắc của Đảng.
Các phương tiện truyền thông này sau đó đăng tải lời xin lỗi, nhưng động thái bất thường đó đã thu hút sự chú ý của cư dân mạng.
Các nhà phân tích cho rằng đây là những dấu hiệu mới nhất cho thấy có sự đấu đá trong nội bộ của Đảng về cách xử lý ổ dịch hiện tại.
Có một số phe phái trong Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Ông Tập là lãnh đạo của một phe, trong khi cựu lãnh đạo Giang Trạch Dân lãnh đạo một phe khác. Một số quan chức khác thuộc về một phe trung thành với cựu lãnh đạo Hồ Cẩm Đào. Một số người trong cuộc cũng tuyên bố rằng thủ tướng Lý Khắc Cường đang bất hòa với phe ông Tập trong những năm gần đây.
Xung đột phe phái
Ngày 3/2, báo Tân Hoa Xã của Trung Quốc đăng tải bài phát biểu của ông Tập đề cập đến việc Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị thay đổi cơ quan ra quyết định hàng đầu của Đảng về phản ứng với virus.
Ông Tập đã chỉ trích các nhà lãnh đạo Đảng ở tỉnh Hồ Bắc:
“Ngày 7 tháng 1, tôi đã đưa ra yêu cầu ngăn chặn coronavirus mới tại Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị. Ngày 22 tháng 1, tôi rõ ràng đã yêu cầu tỉnh Hồ Bắc kiểm soát toàn diện và kiểm soát chặt chẽ sự di chuyển của mọi người ra bên ngoài”, theo báo cáo ra ngày 15/2.
Ngày 23/1, Vũ Hán thông báo rằng hệ thống giao thông công cộng của thành phố sẽ bị đình chỉ vô thời hạn.
Việc Tân Hoa Xã công bố bài phát biểu của Tập Cận Bình 12 ngày sau sự kiện này được hiểu rộng rãi là lời giải thích cho lý do tại sao ông Tập bãi nhiệm hai quan chức cấp cao là Tưởng Siêu Lương (Giang Chaoliang) - Bí thư Tỉnh ủy Hồ Bắc và Mã Quốc Cường (Ma Guoqiang) - Bí thư Thành ủy Vũ Hán vào ngày 13/2.
-
- Liệu các quan chức Trung Quốc có biết đúng cách để sử dụng khẩu trang?... (Screenshot)
Kể từ ngày 27/1, các quan chức cấp cao của Hồ Bắc tuyên bố công khai rằng họ đã báo cáo sự bùng phát cho chính quyền trung ương, nhưng Bắc Kinh không cho phép họ công bố dữ liệu. Thị trưởng Vũ Hán Chu Tiên Vượng (Zhou Xianwang) cũng cho biết quyết định phong tỏa thành phố vào ngày 23/1 là do ông và Mã Quốc Cường đưa ra.
“Ai đã quyết định phong tỏa thành phố để ngăn chặn virus lây lan: đây là mâu thuẫn giữa các quan chức cấp cao của Hồ Bắc và ông Tập”, Tang Jingyuan, nhà bình luận về vấn đề Trung Quốc đang làm việc tại Hoa Kỳ nói.
Ông nói thêm rằng có một dấu hiệu khác về sự bất đồng giữa chính quyền trung ương và địa phương: Bắc Kinh đã yêu cầu tất cả các tỉnh trừ Hồ Bắc cho phép doanh nghiệp hoạt động trở lại, nhưng mỗi chính quyền địa phương lại đưa ra các quy định khác nhau đối với việc này.
Vào ngày 14/2, cư dân Thượng Hải đã chia sẻ một thông báo chính thức từ các chính quyền địa phương khác nhau rằng chỉ có người bản địa và các phương tiện của cư dân địa phương mới được phép vào hoặc ở trong thành phố. Tất cả những người và phương tiện giao thông đã vào trước đó phải rời Thượng Hải càng sớm càng tốt.
Các doanh nghiệp Trung Quốc đều dựa vào lao động nhập cư. Với việc cấm những người không phải dân bản địa ở lại Thượng Hải, người lao động nhập cư không thể vào thành phố và hầu hết các doanh nghiệp sẽ không thể hoạt động bình thường.
Cùng ngày, Bắc Kinh yêu cầu tất cả mọi người từ các khu vực khác của Trung Quốc phải cách ly trong 14 ngày trước rồi mới được đi làm.
Ông Tang nhận xét rằng những quy tắc này cho thấy chính quyền địa phương không hề nghe theo lệnh ông Tập.
Báo cáo về Gao Fu
Ông Gao, 58 tuổi, lấy bằng tiến sĩ trong ngành hóa sinh từ Đại học Oxford ở Hoa Kỳ vào năm 1994. Ông đã học và làm việc tại Vương quốc Anh, Canada và Hoa Kỳ trong 13 năm.
Sau khi trở về Trung Quốc thông qua chương trình tuyển dụng có tên Chương trình Trăm người tài năng năm 2004, ông Gao được thăng chức từ giáo sư đại học lên giám đốc CDC; ông còn là học giả tại viện nghiên cứu hàng đầu quốc gia - Viện hàn lâm Khoa học Trung Quốc; và là trưởng khoa tại Trường Đại học y khoa ở Bắc Kinh.
Ông Gao đã đưa ra một số tuyên bố công khai về dịch COVID-19 mà sau đó đã được chứng minh là sai, khiến nhiều cư dân mạng Trung Quốc tức giận.
Ngày 31 tháng 12 năm 2019, ông Gao nói rằng căn bệnh mới có thể được kiểm soát và ngăn chặn, và bảo đảm với công chúng rằng bệnh không lây truyền từ người sang người.
Ngày 22/1, ông Gao cho biết có thêm các bằng chứng được thu thập bởi các đội y tế cho thấy COVID-19 sẽ không dễ dàng lây nhiễm cho trẻ em và thanh thiếu niên.
Các nhà khoa học và chính quyền Trung Quốc đã xác nhận rằng căn bệnh này dễ lây lan, các bác sĩ tại bệnh viện Vũ Hán cũng xác nhận rằng các bà mẹ mang thai có thể truyền bệnh cho thai nhi sau khi một số trẻ sơ sinh được thử nghiệm dương tính với COVID-19.
Ông Tang phân tích rằng ông Gao có thể sẽ bị điều tra khi các phương tiện truyền thông nhà nước bắt đầu đưa tin. “Điều thường hay xảy ra là các quan chức của ĐCSTQ bị “song quy” sau khi một số thông tin bị rò rỉ”, ông Tang nói. (“shuanggui” - song quy - một quy trình kỷ luật nội bộ, công cụ thẩm vấn chủ yếu mà các điều tra viên vẫn thường áp dụng để có thể phá được những vụ án phức tạp. Ủy ban Kiểm tra có quyền triệu tập bất cứ đảng viên nào trong suốt nhiều tháng trời để thẩm vấn. Đã có nhiều quan chức cấp tỉnh kể về việc bị đánh đập, bị dí tàn thuốc lá, bị nhấn nước và không được ngủ trong nhiều ngày trời khi bị triệu tập tới cơ quan điều tra của ủy ban kiểm tra kỷ luật. Nhiều người trong số họ đã tự tử vì không chịu được áp lực, hoặc chết một cách bí ẩn trong quá trình thực hiện “song quy”).
Theo bài phát biểu của ông Tập thì nhà lãnh đạo này đã yêu cầu các quan chức ngăn chặn virus vào ngày 7/1. “Nhưng liệu ông Gao có tuân lệnh ông Tập hay không thì vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ”, ông Tang cho biết.
Mộc Trà
