Bệnh tăng nhãn áp, một tình trạng tàn phá mắt gây hại cho dây thần kinh thị giác, thường liên quan đến áp suất nội nhãn cao. Tuy nhiên, bệnh tăng nhãn áp vẫn có thể phát triển ngay cả khi nhãn áp bình thường.
Tăng nhãn áp đã trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa trên toàn thế giới và tỷ lệ mắc bệnh này đang gia tăng đều đặn, nhất là khi những người trẻ tuổi cũng bị ảnh hưởng. Hiện nay, trên toàn cầu có hơn 80 triệu người mắc phải tình trạng này. Các ước tính báo động dự đoán rằng vào năm 2040, số lượng bệnh nhân tăng nhãn áp có thể vượt qua con số 100 triệu.
Đáng buồn thay, hầu hết bệnh nhân tăng nhãn áp không gặp bất kỳ triệu chứng rõ rệt nào trong giai đoạn đầu. Chỉ đến khi họ phát hiện ra các vấn đề về thị lực, dây thần kinh thị giác đã bị tổn thương nghiêm trọng và không thể phục hồi. Bất chấp những tiến bộ y học, không có cách chữa trị nào cho tình trạng này. Y học hiện đại cung cấp thuốc nhỏ mắt theo toa, thuốc uống, liệu pháp laser, phẫu thuật hoặc phương pháp điều trị để kiểm soát bệnh.
Nhưng có thứ gì khác để cải thiện tình trạng không? Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng một số loại thảo mộc Trung Quốc, chiết xuất thực vật và liệu pháp châm cứu có thể tác động đáng kể đến bệnh tăng nhãn áp.
1. Chiết xuất bạch quả (Ginkgo biloba)
Chiết xuất từ Ginkgo biloba bao gồm hai hợp chất hoạt tính sinh học quan trọng: flavonoid và terpene lactone. Chúng có tác dụng bảo vệ thần kinh, chống ung thư, bảo vệ tim mạch, giảm căng thẳng và tăng cường trí nhớ.
Theo một nghiên cứu vào năm 2013 được công bố trên Tạp chí Glaucoma, các nhà khoa học yêu cầu 42 bệnh nhân mắc bệnh tăng nhãn áp căng thẳng bình thường (NTG) dùng 80mg chiết xuất bạch quả hai lần mỗi ngày. Kết quả cho thấy, chiết xuất bạch quả làm chậm quá trình tổn thương thị trường ở bệnh nhân NTG.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Acta Ophthalmologica vào năm 2010, tiêm chiết xuất Ginkgo biloba vào màng bụng của chuột (bị chấn thương thần kinh thị giác) đã tăng cường tỷ lệ sống sót của các tế bào hạch võng mạc.
Tuy nhiên, Hội đồng Thực vật Hoa Kỳ cảnh báo rằng, chiết xuất Ginkgo biloba nên bị cấm đối với những người bị dị ứng với Ginkgo biloba hoặc những người đang sử dụng thuốc ức chế kết tập tiểu cầu. Trong một số ít trường hợp, khó chịu ở dạ dày hoặc ruột, nhức đầu hoặc kích ứng da có thể xảy ra khi uống chiết xuất bạch quả.
-
- Chiết xuất từ Ginkgo biloba bao gồm hai hợp chất hoạt tính sinh học quan trọng: flavonoid và terpene lactone. Chúng có tác dụng bảo vệ thần kinh, chống ung thư, bảo vệ tim mạch, giảm căng thẳng và tăng cường trí nhớ. (Wikipedia / CC BY-SA 3.0)
2. Chiết xuất hoàng cầm (Scutellaria baicalensis)
Trong hàng ngàn năm, Scutellaria baicalensis, còn được gọi là cây hoàng cầm, là một lựa chọn phổ biến để làm thảo dược. Rễ của loại cây này được biết là có chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học, bao gồm baicalin và flavonoid glycoside, có nhiều đặc tính chữa bệnh như chống ung thư, bảo vệ gan (khả năng ngăn ngừa tổn thương gan), chống vi khuẩn, kháng virus, chống oxy hóa, chống co giật và bảo vệ thần kinh.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Trung Quốc vào năm 2021, baicalin đã cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong việc cải thiện các triệu chứng bệnh tăng nhãn áp và giảm tình trạng chết tế bào hạch võng mạc ở động vật thí nghiệm.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Ocular Pharmacology and Therapeutics năm 2013, baicalein, một loại flavonoid được tìm thấy trong nhiều loài thực vật, có khả năng ngăn ngừa thiếu máu cục bộ võng mạc thông qua các cơ chế khác nhau, bao gồm các đặc tính chống oxy hóa và chống chết tế bào, như đã được chứng minh trong một nghiên cứu trên động vật.
3. Chiết xuất việt quất
Quả việt quất rất giàu flavonoid (chủ yếu là anthocyanin), tannin, axit phenolic và hữu cơ cũng như các hợp chất hoạt tính sinh học khác.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Clinical Ophthalmology vào năm 2017, chiết xuất việt quất đen có thể bảo vệ thần kinh trong điều trị tổn thương võng mạc do bệnh tăng nhãn áp và các tình trạng liên quan khác gây ra.
Nghiên cứu trên động vật cho thấy, tiêu thụ chiết xuất việt quất bằng đường uống đã hạn chế hiệu quả tình trạng chết tế bào hạch võng mạc, do đó mang lại triển vọng đầy hứa hẹn để điều trị các bệnh về mắt.
4. Chiết xuất câu kỷ tử (Lycium barbarum)
Lycium barbarum, còn được gọi là câu kỷ tử, là một loại thảo mộc Trung Quốc được sử dụng phổ biến với một loạt lợi ích dược lý, chẳng hạn như điều hòa miễn dịch, hoạt động chống apoptotic và giảm tổn thương DNA. Những tác dụng này của Lycium phần lớn là nhờ Lycium barbarum polysaccharides (LBP) có nồng độ cao.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí DrDeramus vào năm 2019, sử dụng LBP trong điều trị tăng nhãn áp cấp tính (AOH) đã cho kết quả ấn tượng. Phương pháp điều trị có tác dụng rõ rệt trong việc giải cứu tế bào thần kinh, ngăn ngừa thoái hóa thứ phát và tăng cường đáng kể chức năng võng mạc.
-
- Lycium barbarum, còn được gọi là câu kỷ tử, là một loại thảo mộc Trung Quốc được sử dụng phổ biến với một loạt lợi ích dược lý, chẳng hạn như điều hòa miễn dịch, hoạt động chống apoptotic và giảm tổn thương DNA. (Pixabay)
5. Chiết xuất nghệ
Curcumin, một polyphenol mạnh, có nguồn gốc từ nghệ, đã được chứng thực rộng rãi như một phương thuốc chữa nhiều bệnh khác nhau, từ rối loạn thoái hóa thần kinh đến tình trạng viêm nhiễm.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Ocular Pharmacology and Therapeutics năm 2014, chất curcumin có thể đưa ra một phương pháp mới hoặc bổ sung để điều trị bệnh tăng nhãn áp. Điều này là do nó có khả năng bảo vệ thần kinh bằng cách hạn chế tổn thương oxy hóa.
Về bản chất, curcumin được chuyển hóa nhanh chóng và cơ thể khó sử dụng hiệu quả. Tuy nhiên, piperine (hạt tiêu đen) đã được chứng minh là làm tăng hiệu quả hấp thụ của curcumin. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự kết hợp giữa curcumin và piperine có thể làm tăng khả năng hấp thụ và sử dụng curcumin lên 2.000%.
6. Chiết xuất trà xanh
Chiết xuất trà xanh là một nguồn polyphenol phong phú có đặc tính chống oxy hóa mạnh.
Theo một nghiên cứu trên động vật năm 2019 được công bố trên Tạp chí Oxidative Medicine and Cellular Longevity, chiết xuất trà xanh đường uống có thể bảo vệ thần kinh trước tình trạng thiếu máu cục bộ ở các tế bào hạch võng mạc (khi lưu lượng máu và oxy bị hạn chế hoặc giảm ở một bộ phận của cơ thể).
Khám phá thú vị này chỉ ra rằng, chiết xuất trà xanh hứa hẹn là một phương pháp điều trị khả thi để giảm thiểu các triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp và bệnh thần kinh thị giác.
Theo một báo cáo lâm sàng được công bố gần đây trên Tạp chí Nhãn khoa Quốc tế vào năm 2022, tiêu thụ một lượng trà xanh vừa phải hoặc chiết xuất cô đặc của nó có thể mang lại lợi ích cho những người bị tăng nhãn áp hoặc có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp.
-
- Chiết xuất trà xanh là một nguồn polyphenol phong phú có đặc tính chống oxy hóa mạnh. (Pxfuel)
7. Resveratrol
Resveratrol, một hợp chất phenolic trong chế độ ăn uống, có thể tìm thấy trong nhiều loại trái cây như nho, quả mọng, lựu và đậu phộng. Hợp chất này có nhiều hoạt động sinh học, chẳng hạn như tác dụng chống lão hóa, chống ung thư, chống viêm và chống oxy hóa.
Theo một nghiên cứu được thực hiện trên động vật và được công bố trên Tạp chí Biochemistry and Molecular Biology vào năm 2020, việc điều trị bằng resveratrol có khả năng điều trị bệnh tăng nhãn áp bằng cách trì hoãn sự tiến triển của rối loạn chức năng thị giác liên quan đến căn bệnh này.
8. Vitamin A, C, B3
Vào năm 2020, Tạp chí Clinical & Experiment Ophthalmology đã công bố một thử nghiệm lâm sàng cho thấy sự cải thiện đáng kể chức năng bên trong võng mạc của bệnh nhân mắc bệnh tăng nhãn áp khi dùng vitamin B3 đường uống.
Theo một đánh giá có hệ thống và phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí Nutrients vào năm 2018, hấp thụ đủ lượng vitamin A và C trong chế độ ăn uống của một người có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm bệnh tăng nhãn áp góc mở.
9. Châm cứu trị liệu
Theo một nghiên cứu lâm sàng được công bố vào năm 2020 trên Tạp chí Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, châm cứu và điện châm giúp giảm áp lực nội nhãn một cách hiệu quả ở những người mắc bệnh tăng nhãn áp. Nghiên cứu cũng tiết lộ rằng cả hai phương pháp này đều được coi là an toàn trong quá trình điều trị.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Acupuncture and Tuina Science năm 2013, châm cứu và thuốc nhỏ mắt được cho là hiệu quả hơn trong điều trị bệnh tăng nhãn áp góc mở nguyên phát so với chỉ sử dụng thuốc nhỏ mắt.
Theo Lisa Bian từ The Epoch Times
Nhật Duy biên dịch
Lisa Bian là một nhà văn tại Hàn Quốc của The Epoch Times, tập trung vào xã hội Hàn Quốc, văn hóa và quan hệ quốc tế.
