Dân biểu Kevin McCarthy đã bị cách chức Chủ tịch Hạ viện Mỹ trong một cuộc bỏ phiếu của Hạ viện, theo một đề nghị bãi nhiệm từ một thành viên trong đảng của ông.
Bước đi chưa từng có này đã đẩy Hạ viện vào một cuộc chiến gay gắt cho chiếc ghế Chủ tịch khi Hạ viện đấu tranh với kế hoạch hoàn tất quá trình phân bổ ngân sách và tiếp tục cuộc điều tra luận tội Tổng thống Joe Biden.
Cuộc bỏ phiếu hôm 3/10 tại Hạ viện Mỹ cho kết quả 216 phiếu thuận - 210 phiếu chống, trong đó 8 nhà lập pháp đảng Cộng hòa đứng cùng phía với 208 thành viên đảng Dân chủ để bãi nhiệm ông McCarthy, người của đảng Cộng hòa.
Đây là một chiến thắng vang dội và mỉa mai đối với Dân biểu nổi loạn Matt Gaet. Ông Gaet chỉ tập hợp được 7 đảng viên Cộng hòa tham gia cùng ông trong khi dựa vào các thành viên đảng Dân chủ để loại bỏ ông McCarthy.
Điểm mấu chốt mà ông Gaetz phàn nàn đối với ông McCarthy là vị Chủ tịch Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật với phiếu bầu của Đảng Dân Chủ mà đa số thành viên Đảng Cộng Hòa phản đối.
Ông McCarthy, người đắc cử hồi tháng 1/2023 sau 15 vòng bỏ phiếu, đã tại vị được 9 tháng.
Đây là lần đầu tiên một Chủ tịch Hạ viện Mỹ bị cách chức thông qua kiến nghị bãi nhiệm. Năm 2015, Dân biểu John Boehner đã từ chức chủ tịch và rời khỏi Quốc hội trước khi một kiến nghị như vậy được đưa ra. Lần cuối cùng có một cuộc bỏ phiếu về một kiến nghị như vậy là vào năm 1910 nhưng không thành công.
Đề nghị đưa ra kiến nghị bỏ trống đã thất bại với tỷ lệ bỏ phiếu 208 phiếu thuận và 218 phiếu chống trước khi ông Kevin McCarthybị bãi nhiệm. Mười một thành viên Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu phản đối đề xuất này.
Ông McCarthy nói trên đài CNBC vào sáng 3/10 rằng ông sẽ không nhượng bộ đảng Dân chủ để giữ lấy chiếc búa.
Khi Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries tuyên bố rằng ban lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ bỏ phiếu ủng hộ đề nghị bãi nhiệm này, các đảng viên Đảng Dân chủ đã cùng với một số đảng viên Cộng hòa phế truất ông McCarthy khỏi chiếc ghế Chủ tịch Hạ viện.
Ông Jeffries cho biết trong một tuyên bố: “Bây giờ các thành viên Đảng Cộng hòa có trách nhiệm chấm dứt Nội chiến Đảng Cộng hòa tại Hạ viện”.
"Do họ không sẵn lòng thoát khỏi chủ nghĩa cực đoan MAGA một cách xác thực và toàn diện, ban lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ bỏ phiếu đồng ý với Đề xuất phế truất Chủ tịch của Đảng Cộng hòa sắp tới”.
Trong thời gian ông McCarthy làm chủ tịch Hạ viện, Hạ viện đã thông qua đạo luật giải quyết mức trần nợ, một thỏa thuận mà ông đã đàm phán với Tổng thống Joe Biden; an ninh biên giới; năng lượng Mỹ; và các đặc vụ IRS mới. Ngoại trừ dự luật mức trần nợ, tất cả các dự luật đều đã dừng lại tại Thượng viện và không có triển vọng trở thành luật.
Điều gì đã dẫn đến kiến nghị bãi nhiệm
Để có được chiếc ghế Chủ tịch, ông McCarthy đồng ý chấp nhận sửa đổi quy tắc cho phép bất kỳ thành viên nào đưa ra kiến nghị rời đi bất kỳ lúc nào.
Một ngày sau khi Quốc hội ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa bằng cách thông qua nghị quyết chi tiêu tạm thời (CR) kéo dài 45 ngày để gia hạn tài trợ sau khi kết thúc năm tài khóa, ông Gaetz đã lên truyền hình để thông báo về việc phế truất ông McCarthy.
Ông Gaetz cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài CNN ngày 1/10: “Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã đạt được thỏa thuận với những người bảo thủ trong Hạ viện vào tháng Giêng”.
Ông Gaetz nói: “Và kể từ đó, ông ấy đã nhiều lần vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận đó một cách trắng trợn”.
Mặc dù ông Gaetz và những người khác thường xuyên đề cập đến thỏa thuận này nhưng không ai sẵn sàng cung cấp đầy đủ chi tiết về nội dung của thỏa thuận.
Sau đó, đề cập đến một thỏa thuận được cho là ông McCarthy đã bí mật thực hiện với phe đối lập, ông Gaetz nói thêm, “Thỏa thuận mà ông ấy ký với các đảng viên Đảng Dân chủ nhằm thực sự vượt qua nhiều rào cản chi tiêu mà chúng tôi đã thiết lập chỉ là giọt nước cuối cùng”.
Ông Gaetz nói thêm: “Đêm qua, tôi được biết rằng ông Kevin McCarthy đã thực hiện một thỏa thuận bí mật với các đảng viên Đảng Dân chủ về vấn đề Ukraine”.
"Vì vậy, khi ông ấy đang dụ dỗ các đảng viên Đảng Cộng hòa bỏ phiếu cho một nghị quyết chi tiêu tạm thời mà không có tiền dành cho Ukraine, nói rằng chúng tôi sẽ gây áp lực lên Thượng viện về Ukraine, sau đó ông ấy quay lại và thực hiện một thỏa thuận bí mật”.
Tuy nhiên, ông McCarthy đã phủ nhận việc thực hiện bất kỳ thỏa thuận nào như vậy.
Vào ngày 2/10, ông Gaetz đã chỉ trích ông McCarthy tại Hạ viện, coi việc bội chi của chính phủ là “con đường gạch vàng do Chủ tịch Hạ viện McCarthy lát”.
Điểm tới hạn
Khi đồng hồ điểm đến năm tài khóa mà không có thỏa thuận chi tiêu nào được đưa ra, ông McCarthy đã đưa CR do Đảng Cộng hòa bảo trợ lên Hạ viện, Đạo luật Tăng cường An ninh Biên giới và Phân bổ Ngân sách năm 2024.
Dự luật dài 165 trang này sẽ gia hạn nguồn tài trợ của chính phủ thêm một tháng, đồng thời cắt giảm 8% chi tiêu tùy ý cho lĩnh vực phi quốc phòng. Một loạt các điều khoản về an ninh biên giới cũng được đưa vào luật.
Ngày 29/9, 21 đảng viên Đảng Cộng hòa đã cùng với các đảng viên Đảng Dân chủ bỏ phiếu chống lại biện pháp này. Họ tin rằng Hạ viện không nên gia hạn tài trợ của chính phủ trong bất kỳ trường hợp nào và thay vào đó nên nỗ lực thông qua 12 dự luật phân bổ ngân sách bắt buộc, ngay cả khi điều đó có nghĩa là tạm thời đình chỉ các dịch vụ không thiết yếu của chính phủ - nghĩa là chính phủ phải đóng cửa.
Một số nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện cũng tỏ ra phẫn nộ vì ông McCarthy đã đưa ra dự luật tài trợ bổ sung để tài trợ cho hoạt động chiến tranh ở Ukraine, được thông qua vào ngày 28/9 bất chấp sự phản đối của đa số đảng viên Cộng hòa.
Những sự việc này dường như đã thúc đẩy ông Gaetz quyết tâm tìm cách phế truất vị Chủ tịch Hạ viện Mỹ.
Ông Gaetz nói: “Và lý do chúng tôi ủng hộ việc đóng cửa chính phủ không phải là lỗi của hệ thống mà là một tính năng”.
“Mục tiêu của ông Kevin McCarthy là đưa ra nhiều lời hứa trái ngược nhau, trì hoãn mọi thứ, ủng hộ chúng tôi chống lại lập trường đóng cửa chính phủ và cuối cùng, thổi bay các rào cản chi tiêu mà ông ấy đã đồng ý”.
Cuộc đối đầu giữa ông Gaetz và ông McCarthy
Trong lần xuất hiện trên chương trình "State of the Union", ông Gaetz đã công bố ý định của mình.
Ông nói: “Tôi thực sự có ý định đệ đơn yêu cầu bãi nhiệm Chủ tịch McCarthy trong tuần này. Tôi tin rằng chúng ta cần giải quyết chuyện này và tiến lên phía trước với sự lãnh đạo mới có thể tin cậy được”.
Ông Gaetz cũng trích dẫn việc ông McCarthy nói đi nói lại nhiều vấn đề và nhận xét rằng ông đã không giữ lời hứa.
"Hãy nhìn xem, điểm chung của mọi người là không ai tin tưởng Kevin McCarthy. Ông ta đã nói dối ông Biden. Ông ta đã nói dối những người thuộc phe bảo thủ ở Hạ viện. Ông ta đã để những kẻ chiếm đoạt đánh dấu một con số hoàn toàn khác", ông Gaetz lập luận.
Trong chương trình “Face the Nation” của đài CBS, ông McCarthy đã phản hồi ông Gaetz rằng: Bắt đầu thôi.
Ông McCarthy cho rằng việc ông Gaetz muốn giành lại chiếc búa từ tay ông là "không có gì mới mẻ", và rằng ông ấy đã cố gắng làm như vậy kể từ khi ông McCarthy tranh cử chức chủ tịch vào tháng Giêng, cuối cùng đã giành chiến thắng sau 15 vòng bỏ phiếu và nhiều nhượng bộ đối với Freedom Caucus theo đường lối cứng rắn, bao gồm cả việc hạ thấp ngưỡng đệ trình kiến nghị bãi nhiệm xuống mức chỉ còn một thành viên.
"Ông ấy quan tâm đến việc nhận được các cuộc phỏng vấn trên truyền hình hơn là làm điều gì đó. Ông ấy muốn đẩy chúng ta vào tình trạng đóng cửa, thậm chí còn đe dọa địa hạt của ông ấy rằng tất cả quân nhân ở đó sẽ không được trả lương chỉ vì ông ấy muốn thực hiện đề nghị này”.
Tranh luận gay gắt
Hạ viện chật cứng một cách bất thường, với hầu như tất cả các thành viên của lưỡng đảng đều có mặt trong cuộc tranh luận kéo dài hàng giờ đồng hồ.
Ông Gaetz bắt đầu bằng việc nêu ra những lời chỉ trích của ông đối với vị Chủ tịch Hạ viện, trong đó tập trung vào việc ông rõ ràng đã thất bại trong việc tận dụng lợi thế đa số hẹp của Đảng Cộng hòa để đạt được sự nhượng bộ từ Thượng viện và Nhà Trắng do Đảng Dân chủ kiểm soát.
“Nhiều người trong chúng tôi đã cầu xin, van xin Chủ tịch Hạ viện hãy sử dụng mức trần nợ để làm đòn bẩy cho việc cắt giảm chi tiêu và cải cách. Nhưng thay vào đó, ông thương lượng về việc tăng mức trần nợ không hạn chế cho đến ngày 25/1. Chúng ta có thể vui vẻ và chi tiêu bao nhiêu tùy thích cho đến ngày 25/1 mà không có chiến thắng đáng kể nào dành cho người dân Mỹ trong [Đạo luật Trách nhiệm Tài khóa] hoặc Đạo luật Trách nhiệm Thất bại", ông Gaetz lập luận.
Nghị sĩ tiểu bang Florida đã liệt kê những thất bại được cho là của ông McCarthy và kết luận: “Chúng ta cần một Chủ tịch Hạ viện, lý tưởng nhất là một người không muốn trở thành Chủ tịch và đã không theo đuổi điều đó bằng mọi giá trong suốt quãng đời trưởng thành của mình. Người đó sẽ tận dụng thời điểm này và làm mọi thứ có thể để chiến đấu cho đất nước”.
"Tôi phải bỏ phiếu... để bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện”.
Ông Gaetz cùng các Dân biểu Bob Good và Andy Biggs đã tranh luận chống lại ông McCarthy về ba điểm: nhu cầu cải tiến quy trình của Hạ viện để cho phép nhiều ý kiến đóng góp hơn từ các thành viên cấp cao; khoản nợ quốc gia ngày càng tăng mà họ tin rằng ông McCarthy chưa làm đủ để giải quyết; và sự thiếu tin tưởng của họ vào Chủ tịch Hạ viện vì bị cáo buộc đã thất hứa trong một số vấn đề.
Dân biểu Tom Cole dẫn đầu cuộc tranh luận ủng hộ ông McCarthy, nói rằng: "Dù chúng ta có đồng tình với Chủ tịch Hạ viện hay không thì ông ấy đã đưa ra quyết định đúng đắn. Ông ấy đã làm điều đúng đắn... cho tổ chức này. Ông đã chứng tỏ rằng tổ chức này có thể hoạt động trong thời kỳ khủng hoảng. Cuối cùng, tôi tin rằng ông ấy đã làm điều đúng đắn cho đảng của chúng ta”.
"Ông ấy đảm bảo rằng chúng ta có thể tiếp tục đàm phán và đạt được [chiến thắng theo khuynh hướng bảo thủ] trong một chính phủ bị chia rẽ, điều này đòi hỏi phải có sự cho đi và nhận lại. Kết quả là tôi khá tự hào về vị Chủ tịch Hạ viện này. Tôi rất vinh dự được ủng hộ ông ấy”.
Một số đảng viên Cộng hòa đã tranh luận sôi nổi và ủng hộ ông McCarthy, ca ngợi sự liêm chính và khả năng lãnh đạo của ông, đồng thời cho rằng ông đã nâng cao đáng kể tính minh bạch trong cách thức vận hành của Hạ viện.
Những người khác kêu gọi thận trọng khi gấp rút phế truất vị Chủ tịch Hạ viện, đồng thời cảnh báo rằng điều đó sẽ khiến Hạ viện rơi vào tình trạng hỗn loạn vào thời điểm mà Hạ viện thực sự cần tập trung vào việc hoàn tất quy trình phân bổ ngân sách trước khi CR hết hạn.
"Hạ viện đã thông qua nguồn tài trợ cho hơn 70% khoản phân bổ ngân sách của chính phủ liên bang và nó đang được chuyển đến Thượng viện, nơi họ không thông qua - còn chúng ta thì đang đấu khẩu với nhau và nói về các quy trình nội bộ của mình?", theo Lãnh đạo đa số Hạ viện Steve Scalise.
Ông Scalise tiếp tục: “Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã lãnh đạo ở cấp cao nhất để đảm bảo rằng chúng ta có các công cụ để thực hiện công việc của mình theo cách khác với những gì Hạ viện đã làm trước đây”, ông Scalise tiếp tục, đồng thời kêu gọi các thành viên tiếp tục tập trung vào mục tiêu của họ.
Những người khác dự đoán rằng việc bỏ trống chiếc ghế Chủ tịch Hạ viện chắc chắn sẽ dẫn đến bế tắc mà chỉ có thể khắc phục bằng cách hợp tác với các đảng viên Đảng Dân chủ, làm giảm thế đa số của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện.
Việc bỏ phiếu được thực hiện bằng cách điểm danh vào cuối cuộc tranh luận.
Những thành viên Đảng Cộng Hòa Andy Biggs (Arizona), Ken Buck (Colorado), Tim Burchett (Tennessee), Eli Crane (Arizona), Matt Gaetz (Florida), Bob Good (Virginia), Nancy Mace (South Carolina), và Matt Rosendale (Montana) cùng với 208 thành viên Đảng Dân Chủ bãi nhiệm ông McCarthy khỏi chiếc ghế Chủ tịch Hạ viện.
Dân biểu Patrick McHenry được tuyên bố là chủ tịch lâm thời theo quy định của Hạ viện và sẽ đảm nhiệm chức vụ cho đến khi bầu được chủ tịch mới.
Theo The Epoch Times
Huyền Anh biên dịch
