Cú ngã ngựa của Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương không thể chiếu lệ hơn. Sau một tháng mất tích, truyền thông nhà nước Trung Quốc cuối cùng cũng đưa ra thông báo về số phận của ông Tần Cương.
Theo cơ quan ngôn luận chính thức của Trung Quốc Thời báo Hoàn Cầu (Global Times), ông Tần đã bị cơ quan lập pháp hàng đầu của Trung Quốc cách chức Ngoại trưởng.
Trong nhiều tuần qua, những tin đồn liên quan đến số phận của ông Tần đã lan truyền trên mạng.
Tin đồn nổi cộm nhất là ông Tần ngoại tình với bà Phó Hiểu Điền, một phóng viên truyền hình nổi tiếng của đài Phượng Hoàng (Phoenix). Bà Phó đã biến mất cùng với người con trai của mình.
Phượng Hoàng là một đài truyền hình nhà nước có trụ sở tại Hong Kong và Thâm Quyến.
Bà Phó Hiểu Điền, tốt nghiệp Cambridge, được cho là có quan hệ với tình báo Anh.
Sự biến mất của Ngoại trưởng Trung Quốc, cũng như việc bãi nhiệm các chỉ huy cấp cao của Bộ chỉ huy tên lửa chiến lược của nước này, cho thấy Trung Quốc đang bất ổn.
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) chưa bác bỏ các cáo buộc ngoại tình giữa ông Tần và bà Phó.
Tuy nhiên, có thể còn nhiều lý do quan trọng hơn khiến ông Tần bị cách chức, vì việc các quan chức cấp cao của ĐCSTQ có nhân tình không phải là hiếm.
Lời xin lỗi của ông sau khi Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc đã vấp phải sự hoài nghi của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình ở Bắc Kinh, và có thể dẫn đến những nghi ngờ sâu xa hơn về lòng trung thành của ông.
Ông Tần mới nhậm chức được 7 tháng, được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng Trung Quốc vào ngày 30/12/2022.
Lần cuối cùng ông Tần xuất hiện trước công chúng là vào ngày 25/6 trong cuộc gặp với các Ngoại trưởng Nga, Việt Nam và Sri Lanka, theo các phương tiện truyền thông đưa tin.
Ngày 11/7, Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo ông Tần sẽ không tham dự cuộc họp của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Indonesia vì lý do sức khỏe.
Ông Tần dự kiến đến thăm Úc để tham gia Đối thoại chiến lược và đối ngoại Trung Quốc - Úc, nhưng kế hoạch này đã bị hoãn lại sau khi ông mất tích.
Trong vòng một giờ sau khi ông bị sa thải, tất cả các tài liệu tham khảo về ông Tần đã bị xóa khỏi trang web của Bộ Ngoại giao. Thật kỳ lạ, một số thông tin đã được khôi phục vài ngày sau đó!
‘Chiến lang’ ngã ngựa
Ông Tần đã thăng tiến trong hàng ngũ ĐCSTQ dưới thời ông Tập Cận Bình. Ông được thăng chức vụ trưởng vụ thông tin của bộ này vào năm 2011 sau khi kết thúc nhiệm kỳ công sứ Đại sứ quán Trung Quốc tại Anh từ năm 2010 đến 2011.
Năm 2014, ông trở thành Vụ trưởng Vụ Lễ tân của Bộ Ngoại giao Trung Quốc
Ông Tần được bổ nhiệm làm Thứ trưởng bộ ngoại giao vào năm 2018 và trở thành Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ ba năm sau đó. Ông đến Hoa Kỳ vào tháng 7/2021 để đảm nhận vị trí Đại sứ Trung Quốc ở Washington, D.C.
Chính với vai trò này, ông đã nổi tiếng là một trong những “chiến lang” ồn ào nhất trên toàn cầu, tích cực cổ xúy cho ĐCSTQ và chỉ trích bất kỳ hành vi chỉ trích nào đối với chế độ.
Ông Tần là một nhân vật thân tín của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khi ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng ngoại giao.
Việc ông bị bãi nhiệm là một sự sỉ nhục lớn đối với chính quyền Bắc Kinh. Ông Tần là một trong những ‘Thái tử Đảng’, hậu duệ của thế hệ lãnh đạo ĐCSTQ đã đưa chế độ này lên nắm quyền.
Giống như ông Tập, thế hệ Thái tử thứ hai, ông Tần thuộc thế hệ Thái tử thứ tư.
Sự thăng tiến nhanh chóng của ông Tần Cương chứng tỏ địa vị của ông dưới triều đại Trung Quốc. Tuy nhiên, điều này hiện là nguyên nhân gây ra sự xấu hổ đáng kể và có thể cho thấy một cuộc đấu đã nội bộ khác trong ĐCSTQ.
Không lâu sau khi ông Tần được bổ nhiệm, cựu phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Triệu Lập Kiên mất chức.
Ông Triệu là một nhân vật thân tín của ông Tạ Phong, cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, người đã được chuyển đến Washington để thay thế ông Tần. Hiện vẫn chưa rõ những người như ông Tạ đóng vai trò gì trong vụ việc ông Tần ngã ngựa.
-
- Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên trả lời câu hỏi tại cuộc họp báo hàng ngày ở Bắc Kinh, Trung Quốc, hôm 8/4/2020. (Ảnh: Greg Baker/AFP/Getty Images)
Ông Tập chắc chắn sẽ sống sót sau thảm họa mới này, mặc dù thực tế là chính ông ta đã thay đổi các quy tắc để chọn ông Tần làm Ngoại trưởng.
Mặc dù ĐCSTQ coi việc bãi nhiệm ông Tần Cương chỉ là vấn đề nội bộ, nhưng điều này góp phần làm gia tăng sự hoài nghi về độ tin cậy của các giao dịch với Trung Quốc.
Điều trớ trêu là ông Tần lại là nhân vật chủ chốt trong việc thiết lập chính sách đối ngoại và an ninh của Trung Quốc. Ông Tần, mới 57 tuổi, hẳn đã thu hút một số lượng lớn kẻ thù trong suốt quá trình cầm quyền của mình.
Một sự kiện thường thấy dưới sự lãnh đạo của ĐCSTQ
Ông Tần chỉ là một trong số nhiều quan chức cấp cao Trung Quốc "biến mất" trong những năm gần đây.
Chủ tịch của China Renaissance Holdings Ltd kiêm nhà môi giới giao dịch hàng đầu Bao Phàm (Bao Fan) đã mất tích từ tháng 2/2023. Ông này được cho là đã "vắng mặt" và đang "hỗ trợ điều tra" vào thời điểm đó.
Ông Bao Phàm cùng với nữ diễn viên Phạm Băng Băng (Fan Bingbing), ông trùm Tiêu Kiến Hoa (Xiao Jianhua), nhà sáng lập Alibaba Jack Ma, và những lãnh đạo doanh nghiệp khác, chẳng hạn như ông trùm chứng khoán Hong Kong Yim Fung và Chủ tịch Ngân hàng Dân Sinh Trung Quốc Mao Hiểu Phong (Mao Xiaofeng), những người đã mất tích dưới hình thức điều tra. Ngoài ra còn có những người khác, chẳng hạn như cựu Chủ tịch Interpol Mạnh Hoành Vĩ (Meng Hongwei) và thẩm phán Tòa án tối cao Wang Lin Qin.
Một hệ thống giam giữ các đảng viên đang bị điều tra về các tội danh bị cáo buộc, tội phạm chính trị và các cáo buộc tương tự, được gọi là Song Quy (Shuanggui, tức điều tra nội bộ) đã tồn tại từ năm 1990 - dưới hình thức quy định - nhưng hệ thống này có lịch sử còn lâu đời hơn thế. Ủy ban kiểm tra kỷ luật trung ương (CCDI) - cơ quan chống tham nhũng của ĐCSTQ - điều hành hệ thống này.
Tại Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc vào tháng 3/2018, hệ thống đã trải qua một cuộc cải tổ với việc thành lập Ủy ban Giám sát Quốc gia (NSC), và hình thức cho loại hình giam giữ này được chuyển thành Liuzhi (Lưu giữ - tạm hiểu là giam giữ biệt lập).
Với sự thay đổi này, NSC đã mở rộng khả năng về phạm vi điều tra và áp dụng hình thức giam giữ bí mật (được hệ thống hóa bổ sung thành luật) trong hệ thống Liuzhi.
Ban đầu, hệ thống này chỉ giới hạn trong các đảng viên, nhưng hiện nay Liuzhi mở rộng phạm vi sang các quan chức nhà nước, các nhà quản lý doanh nghiệp nhà nước, trường đại học và trường học, bệnh viện, và tất cả các tổ chức công khác, chẳng hạn như các phương tiện truyền thông nhà nước.
Hơn nữa, Liuzhi cũng được áp dụng cho những người cung cấp dịch vụ cho một cơ quan Đảng hoặc tổ chức chính phủ, chẳng hạn như một nhà thầu.
Mặc dù không được hệ thống hóa thành luật, nhưng hệ thống này có thể và đã được sử dụng để giam giữ những người liên quan đến vụ án mà bản thân họ không phải là đối tượng điều tra.
Theo nghiên cứu của tổ chức Nhân quyền, Safeguard Defenders, hàng chục nghìn người đã bị giam giữ bí mật dưới hệ thống này.
Vẫn còn phải xem liệu ông Tần có xuất hiện vào một thời điểm nào đó trong tương lai hay bị truy tố vì vi phạm các quy định về an ninh quốc gia hoặc vì tội tham nhũng hay không.
Việc ông Tần Cương bị bãi nhiệm phản ánh cuộc tranh giành quyền lực nội bộ đang diễn ra trong ĐCSTQ, cũng như thực tế là không ai miễn nhiễm với việc tống giam tùy tiện ở Trung Quốc dưới chính quyền của ông Tập Cận Bình.
Theo The Epoch Times
Huyền Anh biên dịch
