Theo một quan chức Lầu Năm Góc, ĐCSTQ đang thực hiện một cách có hệ thống một chiến lược trên phạm vi rộng nhằm phá hoại và cuối cùng là thay thế trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Tại hội thảo Biển Đông thường niên do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) tổ chức ở thủ đô Washington hôm 26/7, ông Ely Ratner, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách các vấn đề Ấn Độ - Thái Bình Dương cho biết: “Trên tất cả các chỉ số đo lường, Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là khu vực phát triển nhanh nhất trên thế giới, đó là cơ hội to lớn cho Hoa Kỳ nhưng rõ ràng cũng đặt ra những thách thức lớn”.
Ông Ratner nói thêm: “Thách thức có hậu quả lớn nhất ở Ấn Độ Dương từ góc độ an ninh bắt nguồn từ Trung Quốc", ông Ratner nói thêm.
Ông Ratner nói rằng cánh quân của ĐCSTQ, Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) đã gia tăng mạnh mẽ sự gây hấn đối với các đối tác của Hoa Kỳ ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong 5 năm qua.
Ông nói, hành động gây hấn đó là một phần của “cách tiếp cận chiến lược thống nhất” rộng lớn hơn, nhằm “giải giáp cấu trúc các yếu tố cốt lõi của trật tự dựa trên quy tắc”.
Ông nói, ĐCSTQ đang sử dụng PLA để “kiểm tra một cách có hệ thống các giới hạn của quyết tâm tập thể của chúng ta” và “thúc đẩy một hiện trạng mới”.
Ông Ratner đã trích dẫn sự gia tăng mạnh mẽ trong việc PLA chặn các phương tiện giao thông của các quốc gia khác không an toàn bắt đầu từ khoảng 5 năm trước. Ông cho biết, vào thời điểm đó, số lượng các cuộc diễn tập không an toàn và hung hãn do PLA tiến hành đã tăng lên theo “cấp độ lớn” mỗi năm.
Ông nói Bắc Kinh chỉ mới bắt đầu gia tăng sự hung hăng khoảng 5 năm trước đây (tức từ năm 2017). Ông nhận định rằng ‘đó không phải là sự cố đơn lẻ hay hành động cố ý của một quốc gia nào đó mà là xu hướng, chính sách rõ ràng của Bắc Kinh’.
Ông Ratner nói: “Chúng tôi thấy Bắc Kinh đang kết hợp sức mạnh quân sự ngày càng tăng của mình với sự sẵn sàng chấp nhận rủi ro hơn".
Để minh chứng, ông đã chỉ ra những sự cố liên quan đến Giải phóng quân Trung Quốc (PLA) trên Biển Đông nhằm chặn tàu chiến và máy bay của của Mỹ và của các đồng minh hoạt động trong khu vực, chẳng hạn như vụ chiến đấu cơ J-16 cắt ngang một máy bay Úc và phóng đạn vào động cơ của chiếc máy bay Úc. Phi hành đoàn Úc không bị thương nhưng buộc phải hạ cánh khẩn cấp và chấm dứt nhiệm vụ.
Một sự kiện khác là một tàu hải quân Trung Quốc chiếu tia laser vào tàu chiến Úc gây nguy hiểm cho các thủy thủ trên tàu, hay tiếp cận phi cơ Mỹ ở khoảng cách rất gần...
Các vụ việc tương tự cũng được ghi nhận giữa Trung Quốc và Canada. Trong mỗi trường hợp, các máy bay của đồng minh đều ở trên vùng biển quốc tế và thực hiện các sứ mệnh thay mặt Liên Hợp Quốc. Những sứ mệnh đó đáng chú ý nhất bao gồm một cuộc điều tra về các báo cáo rằng Trung Quốc đã vi phạm bất hợp pháp các lệnh trừng phạt bằng cách cung cấp dầu cho Triều Tiên thông qua chuyển tàu trên biển.
Ông Ratner nói: “Tôi muốn nói rõ rằng đây không phải là những sự cố cá biệt. “Trong 5 năm qua, số vụ đánh chặn không an toàn của PLA bao gồm các đồng minh và đối tác của Mỹ… đã tăng lên đáng kể”.
“Hành vi hung hăng và vô trách nhiệm này thể hiện một trong những mối đe dọa đáng kể nhất đối với hòa bình và ổn định trong khu vực hiện nay”.
Ông Ratner nói thêm rằng hành động gây hấn của ĐCSTQ còn kéo dài đến việc nhiều lần vi phạm chủ quyền của các quốc gia khác, bao gồm cả việc sử dụng PLA để rình rập và quấy rối các phương tiện trong vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia đó.
Đối với các nước có tranh chấp trên Biển Đông, Bắc Kinh tiếp tục có những hành động ‘cưỡng ép’ như đe dọa tàu thăm dò dầu khí của Việt Nam hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này hồi tháng Năm, triển khai hàng chục máy bay quân sự vào không phận của Malaysia hay bắn vòi rồng để chặn tàu tiếp tế của Phillipines lên đường đến bãi Second Thomas Shoal (bãi Cỏ Mây) hồi năm ngoái…
“Nếu PLA tiếp tục kiểu hành xử như thế này, thì đó chỉ là vấn đề thời gian trước khi xảy ra sự cố lớn ở khu vực", ông cảnh báo và lên án hành động của Bắc Kinh là ‘hung hăng, vô trách nhiệm’ và là ‘mối đe dọa trầm trọng cho hòa bình và ổn định khu vực’.
Huyền Anh
