Trên mái vòm của Nhà nguyện Sistine, bậc thầy của thời kỳ Phục hưng Michelangelo Buonarroti đã vẽ 12 nhà tiên tri – 7 người đàn ông và 5 người phụ nữ. Dưới nét vẽ của nghệ thuật gia, những nhân vật này hoặc là đang chiêm nghiệm, hoặc là đang đọc, viết và lắng nghe những lời Chúa nói với họ.
Mùi mốc của thạch cao bao trùm không khí dưới trần Nhà nguyện. Người nghệ sĩ đứng trên giàn giáo cách mặt đất 20 mét, nhanh chóng sáng tác từng phần từng phần của tác phẩm bích họa này.
Ngày nay, khi du khách ngước lên chiêm ngưỡng bức bích họa này, họ có thể sẽ tự hỏi, có phải những nhà tiên tri kia đang gửi thông điệp gì cho thời đại của chúng ta hay không?
Các nhà tiên tri cổ đại
Michelangelo đã chọn ra 7 nhà tiên tri nam từ kinh “Cựu Ước”, đó là: Jonah (Giô-na), Jeremiah (Giê-rê-mi-a), Ezekiel (Ê-xê-chi-ên), Joel (Giô-ên), Zechariah (Xa-cha-ri), Isaiah (Ê-sai) và Daniel (Đa-ni-ên).
Mọi người đã quen thuộc với những câu chuyện về họ trong “Kinh Thánh”:
- Khi Jonah sợ mang tin xấu đến cho mọi người và cố gắng trốn thoát, ông đã bị một con cá lớn do Thần sắp đặt nuốt chửng trong ba ngày ba đêm;
- Jeremiah đã rơi lệ khi tiên đoán rằng Jerusalem (Giê-ru-sa-lem) sẽ bị diệt vong;
- Ezekiel cũng tiên tri về sự sụp đổ hoàn toàn của Jerusalem, nhưng ông nói Israel (Y-sơ-ra-ên) sẽ được phục hưng.
- Joel khuyên răn mọi người ăn năn tội lỗi của họ;
- Zechariah đã tiên tri rằng Vua Hòa bình (Chúa Jesus, hay Giê-su) sẽ cưỡi ngựa vào thành Jerusalem;
- Isaiah tiên tri về việc Chúa Jesus sẽ gặp nạn;
- Daniel được biết đến là người nhiều lần giải thích những giấc mơ của nhà vua, và bị ném vào hang sư tử nhưng không hề bị thương.
-
- Nhà tiên tri Daniel trong bức bích họa “Trần Nhà nguyện Sistine” của họa sĩ Michelangelo Buonarroti. Tác phẩm với kích thước 3,95 × 3,80 mét được thực hiện từ năm 1508 đến năm 1512 tại Rome. (Phạm vi công cộng)
Các nhà tiên tri nữ không nổi tiếng bằng các nhà tiên tri nam, Hy Lạp và La Mã cổ đại gọi họ là Sibyl. Các nhà tiên tri nữ được đặt tên theo vị trí của các nhà thờ hoặc đền thờ. Đó là Nữ tiên tri xứ Erythrae (Erythraean Sibyl), Nữ tiên tri xứ Persia (Persian Sibyl), Nữ tiên tri xứ Libya (Libyan Sibyl), Nữ tiên tri xứ Cumae (Cumaean Sibyl), và Nữ tiên tri xứ Delphi (Delphic Sibyl).
- Nữ tiên tri xứ Erythrae đã tiên tri về lời sấm truyền của thần Apollo tại một thị trấn nhỏ tên là Erythrae ở Ionia, thuộc bờ biển phía Tây của Thổ Nhĩ Kỳ. Theo lịch sử, bà đã tiên đoán về Chiến tranh thành Troia và "Sử thi Homer", đồng thời cũng trần thuật rất chính xác về sự xuất hiện của Chúa Jesus Christ;
- Nữ tiên tri xứ Persia (Ba Tư) ở miền bắc Châu Phi đã báo trước về chiến tích của Alexander Đại đế;
- Nữ tiên tri xứ Libya đưa ra dự đoán về lời tiên tri của thần Zeus-Ammon ở sa mạc Libya;
- Nữ tiên tri xứ Cumae chủ trì Đền thờ Apollo ở Cumae, gần Naples, Ý;
- Nữ tiên tri xứ Delphi đã tiên toán tại một đền thờ nổi tiếng ở Delphi, Hy Lạp.
-
- Nữ tiên tri xứ Delphi trong bức bích họa “Trần Nhà nguyện Sistine” của họa sĩ Michelangelo Buonarroti. Tác phẩm với kích thước 3,95 × 3,80 mét được thực hiện từ năm 1508 đến năm 1512 tại Rome. (Phạm vi công cộng)
Họa sĩ Michelangelo đã đưa các nữ tiên tri của thế giới cổ điển vào bức bích họa “Trần nhà nguyện Sistine”. Điều đó cho thấy, lời tiên tri mặc khải của thần thánh không chỉ dành cho các tín đồ tôn giáo, mà còn cho toàn nhân loại.
Bố cục cân bằng, tả thực mạnh mẽ
Người ta nói rằng Michelangelo đã không cho phép các trợ lý của mình tham gia vào công việc trên trần nhà, vì họ không có đủ kỹ năng. Ông đã mất bốn năm để hoàn thành tác phẩm, từ năm 1508 đến 1512. Ông đã vẽ một hàng rào bằng đá cẩm thạch trắng cho từng nhà tiên tri. Xét từ độ cao của bức họa và góc nhìn lên của khán giả, ông đã sử dụng kỹ thuật thấu thị "di sotto in sù” (nhìn từ bên dưới) để tạo hình nhân vật.
Vị trí của từng nhân vật cũng được tính toán cẩn thận: Jeremiah, người tiên đoán những đau khổ của Chúa Jesus, ở vị trí đầu tiên; còn Jonah, người tiên đoán sự phục sinh của Chúa Jesus, ở đầu kia của mái vòm; ở giữa chia làm hai nửa, mỗi bên là 5 vị tiên tri nam và 5 vị tiên tri nữ đối xứng nhau. Các nhân vật đều ngồi trên bảo tọa tráng lệ, đọc bản viết tay, sách hoặc cuộn giấy. Phía dưới mỗi người đều có một tấm bảng viết tên của họ bằng tiếng La-tinh.
Một số nhà tiên tri có vẻ ngoài trẻ trung và tràn đầy năng lượng, trong khi những người khác lại được xây dựng hình ảnh mái tóc bạc với khuôn mặt đầy nếp nhăn. Mỗi một nhà tiên tri, dù là nam hay nữ, đều có thân hình rắn chắc. Những chiếc áo choàng trên người cũng đủ loại hình dạng và màu sắc, thể hiện ra chiều sâu của không gian. Ở đây, người họa sĩ đã sử dụng kỹ thuật tả thực mạnh mẽ trong các chi tiết bóng đổ khi chiếc áo choàng tung bay, cuộn tròn hoặc gấp nếp theo sự chuyển động của cơ thể.
Nhân vật trong tranh cũng phản ứng với giọng nói, có thể thấy trong bức hình về nhà tiên tri nam Ezekiel. Như thể ý thực được Chúa đang nói với mình, ông ngẩng đầu lên và nhìn ra ngoài. Khi Ezekiel ngồi thẳng dậy, một làn gió vô hình thổi tung chiếc áo choàng của ông.
-
- Nhà tiên tri Ezekiel trong bức bích họa “Trần Nhà nguyện Sistine” của họa sĩ Michelangelo Buonarroti. Tác phẩm với kích thước 3,95 × 3,80 mét được thực hiện từ năm 1508 đến năm 1512 tại Rome. (Phạm vi công cộng)
Có thể thấy, các nhân vật trong tranh đều tỏ ra thận trọng và lo lắng khi nhận được sự mặc khải của Đức Chúa Trời, dáng vẻ khi đọc những lời tiên đoán của họ cũng vô cùng sống động. Có lẽ các nhà tiên tri đang lo lắng cho nhân loại, vì họ biết điều gì sẽ xảy ra. Họ đắn đo suy nghĩ, cân nhắc những điều phải nói với con người. Họ suy ngẫm về sự mặc khải của Chúa.
Sự nắm bắt tinh tế của Michelangelo về cơ thể người
Điều này được thể hiện rõ ràng trong bức vẽ về Nữ tiên tri xứ Libya. Một bản phác thảo bằng phấn đã cho chúng ta thấy cách nhà nghệ thuật Michelangelo phác họa cấu trúc cơ bắp người.
-
- Nữ tiên tri xứ Libya, Michelangelo, 1508-1512, bích họa, 3,95 × 3,80 mét, Nhà nguyện Sistine, Rome. (Phạm vi công cộng)
“Tư thế phức tạp của nữ tiên tri trong bức bích họa, rõ ràng là đòi hỏi phải nghiên cứu lượng lớn bản vẽ: Đó là khoảnh khắc khi cô bước xuống bảo tọa, và cuốn sách tiên tri khổng lồ đang mở trên tay sắp đóng lại” - bài phân tích của Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan ở New York đã viết như vậy. Chúng ta có thể thấy rằng khi nhân vật quay người lại, ngón chân cái chìa ra một cách duyên dáng để giữ thăng bằng cho cô.
-
- Bên trái: Bản phác thảo Nữ tiên tri xứ Libya của Michelangelo thực hiện từ năm 1510-1511 bằng phấn đỏ và trắng, kích thước 28,9 x 21,4 cm, được Joseph Pulitzer tặng cho Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan, New York. (Phạm vi công cộng); Bên phải: Nữ tiên tri xứ Libya trong bức bích họa “Trần Nhà nguyện Sistine” của họa sĩ Michelangelo Buonarroti. Tác phẩm với kích thước 3,95 × 3,80 mét được thực hiện từ năm 1508 đến năm 1512 tại Rome. (Phạm vi công cộng)
Các nhân vật chính trong mỗi khung hình không hề đơn độc. Họa sĩ đã sắp xếp hai thiên thần nhỏ (putti) làm phụ tá cho mỗi nhà tiên tri; một số thắp nến, một số khác thì nâng sách. Ngoài ra, phía trên hàng rào bằng đá cẩm thạch còn có hai người nam, mà Michelangelo gọi là "ignudi" (trong tiếng Ý nghĩa là khỏa thân), nhưng dụng ý không rõ ràng.
Dự án này đã khiến Michelangelo, người đang ở thời kỳ đỉnh cao và liên tục nhận được lời mời, trở nên kiệt sức. Truyền thuyết kể rằng, ông từng nói, "Tôi cảm thấy già và mệt mỏi như Jeremiah. Khi đó tôi chỉ mới 37 tuổi và bạn bè của tôi không nhận ra tôi".
Thông điệp của hy vọng
Trong thời khắc tối tăm nhất khi cái ác xâm nhập vào mọi khía cạnh của cuộc sống, các nhà tiên tri đã thúc giục nhân loại sửa lại la bàn đạo đức, giữ lấy đức hạnh và ăn năn tội lỗi của họ. Khi các nhà tiên tri đưa ra những cảnh báo nguy hiểm để mọi người thay đổi bản thân, họ thực sự khiến mọi người cảm thấy rất không thoải mái. Nhà thần học người Mỹ Eugene H. Peterson đã nói như thế này: "Nhiệm vụ của nhà tiên tri không phải là làm cho mọi thứ suôn sẻ mà là làm cho mọi thứ trở nên đúng đắn".
Trong hàng ngàn năm qua, con người vẫn luôn chờ đợi “người được Thần chọn” để giải cứu nhân loại khỏi thế lực tà ác. Những người hướng thiện có thể yên tâm ngắm nhìn bức bích họa tráng lệ trên trần nhà nguyện Sistine. Thông điệp mà các nhà tiên tri gửi gắm cho con người là hy vọng: Một tương lai tươi sáng đang ở phía trước.
Nam Phương
Theo The Epoch Times
