Hôm Chủ nhật (13/11), Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gặp Thủ tướng Australia Anthony Albanese và thảo luận về hiệp ước an ninh giữa hai quốc gia cũng như các vấn đề xung quanh eo biển Đài Loan.
Hiệp định Đối tác tăng cường an ninh ba bên (AUKUS) giữa Mỹ, Vương quốc Anh và Australia được coi là nỗ lực của phương Tây nhằm đẩy lùi sự hung hăng ngày càng tăng của Trung Quốc, đặc biệt là hoạt động xây dựng quân sự nhằm gây áp lực lên Đài Loan và hoạt động đang gây tranh chấp trên Biển Đông.
Trọng tâm của thỏa thuận AUKUS là kế hoạch cung cấp cho Australia công nghệ và khả năng triển khai các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân được vũ trang thông thường.
Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh Đông Á tại Campuchia và cũng thảo luận về cuộc xâm lược của Nga đối với Ukraine, Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố.
Nhà Trắng cho biết: “Các nhà lãnh đạo công nhận sự cấp thiết của việc duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan".
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã tăng cường các cuộc tập trận xung quanh và tại eo biển Đài Loan vào tháng 8, sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thăm Đài Bắc. Kể từ đó, Bắc Kinh duy trì các hoạt động quân sự ở khu vực này, bao gồm việc máy bay chiến đấu gần như hàng ngày băng qua đường trung tuyến nhạy cảm ở eo biển Đài Loan.
Mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đã căng thẳng trong những năm gần đây vì các vấn đề như thuế quan, Đài Loan, sở hữu trí tuệ, an ninh mạng, việc loại bỏ quyền tự trị của Hong Kong và nguồn gốc của đại dịch Covid-19 và nhiều vấn đề khác.
Mối quan hệ của Australia với Trung Quốc cũng trở nên xấu đi. Trung Quốc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một số mặt hàng nhập khẩu của Australia và phản ứng giận dữ trước lời kêu gọi của Canberra về một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc của đại dịch Covid-19.
Thủ tướng Albanese cũng đã có cuộc đối thoại ngắn gọn với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tại Campuchia vào hôm 13/11. Trong khi đó, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình được cho là sẽ có cuộc gặp mặt trực tiếp với Tổng thống Biden vào ngày 14/11 nhân dịp tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 nền kinh tế lớn (G20) tại Bali, Indonesia.
Cùng ngày, Tổng thống Biden nói với các nhà lãnh đạo châu Á rằng, các đường dây liên lạc của Mỹ với Trung Quốc sẽ luôn mở để ngăn chặn xung đột. Đồng thời, ông khẳng định rằng Mỹ sẽ vừa “cạnh tranh mạnh mẽ” với Bắc Kinh trong khi vẫn “đảm bảo cạnh tranh không trở thành xung đột”.
Cuộc gặp mặt hôm 14/11 tới đây giữa Tổng thống Mỹ Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ là lần gặp mặt trực tiếp đầu tiên kể từ khi ông Biden nhậm chức, khi quan hệ song phương đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan nói với các phóng viên rằng, cuộc họp có thể kéo dài "vài giờ".
Bên cạnh đó, Tổng thống Biden cũng có cuộc đối thoại với những người đồng cấp Nhật Bản và Hàn Quốc, nhấn mạnh rằng ba nước đang "đoàn kết hơn bao giờ hết" về vấn đề Triều Tiên.
