Khoảng năm 1543, cậu bé Taddeo Zuccaro khi ấy mới 14 tuổi, vì tình yêu và sự ham học hỏi đối với nghệ thuật đã rời bỏ quê nhà ở Urbino, Ý để đến Rome. Chỉ trong bốn năm ngắn ngủi sau đó, những bức tranh tường của Zuccaro ở mặt tiền Palazzo Mattei đã khiến ông trở thành người trang trí bích họa ở Rome được nhắc đến nhiều nhất - khi đó, ông vẫn chưa hoàn thành chúng. Thậm chí Michelangelo cũng đích thân đến xem những bức tranh này.
Khi ở trên đỉnh cao của danh vọng, Zuccaro đã sở hữu một xưởng vẽ gồm có các nghệ sĩ tham gia vào những bức họa của gia đình Farnese ở Villa Farnese, Caprarola, miền Trung nước Ý. Nhưng sự nổi tiếng của Zuccaro không phải là đến trong một sớm một chiều; mà đó là kết quả của quá trình hoạt động nghệ thuật kiên cường, linh hoạt và cần cù.
Vào năm 1595, hơn 50 năm sau khi Zuccaro đến thành Rome, em trai của ông là Federico đã quyết định sáng tác loạt tranh kể chuyện (trong đó một số cảnh xuất hiện trong một bức vẽ nhằm thể hiện câu chuyện) mô tả những năm đầu tiên của anh trai ông ở Rome. Loạt gồm 20 bức tranh hấp dẫn của ông với tiêu đề “Early Life of Taddeo Zuccaro” (tạm dịch: Cuộc đời trước kia của Taddeo Zuccaro), thì trong đó có đến 16 bức là thể hiện các sự kiện chọn lọc đưa đến sự thành công của người nghệ sĩ ấy.
Sự kiên nhẫn của người nghệ sĩ
Tương phản với Venice và Florence, các xưởng vẽ ở Rome không có chế độ học việc, vì vậy những người nghệ sĩ đam mê như Taddeo Zuccaro phải tìm kiếm các công việc như một người phụ tá cho nghệ sĩ, có thể hiểu đó là các công lặt vặt. Zuccaro may mắn có được một lợi thế, hoặc có thể là ông đã nghĩ như vậy. Một người anh em họ của ông, họa sĩ Francesco il Sant’Angelo làm việc tại xưởng tranh Perino del Vagas ở Rome. Và vì vậy mà, với một lá thư giới thiệu, ông đã lên đường tìm đến người anh em họ này, tuy nhiên ông đã bị chính người này từ chối. Federico đã mô tả lại với bức vẽ “Taddeo bị khước từ bởi Francesco il Sant’Angelo” và cậu lê bước đi trong nước mắt.
-
- Tranh “Taddeo bị khước từ bởi Francesco il Sant’Angelo” vẽ khoảng năm 1595 bởi Federico Zuccaro. Tranh bút mực nâu và cọ nâu phối trên nền phấn đen; kích thước 18cm*41.4cm, tại bảo tàng Getty. (Getty Museum)
Nhưng số phận đã có sắp đặt. Sau khi đi bộ ra khỏi nơi đó, Zuccaro nhìn thấy một bức tranh trên tường của mặt trước tòa nhà, nó được vẽ bởi họa sĩ nổi tiếng Polidoro da Caravaggio. Zuccaro đã quyết định học theo.
-
- Tranh “Taddeo ở trong căn nhà của Giovanni Piero Calabrese” được vẽ vào năm 1595 bởi họa sĩ Federico Zuccaro. Tranh bút mực nâu và cọ nâu phối trên nền phấn đen; kích thước 27.5cm*26.7cm, tại bảo tàng Getty. (Getty Museum)
Trong một số tác phẩm, Federico thể hiện anh trai làm các công việc như một phụ tá cho các họa sĩ khác. Trong bức “Taddeo in the House of Giovanni Piero Calabrese” (tạm dịch: Taddeo trong ngôi nhà của Giovanni Piero Calabrese), thì Zuccaro đang mài màu bột dưới sự giám sát của vợ họa sĩ. Phân cảnh chi tiết này đã cho chúng ta thấy cuộc sống vất vả mà người họa sĩ trẻ này đã từng trải qua. Rổ bánh mì được treo ở trên cao bởi ròng rọc và dây thừng và cái chuông để ngăn không cho cậu bé trộm thức ăn. Trong một cảnh khác, phía bên góc trái, Calabrese liên tục nhìn Zuccaro để ngăn không cho đứa bé này sao chép lại bức tranh của Raphael mà Calabrese đang sở hữu, có lẽ ông ta lo sợ trợ lý sẽ vượt trội mình.
-
- Tranh “Taddeo vẽ dưới ánh trăng trong nhà của Calabrese” do họa sĩ Federico Zuccaro vẽ khoảng năm 1595. Tranh bút mực nâu và cọ nâu phối trên nền phấn đen; kích thước 42cm*17cm, tại bảo tàng Getty. (Getty Museum)
Zuccaro phải làm việc cả ngày. Từ lúc mặt trời mọc cho đến khi lặn, Zuccaro vẫn không có thời gian để vẽ, và không có dầu thắp sáng, nên ông thường tận dụng ánh trăng và làm việc đến khuya. Hoặc ông sẽ dậy thật sớm ngay khi những tia nắng đầu tiên xuất hiện. Một hình ảnh đáng yêu (trong Taddeo Drawing by Moonlight in Calabrese’s House) cho thấy Zuccaro cạnh cửa sổ sáng trăng. Ông bỏ tấm trải giường và vội vã nhảy ra khỏi giường, chỉ kịp mang một chiếc dép. Có vẻ bối rối nhưng điều đó không quan trọng: ông ấy đang vẽ.
-
- Tranh “Taddeo sao chép bích họa của Raphael ở hành lang của biệt thự Farnesina” được vẽ bởi họa sĩ Federico Zuccaro khoảng năm 1595. Tranh bút mực nâu và cọ nâu phối trên nền phấn đen; kích thước 42cm*17cm, tại bảo tàng Getty. (Getty Museum)
Giống như nhiều họa sĩ khác, Zuccaro cũng đặt mục tiêu sao chép các tác phẩm nổi tiếng. Trong một tác phẩm ánh trăng khác (“Taddeo sao chép bích họa của Raphael ở hành làng của biệt thự Farnesina), Zuccaro ngồi dưới hành lang trong căn nhà của một ông chủ ngân hàng và bảo trợ nghệ thuật, ông Agostino Chigi, để sao chép những bức họa của Raphael. Zuccaro thường không có nơi nào để ngủ và sẽ ngủ gục ở hành lang (như đã mô tả trong một cảnh khác trong cùng 1 bức tranh). Một tác phẩm khác của Federico “Taddeo on Belvedere Court at the Vatican” (tạm dịch: Zuccaro trong tòa án Belvedere ở Vatican), đã diễn tả anh trai ông ngồi giữa các tác phẩm điêu khắc cổ đại, là “Apollo Belvedere” và “Lacoon”.
-
- Tranh “Taddeo ở tòa án Belvedere ở Vatican” được vẽ bởi họa sĩ Federico Zuccaro khoảng năm 1595. Tranh bút mực nâu và cọ nâu phối trên nền phấn đen; kích thước 17.5cm*16.7cm, tại bảo tàng Getty. (Getty Museum)
Công việc khó nhọc của Zuccaro đã được đền đáp. Ông bắt đầu làm việc có hoa hồng với người anh họ Francesco il Sant’Angelo, chính là người ban đầu đã từ chối không nhận ông. Francesco đã đề xuất Zuccaro vẽ một bức tranh tường ở mặt trước của Palazzo Mattie, thuộc sở hữu của nhà quý tộc Jacopo Mattei, và Francesco đã thuyết phục Mattei để cho Zuccaro hoàn thành hai bức làm minh chứng.
Điều này đã thành công. Thậm chí trước khi Zuccaro hoàn thành tác phẩm, nhiều nghệ sĩ khác đã đến chiêm ngưỡng chúng. Trong bức tranh “Taddeo Decorating the Façade of the Palazzo Mattei” (tạm dịch: Taddeo trang trí mặt tiền nhà Palazzo Mattei), chúng ta có thể nhìn thấy Michelangelo cưỡi ngựa đến, và sau đó là nhà sử học về nghệ thuật và nghệ sĩ Giorgio Vasari đang trò chuyện ở góc bên phải của bức tranh. Bức tranh tường đáng ngưỡng mộ này đã tạo nên tên tuổi của Zuccaro.
-
- Bức Tranh “Taddeo trang trí mặt tiền nhà Palazzo Mattei” được vẽ bởi họa sĩ Federico Zuccaro khoảng năm 1595. Tranh bút mực nâu và cọ nâu phối trên nền phấn đen; kích thước 25cm*42cm, tại bảo tàng Getty. (Getty Museum)
Các chuyên gia tin rằng Federico đã tạo ra các bức tranh như những thiết kế cho các bích họa trên trần, để giải thích về các hình dáng đặc biệt. Những thiết kế này có thể là được dành cho Palazzo Zuccari của ông, là tài sản mà ông đã để lại cho các nghệ sĩ trẻ nghèo tại học viện Luke.
Chuỗi gồm tất cả 20 bức tranh nổi tiếng của Federico, trong đó có 4 bức vẽ ngụ ngôn đang được trưng bày trong triển lãm “Những tranh tường đã mất của thời kỳ Phục hưng Rome” ở trung tâm Getty, Los Angeles, Mỹ. Triển lãm tập trung vào các bức tranh có mô tả các kiến trúc quan trọng của Rome và bao gồm các thiết kế tranh tường của các nghệ sĩ từ bộ sưu tập của Getty, bao gồm cả Taddeo Zuccaro.
Trong câu chuyện của Zuccaro, chúng ta có thể nhìn thấy sức mạnh ý chí của con người vượt qua các thử thách để làm được những công việc khó khăn cần thiết để hoàn thành khát vọng. Đáng buồn thay, Zuccaro đã qua đời khi mới 37 tuổi, cùng tuổi với người đồng nghiệp của ông Urbinate Raphael. Federico Zuccaro có thể là họa sĩ còn sống nổi tiếng nhất trong thời của ông. Nhưng đó là một câu chuyện khác.
Du Du
Theo The Epoch Times
