Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov, người dẫn đầu cuộc đàm phán ngày 10/1 với các quan chức Mỹ tại Geneva, cho biết ông không thể "xác nhận hay loại trừ" khả năng Nga xây dựng quân đội bên trong biên giới Cuba và Venezuela nếu tiếp tục căng thẳng với Hoa Kỳ về vấn đề Ukraine. Nếu Nga quyết định đưa quân đến Cuba hoặc Venezuela, đây sẽ là sự hiện diện quân sự quan trọng đầu tiên của họ ở Tây Bán cầu kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov, người dẫn đầu cuộc đàm phán ngày 10/1 với các quan chức Mỹ tại Geneva, cho biết ông không thể "xác nhận hay loại trừ" khả năng Nga xây dựng quân đội bên trong biên giới Cuba và Venezuela nếu tiếp tục căng thẳng với Hoa Kỳ về vấn đề Ukraine.
Tuyên bố của ông Ryabkov làm tăng áp lực đối với căng thẳng hiện có với phương Tây về sự hiện diện của quân đội Nga gần biên giới Ukraine, điều này đã thúc đẩy một cuộc họp cấp cao với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào ngày 12/1 tại Vienna.
Chính phủ ông Putin đã yêu cầu ngừng mở rộng NATO, điều này đã bị Hoa Kỳ và các đồng minh phương Tây từ chối ngay lập tức.
Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, ông Ryabkov nói: “Tất cả phụ thuộc vào hành động của những người đồng cấp Mỹ của chúng tôi”, ám chỉ cảnh báo của Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Moscow sẵn sàng thực hiện các hành động đáp trả nếu Hoa Kỳ thách thức Điện Kremlin và gây thêm áp lực quân sự.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói với Thời báo Đại Kỷ Nguyên, “Chúng tôi sẽ không phản ứng lại những lời nói xấu. Nếu Nga thực sự bắt đầu đi theo hướng đó, chúng tôi sẽ giải quyết dứt điểm ”.
Ông Ryabkov cũng chỉ ra rằng, việc từ chối xem xét yêu cầu quan trọng của Nga về sự đảm bảo chống lại Hoa Kỳ và các đồng minh của mình đang mở rộng sang Ukraine và các quốc gia thuộc Liên Xô cũ khác khiến việc thảo luận các vấn đề như kiểm soát vũ khí và xây dựng lòng tin giữa các quốc gia trở nên khó khăn.
Vào tháng 6/2021, Nga lặp lại sự ủng hộ đối với các đồng minh của mình ở Mỹ Latinh , đặc biệt nhấn mạnh vào Cuba, Venezuela và Nicaragua, trước những gì được mô tả là “các mối đe dọa từ bên ngoài”.
Cả ba quốc gia nói trên đều phải chịu đựng sự thống trị của các nhà độc tài cố thủ.
Về mặt lịch sử, Nga là một trong những đồng minh thân cận nhất của Venezuela kể từ năm 2006 và chế độ của nhà độc tài Hugo Chavez. Sau đó, họ đã ký một thỏa thuận vũ khí trị giá 2,9 tỷ USD với Nga, cho phép họ tiếp cận với các tài sản dầu mỏ phong phú của Venezuela.
Ngày nay, sự cai trị liên tục của nhà độc tài Nicolas Maduro của Venezuela được thực hiện một phần nhờ liên minh chiến lược với chính phủ của Putin.
Nga cũng đóng vai trò là người cho vay cuối cùng đối với quốc gia nợ nần chồng chất và đã cung cấp quân nhu cho chế độ của Maduro.
Và Nga tiếp tục là một trong những nước ủng hộ nhiệt thành nhất của Cuba. Các quốc gia cam kết mở rộng mối quan hệ mà họ gọi là quan hệ “chiến lược” sau các cuộc đàm phán tại quốc đảo vào năm 2018.
Sau đó vào tháng 10/2021, Thứ trưởng Thứ nhất Bộ Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Ana Teresita Gonzalez cho biết, hai nước sẽ tiếp tục hợp tác để làm sâu sắc hơn quan hệ kinh tế của họ.
Quốc đảo có bề dày chính trị này đóng vai trò quan trọng giữa Hoa Kỳ và Nga trong Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba khét tiếng những năm 1960, khi tên lửa của Liên Xô đến Cuba và Hoa Kỳ đáp trả bằng cách áp đặt một cuộc phong tỏa hải quân.
Tổng thống Mỹ John F. Kennedy và nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã đi đến thỏa thuận để Moscow loại bỏ vũ khí để đổi lấy lời thề của Washington không xâm lược Cuba, đồng thời loại bỏ tên lửa khỏi Thổ Nhĩ Kỳ.
Vào tháng 12/2021, ông Ryabkov đã trực tiếp so sánh căng thẳng hiện tại ở Ukraine với cuộc Khủng hoảng tên lửa Cuba.
Nếu Nga quyết định đưa quân đến Cuba hoặc Venezuela, đây sẽ là sự hiện diện quân sự quan trọng đầu tiên của họ ở Tây Bán cầu kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
