Bệnh cúm gia cầm H5N1 gần đây đã lây nhiễm cho bò và dê ở Hoa Kỳ.
Ngày 18/4, nhà khoa học trưởng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết sau khi chủng virus H5N1 lây lan sang một số loài động vật có vú, nguy cơ bùng phát dịch cúm gia cầm trên người ngày càng cao.
Cúm gia cầm A độc lực cao, hay H5N1, gần đây đã lây nhiễm cho bò và dê ở Hoa Kỳ, sau nhiều năm chỉ lây truyền giữa gà và vịt.
Jeremy Farrar, nhà khoa học trưởng của WHO, nói với các phóng viên ở Geneva rằng H5N1 đã liên tục lây lan sang các loài mới và đã "trở thành đại dịch động vật trên toàn cầu".
Ông nói thêm: "Tất nhiên, mối lo ngại lớn là khi chủng virus này - vốn chỉ lây nhiễm cho gà / vịt nhưng đang có xu hướng lây nhiễm trên động vật có vú - sẽ tiến hóa và phát triển khả năng lây nhiễm cho người, và sau đó là khả năng lây truyền từ người sang người”.
Bệnh cúm gia cầm đã lây nhiễm cho hàng loạt gia súc ở 8 tiểu bang trên toàn nước Mỹ, gần đây nhất là ở Nam Dakota. Một người ở Texas cũng được xác nhận mắc bệnh.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết, việc giải trình tự mẫu phẩm thu được từ bệnh nhân cho thấy virus có một sự thay đổi so với mẫu phẩm trích xuất từ động vật nhiễm bệnh trước đó, và sự thay đổi này có liên quan đến khả năng lây nhiễm sang động vật có vú cao hơn.
Tuy nhiên, cơ quan này lưu ý rằng sự thay đổi đó đã được phát hiện trước đây, không có bằng chứng cho thấy cúm gia cầm có khả năng lây lan giữa người với người.
“Hơn nữa, trong các mẫu phẩm của bệnh nhân, không có dấu hiệu nào cho thấy sự biến đổi của virus có liên quan đến khả năng kháng thuốc. Hơn nữa, chủng virus này có liên quan rất chặt chẽ với hai loại virus “ứng cử viên vaccine” HPAI A(H5N1) hiện đã có sẵn, và có thể sử dụng để sản xuất vaccine nếu cần thiết”.
Theo WHO, kể từ năm 2003, đã có 889 người được xác nhận nhiễm bệnh và 463 ca tử vong.
Ông Farrar nói: "Chúng tôi biết rằng trong những trường hợp hiếm hoi ... cho đến nay ở người, tỷ lệ tử vong là cực kỳ cao. Vì vậy, đối với tôi, đây là một mối quan tâm lớn".
Những câu hỏi quan trọng cần trả lời bao gồm cúm lây truyền cho bò như thế nào và liệu có thêm người nào nhiễm cúm từ bò hay không.
Như đã thấy trước đây, một số chủng virus cúm đã thích nghi để bắt đầu lây lan giữa người với người, bao gồm cả H1N1.
Bác sĩ thú y Marcela Uhart, Giám đốc Chương trình Châu Mỹ Latinh tại Trường Y Thú y của Đại học California Davis, cho biết trong một hội thảo trên web gần đây:
"Virus H5N1 có khả năng riêng biệt, trong nhiều trường hợp có thể lây nhiễm cho nhiều loài khác nhau, nhưng đặc biệt là một số loài động vật có vú khác nhau bao gồm cả con người. Nó không chỉ có khả năng lây nhiễm và thích nghi mà còn gây ra bệnh nghiêm trọng".
"Vì vậy, đây là lý do tại sao chúng ta phải cảnh giác và đang trong tình trạng báo động vì sự lây lan và truyền bệnh liên tục của H5N1 này, đặc biệt là khi nó di chuyển ngày càng nhiều sang động vật biển và các loại động vật có vú khác".
Sẵn sàng để ứng phó
Ông Farrar nói, nếu cúm bắt đầu lây truyền giữa người với người, thì các quan chức y tế phải đảm bảo họ "có thể phản ứng ngay lập tức thông qua khả năng tiếp cận, công bằng, với vaccine, thuốc điều trị và chẩn đoán".
CDC cho biết chủng virus đang lưu hành hiện nay có liên quan chặt chẽ đến một số loại “ứng cử viên vaccine” có sẵn để sản xuất.
Tiến sĩ Mandy Cohen, giám đốc CDC, nói với Politico rằng nếu một số diễn biến nhất định xảy ra, chẳng hạn như lây truyền từ người sang người, thì chính quyền Hoa Kỳ sẽ đẩy mạnh phản ứng lên cấp độ tiếp theo.
CDC từ chối yêu cầu bình luận nhưng một phát ngôn viên của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho biết cơ quan này đã phê duyệt ba loại vaccine H5N1, từ Sanofi Pasteur, ID Biomedical Corporation of Quebec và Seqirus, đồng thời sẵn sàng hành động nếu cần thiết.
Theo hướng dẫn của FDA, ngay cả với khi đã được phê duyệt trước đó, dữ liệu về khả năng sản sinh miễn dịch từ các thử nghiệm lâm sàng với vaccine có các chủng cập nhật vẫn là cần thiết.
Dawn O’Connell, trợ lý bộ trưởng phụ trách phòng bị và ứng phó, nói với Politico rằng hàng trăm nghìn liều vaccine sẽ sẵn sàng trong vài tuần nếu FDA phê duyệt các loại vaccine được cập nhật.
Một phát ngôn viên của Cơ quan Quản lý và Ứng phó Chiến lược (ASPR), do bà O'Connell lãnh đạo, nói với The Epoch Times rằng các cơ quan trên khắp chính phủ đang theo dõi tình hình cúm gia cầm.
Người phát ngôn cho biết trong một email, chương trình dự trữ vacicne cúm của chính phủ "cho phép phản ứng nhanh chóng với các chủng cúm khi chúng phát triển".
Chương trình "hợp tác chặt chẽ với các đối tác trong ngành để sản xuất và thử nghiệm các loại vaccine cập nhật phù hợp với các chủng virus cúm mới có khả năng gây ra đại dịch khi chúng xuất hiện, đồng thời hỗ trợ năng lực sản xuất để cho phép sản xuất vaccine quy mô lớn nếu cần thiết".
"Các ‘vaccine ứng cử viên’ đang được phát triển và thử nghiệm theo chương trình này, phối hợp chặt chẽ với các nhà sản xuất, dự kiến sẽ phù hợp với chủng virus cúm gia cầm hiện tại".
Trong tuần này, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cho biết họ đang nghiên cứu phát triển vaccine chống lại H5N1 "để dự trữ và sử dụng trong trường hợp khẩn cấp".
Theo Zachary Stieber - The Epoch Times
Nhật Duy
Zachary Stieber là phóng viên cấp cao của The Epoch Times có trụ sở tại Maryland. Anh phụ trách đưa tin về nước Mỹ và thế giới.
