Đã một tuần trôi qua kể từ khi một chiếc Boeing 737-800 của Hãng hàng không China Eastern Airlines bị rơi ở Quảng Tây vào ngày 21/3. Hai hộp đen của máy bay đã được tìm thấy. Tiếp theo, dữ liệu của các hộp đen sẽ được trích xuất, giải mã, phân tích và cuối cùng sẽ cho ra một báo cáo. Nhưng các chuyên gia cho rằng có thể sẽ mất nhiều thời gian để tìm ra nguyên nhân vụ tai nạn.
Hai hộp đen của máy bay bao gồm "máy ghi âm buồng lái" (CVR), dùng để ghi lại giọng nói của phi công và âm thanh trong buồng lái; hộp còn lại là "máy ghi dữ liệu chuyến bay" (FDR), dùng để ghi lại thông tin bao gồm độ cao, tốc độ bay, hướng và lực đẩy động cơ cùng các thông số khác. FDR cũng ghi lại thông tin điều khiển máy bay của phi công, sẽ cho biết liệu có người cố tình lái máy bay lao thẳng xuống đất hay không.
Trong vụ tai nạn của hãng hàng không China Eastern Airlines, "máy ghi âm buồng lái" đã được tìm thấy vào ngày 23/3. Đến hôm Chủ nhật (27/3), nhà chức trách Trung Quốc thông báo đã tìm thấy hộp đen còn lại – "máy ghi dữ liệu chuyến bay". Ông Chu Đào (Zhu Tao), Giám đốc Văn phòng An toàn Hàng không của Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc, cho biết "máy ghi dữ liệu chuyến bay" được tìm thấy trên sườn đồi phía đông của điểm va chạm, cách nơi xảy ra tai nạn khoảng 40 mét và nằm dưới lớp đất dày 1,5 mét.
Cả hai hộp đen đều đã ngừng ghi dữ liệu khi mất điện. Hộp đen được thiết kế để có thể chịu lửa và các chấn động mạnh. Chúng được trang bị đèn hiệu vô tuyến, có thể được kích hoạt dưới nước, nhưng không thể kích hoạt trên cạn.
Trước đây, máy ghi dữ liệu chuyến bay sử dụng băng từ, nhưng hiện đã được số hóa, cho phép chúng chứa nhiều thông tin hơn.
Hai hộp đen đã được gửi đến phòng thí nghiệm Bắc Kinh để giải mã
Các quan chức Trung Quốc cho biết, phần bên ngoài của “máy ghi âm buồng lái” đã bị hư hại, nhưng không cho biết bản ghi âm có còn nguyên vẹn hay không. Ông Trịnh Tây (Zheng Xi), Đội trưởng Đội Cứu hỏa Quảng Tây, cho biết "máy ghi dữ liệu chuyến bay" được tìm thấy vào ngày 27/3 đã bị hư hỏng nặng một số bộ phận, bề ngoài của bộ lưu trữ dữ liệu còn tương đối nguyên vẹn.
Thông thường, sau khi tìm thấy hộp đen, kỹ thuật viên sẽ bóc lớp vật liệu bảo vệ bên ngoài, làm sạch cẩn thận các kết nối để đảm bảo dữ liệu không bị xóa ngoài ý muốn, đồng thời tải xuống và sao chép các tệp âm thanh hoặc dữ liệu. Tuy nhiên, khi này dữ liệu gốc vẫn chưa thể đọc được, các kỹ thuật viên phải giải mã nó.
Các nhà điều tra đôi khi sẽ sử dụng "phân tích quang phổ" để kiểm tra âm thanh. Bằng cách này, các chuyên gia có thể phát hiện ra những âm thanh báo động khó nhận biết, v.v.
Hiện tại, cả hai hộp đen đều đã được gửi đến một phòng thí nghiệm chuyên nghiệp ở Bắc Kinh để kiểm tra, giải mã và phân tích.
Máy ghi âm máy bay có thể cho các nhà điều tra biết các phi công đã làm gì trước khi máy bay rơi, liệu họ có nhận ra điều gì đó không ổn hay không, cũng như tình trạng hoạt động của động cơ và các thiết bị khác. Trong sự cố hàng không của China Eastern Airlines, kiểm soát viên không lưu không nghe thấy gì từ phi công trước khi máy bay gặp nạn. Điều này khiến dữ liệu trong hộp đen trở nên đặc biệt quan trọng.
Trong vụ tai nạn năm 2018 của một chiếc Boeing 737 Max thuộc hãng hàng không Lion Air của Indonesia, máy ghi âm chuyến bay cho thấy các phi công đã phải vật lộn với hệ thống tự động của máy bay và cố gắng giữ cho mũi máy bay hướng lên.
NTSB sẽ tham gia vào cuộc điều tra, hiện đang giải quyết các yêu cầu kiểm dịch COVID-19 của Bắc Kinh
Theo thông lệ quốc tế, cuộc điều tra sẽ do phía Trung Quốc chủ trì vì vụ tai nạn xảy ra ở Trung Quốc, và các cơ quan liên quan ở nước sản xuất chiếc máy bay sẽ được mời tham gia điều tra. Nhóm điều tra sẽ bao gồm các đại diện từ Ban An toàn Giao thông Vận tải Mỹ (NTSB), cũng như các cố vấn kỹ thuật từ Boeing và CFM. CFM, một công ty liên doanh giữa General Electric và Safran SA của Pháp, là bên sản xuất động cơ máy bay.
NTSB cho biết họ đang đàm phán với Trung Quốc để giải quyết các yêu cầu kiểm dịch COVID-19.
Việc tìm ra nguyên nhân của vụ tai nạn máy bay sẽ không chỉ dựa vào hai hộp đen, các nhà điều tra cũng sẽ xem xét lịch sử bảo dưỡng máy bay, hồ sơ đào tạo phi công và dữ liệu thời tiết ngày bay. Họ cũng sẽ kiểm tra các mảnh vỡ để tìm manh mối. Nếu các mảnh vỡ rải rác trên một vùng đất rộng lớn, có thể máy bay đã vỡ tan trước khi chạm đất.
Các nhà điều tra cho biết hôm thứ Bảy (26/3) rằng, cho đến nay chưa tìm thấy dấu vết nào về chất nổ.
Ngay cả khi không có hộp đen, các nhà điều tra vẫn có thể tìm ra manh mối quan trọng, ông Graham Braithwaite, Giáo sư điều tra tai nạn và an toàn tại Đại học Cranfield ở Anh, cho biết, theo The Wall Street Journal.
Ông Braithwaite cho biết các nhà điều tra sẽ tìm hiểu lý lịch của các hành khách và phi hành đoàn để xem liệu có ai trong số họ có động cơ gây ra vụ tai nạn hay không. Ngoài ra, còn điều tra xem liệu có phải máy bay rơi vì bị mất điện, hay động cơ của máy bay vẫn hoạt động bình thường cho đến khi nó gặp sự cố?
Ông Mao Diên Phong (Mao Yanfeng), Giám đốc Trung tâm Điều tra Tai nạn của Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc, cho biết vào ngày 25/3 rằng do hộp đen CVR đã bị hư hỏng nghiêm trọng nên hiện không thể đưa ra thời gian chính xác khi nào có thể hoàn thành việc tải và phân tích dữ liệu. Nhưng ông cho biết, theo quy tắc quốc tế, một báo cáo sơ bộ sẽ được đưa ra trong vòng 30 ngày kể từ ngày máy bay rơi.
MU5735 lao xuống theo phương thẳng đứng khiến các chuyên gia bối rối
Các chuyên gia cho biết có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để phân tích dữ liệu hộp đen và bắt đầu tìm kiếm câu trả lời, hãng tin AP đưa tin.
Tờ The Wall Street Journal cho biết quy mô và mức độ nghiêm trọng của vụ rơi máy bay China Eastern Airlines khiến các chuyên gia gặp khó khăn trong công tác điều tra.
Các nhà điều tra cho biết hôm Chủ nhật (27/3) rằng đã tìm thấy hơn 33.000 mảnh vỡ của máy bay. Do phần lớn bằng chứng trong vụ tai nạn đã bị phá hủy hoặc rải rác thất lạc, việc cấp bách nhất hiện giờ là tập trung tìm dữ liệu từ hộp đen.
"Máy ghi âm buồng lái" sẽ cung cấp cái nhìn rõ hơn về những việc xảy ra trong buồng lái khi máy bay bắt đầu rơi. Rất hiếm khi máy bay gặp sự cố khi đang bay trong tốc độ hành trình. Hiếm hơn nữa là chiếc máy bay này cắm đầu xuống đất và giảm độ cao hơn 21.000 feet (khoảng 6.400 mét) chỉ trong vòng 72 giây. Kiểm soát viên không lưu cho biết, không có bất thường nào về chuyến bay cho đến khi máy bay đột ngột hạ độ cao. Sau khi máy bay bắt đầu lao về phía mặt đất, các nhân viên kiểm soát không lưu đã liên tục liên lạc với 3 phi công trên máy bay nhưng đều không nhận được phản hồi.
Các nhân viên tìm kiếm và cứu hộ đã tìm thấy mảnh vỡ nằm cách trung tâm vụ tai nạn khoảng 10 km, nghi là của chiếc máy bay MU5735. Theo phân tích của Bloomberg, điều này dường như chỉ ra rằng ít nhất một bộ phận của máy bay đã rơi ra trước khi chạm đất. Phát hiện này khiến cú lao theo phương thẳng đứng của MU5735 càng thêm bí ẩn.
Đông Phương
