Trong cách bài trí của Di Hòa Viên, ý nghĩa của “Phúc, Thọ” được ẩn giấu một cách khéo léo. Nếu nhìn từ trên cao xuống hồ Côn Minh của Cung điện, bạn sẽ phát hiện ra rằng, Hoàng đế Càn Long đã tạo ra một câu đố bí ẩn trong cảnh quan.
Cung điện Mùa hè Bắc Kinh được thành lập vào thời Càn Long của triều đại nhà Thanh, trong hơn 260 năm, nó đã trải qua bị đốt cháy, phá hủy bởi các cuộc giao tranh giữa liên quân Anh Pháp, liên quân 8 nước và quân phiệt, và sau đó được khôi phục. Hiện nay Di Hòa Viên đã trở thành một điểm thu hút khách du lịch trọng điểm của Trung Quốc, nổi bật với phong cách vườn thượng uyển - vườn của Hoàng tộc. Những câu chuyện về nó, những bí ẩn trong đó vẫn luôn thu hút được nhiều sự quan tâm.
Truyền thuyết về “Phúc sơn Thọ hải”
Truyền rằng, trong cách bài trí của Di Hòa Viên, ý nghĩa của “Phúc, Thọ” được ẩn giấu một cách khéo léo. Nếu nhìn từ trên cao xuống hồ Côn Minh của Cung điện, bạn sẽ phát hiện ra rằng, Hoàng đế Càn Long đã tạo ra một câu đố bí ẩn trong cảnh quan - hình dáng hồ Côn Minh rất giống một quả đào trường thọ. Đó là tạo hóa hình thành nên hay là hữu ý tạo nên?
Đào Thọ này là do Hoàng đế Càn Long viết tay, nó được xây dựng nhân dịp sinh nhật của mẹ ông là Hiếu Thánh Hiến Hoàng Thái Hậu, có ý nói “Phúc sơn Thọ hải”. Vào ngày lễ Phật Đản năm Càn Long thứ 25 (năm 1760), sau khi Càn Long đến chùa Đại báo ân Diên Thọ để đảnh lễ, còn đặc biệt đề một bài thơ, nhắc lại ý xây dựng chùa để chúc thọ mẹ - “Từ Thọ Hy cao như núi”
Tương truyền rằng, năm đó Hoàng đế Càn Long đã lệnh cho Tổng quản thiết kế kiến trúc Hoàng gia nhà Thanh, cũng là hậu duệ đời thứ 7 của gia tộc họ Lôi là Lôi Đình Xương phụ trách xây dựng Di Hòa Viên. Nhưng Càn Long muốn trong vườn phải thể hiện được 3 chữ “ Phúc - Lộc - Thọ”.
Trong khi Lôi Đình Xương đang lo lắng về thiết kế hình dạng cho Cung điện ra sao, thì đột nhiên có một ông già đến thăm. Gia đình họ Lôi rất hiếu khách nên mời ông cụ ở lại một đêm, ngày hôm sau khi ông cụ rời đi, ông cụ liền lấy ra một quả đào thọ đặt trên bàn. Lúc đó, đột nhiên một con dơi đáp xuống đậu bên cạnh quả đào, và bay lên bay xuống xung quanh bàn, trước cảnh tượng ấy đã khiến cho Đình Xương suy nghĩ.
Đình Xương liền vỗ đầu, rồi quay lại phòng trải bản vẽ ra, viết 8 chữ: “Núi đào bến nước, dơi tiên chúc thọ”, sau đó ông thiết kế hồ Côn Minh thành hình quả đào thọ, núi Vạn Thọ được thiết kế thành hình con dơi, hoàn thành một cách hoàn mỹ mà Càn Long giao.
Hoàng đế Càn Long rất sùng Phật và tín Phật, các đời hoàng đế nhà Thanh cùng đều sùng bái Phật giáo, như thời Thuận Trị, Khang Hy, Ung Chính, Càn Long đều nghiên cứu Phật giáo, họ đã tích hợp 3 tôn giáo là Nho, Phật, Đạo tạo nên một nền văn hóa truyền thống Trung Hoa, viên dung cả Tam giáo để đối xử, kiên trì chính sách bình đẳng giữa 3 tôn giáo. Điều này đã được đúc kết trong lịch sử.
Hồ Côn Minh và núi Vạn Thọ (Wikipedia/ CC BY SA 3.0)
Hoàng Đế Càn Long sùng tín Phật
Hoàng đế Càn Long có tín ngưỡng với tôn giáo dân tộc Mãn nguyên thủy - trong nghi lễ cúng tế của Tát Mãn giáo quy định đầu tiên phải lễ Phật Thích Ca Mâu Ni, Quan Thế Âm Bồ Tát, Quan Thánh Đế (Quan Công), và hình thức đại lễ được ban hành khắp thiên hạ. Điều này càng minh chứng rằng Hoàng đế Càn Long rất sùng Phật, tín Phật.
Càn Long lấy chúc thọ để báo ân, bản thân cũng hết sức tin Phật giáo. Việc thắp hương kính Phật, lần hạt niệm kinh đã trở thành thói quan trong sinh hoạt hàng hàng của ông, trở thành “bài tập” bắt buộc hàng ngày.
Thời đó, các chùa trong công viên có khá nhiều hoạt động, hương hỏa trên núi Vạn Thọ bay phảng phất. Vào năm Càn Long thứ 18 (năm 1753), công trình Phật Hương Các vẫn chưa xong, do đó Hoàng đế Càn Long nhân dịp trước ngày Lễ tắm Phật đã tới chùa Đại báo ân diên thọ lễ Phật. Sau khi hoàn thành chùa Đại Báo Ân Diên Thọ, mặc dù việc đi lễ vào tiết xuân rất đông đúc, Càn Long đều tranh thủ lúc rảnh để đến chùa lễ Phật. Vào những ngày lễ của Phật giáo, ông càng không quên tham gia Phật sự ở chùa Đại Báo Ân Diên Thọ.
-
- Càn Long duyệt binh. (Phạm vi công cộng)
Vào thời Càn Long, một họa sĩ Hoàng tộc triều Thanh là Hoằng Ngộ, đã vẽ một bức bản đồ thủy lợi ven đô. Tại Thanh Y viên có thể nhìn thấy được hòn đảo ngày nay, trước kia nó là một công trình kiến trúc quan trọng của Di Hòa Viên - Trị Kính Các (là một công trình được xây dựng trên 1 hòn đảo trong hồ Côn Minh)
Trong các tài liệu khảo sát, có thể thấy rằng Trị Kính Các được xây dựng phỏng theo lối Mạn đà la, là kiểu kiến trúc Phật giáo, để cho các hoàng đế dùng để tu thân dưỡng tính.
Vào năm lực lượng liên quân Anh Pháp cướp phá Di Hòa Viên, do không có cách nào có thể vào bên trong nên đã dùng pháo để bắn phá. Đến thời vua Quang Tự, Từ Hy Thái hậu đã cho tu sửa lại Di Hòa Viên, nhưng do thiếu gỗ, nên đã tháo dỡ hoàn toàn, bị bỏ hoang từ đó đến nay.
Nguyệt Hà
Theo Secretchina
