Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 11/11 cảnh báo không nên để căng thẳng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương làm tái phát tâm lý Chiến tranh Lạnh, theo hãng tin AP.
Phát biểu của ông bên lề hội nghị thượng đỉnh thường niên của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) được đưa ra vài tuần sau khi Mỹ, Anh và Australia công bố một liên minh an ninh mới trong khu vực, trong đó Australia sẽ đóng tàu ngầm hạt nhân. Trung Quốc đã chỉ trích gay gắt thỏa thuận này.
Ông Tập đã phát biểu trong một đoạn video được quay trước tại Hội nghị thượng đỉnh CEO tại APEC, do New Zealand tổ chức trực tuyến. Ông Tập dự kiến sẽ tham gia một cuộc họp trực tuyến với các nhà lãnh đạo Vành đai Thái Bình Dương khác, bao gồm Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden vào ngày 13/11.
Trong bài phát biểu của mình, ông Tập nói rằng những nỗ lực để vạch ra các ranh giới trong khu vực theo các ý thức hệ hoặc địa chính trị sẽ thất bại.
Ông Tập nói: “Khu vực châu Á-Thái Bình Dương không thể và không nên tái diễn sự đối đầu và chia rẽ của thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Ông Tập cũng cho biết khu vực này cần đảm bảo duy trì hoạt động tốt hoạt các đường cung ứng và tiếp tục tự do hóa thương mại và đầu tư.
Ông nói: “Trung Quốc sẽ vẫn kiên định trong việc thúc đẩy cải cách và mở cửa để tạo thêm động lực cho phát triển kinh tế.
Ông nói, nhiệm vụ cấp bách nhất trong khu vực là nỗ lực toàn lực để chống lại đại dịch càng sớm càng tốt.
Luật sư nhân quyền Amal Clooney cũng phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh CEO, nói rằng bà tin rằng các nền dân chủ tự do có thể cải thiện nhân quyền toàn cầu bằng cách gây sức ép với các quốc gia chuyên quyền. Bà nói rằng các doanh nghiệp cũng cần đóng một vai trò nào đó.
Tổng cộng, các thành viên APEC có dân số gần 3 tỷ người và chiếm khoảng 60% GDP của thế giới. Nhưng căng thẳng sâu sắc kéo dài qua nhóm 21 quốc gia và vùng lãnh thổ không có khả năng xảy ra, bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc, Đài Loan, Nga và Úc.
Nhiều quốc gia ở châu Á nỗ lực để cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc và Hoa Kỳ trên các mặt trận kinh tế và địa chính trị.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với những phần rộng lớn của Biển Đông và các khu vực khác, đồng thời đã thiết lập sự hiện diện quân sự, xây dựng các đảo ở một số khu vực tranh chấp để khẳng định yêu sách lịch sử của mình.
Cả Đài Loan và Trung Quốc đều đã nộp đơn đăng ký tham gia Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ về Đối tác Xuyên Thái Bình Dương, với việc Bắc Kinh tuyên bố sẽ chặn Đài Loan với lý do hòn đảo dân chủ này từ chối chấp nhận rằng nó là một phần lãnh thổ mà thể chế ĐCS Trung Quốc tuyên bố.
Và vẫn chưa rõ liệu tất cả các thành viên APEC có ủng hộ việc Hoa Kỳ đăng cai tổ chức hội nghị APEC vào năm 2023 hay không.
Thứ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta cho biết hôm 10/11 rằng APEC được thành lập dựa trên sự đồng thuận và vẫn chưa có một chủ nhà được xác nhận cho năm 2023.
Các quan chức cho biết họ đã đạt được tiến bộ đáng kể trong khoảng 340 cuộc họp sơ bộ dẫn đến cuộc họp của các nhà lãnh đạo trong tuần này. Các thành viên APEC đã đồng ý cắt giảm hoặc loại bỏ nhiều loại thuế quan và thông quan tại biên giới đối với các mặt hàng vắc xin, khẩu trang và các sản phẩm y tế quan trọng khác để chống lại đại dịch.
Minh Dũng
