Gan nằm dưới khung xương sườn bên phải ổ bụng, là cơ quan thải độc, giải độc quan trọng của cơ thể con người. Vì gan là cơ quan thầm lặng nên khi bị bệnh sẽ không cảm thấy khó chịu rõ ràng nhưng nó sẽ nhắc nhở con người thông qua một số tín hiệu. Các triệu chứng thường gặp bao gồm mệt mỏi, đau hạ sườn, buồn nôn, chán ăn hoặc giảm trí nhớ, ngứa da, sạm da hoặc vàng da.
Có nhiều yếu tố có thể gây ra các vấn đề về gan, bao gồm thuốc, thực phẩm, di truyền, virus, nghiện rượu, v.v.
Các yếu tố gây tổn thương gan
1. Thuốc
Dùng nhiều loại thuốc cùng lúc có thể dẫn đến tương tác thuốc và ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa ở gan. Thuốc chuyển hóa không hết sẽ tích lũy trong cơ thể, còn thừa sẽ làm tăng độc tính và tác dụng phụ.
Ngoài ra, uống thuốc Đông y, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc về lâu dài có thể gây viêm gan do thuốc, dẫn đến suy giảm chức năng gan.
2. Thức ăn
Đậu phộng, đậu nành và các loại ngũ cốc nguyên hạt khác bị mốc có chứa một loại độc tố gọi là aflatoxin.
Aflatoxin là sản phẩm chuyển hóa thứ cấp của hai loại nấm mốc A. Chất độc được chuyển hóa ở gan, và các chất chuyển hóa của nó có thể làm tổn thương tế bào gan và thậm chí gây ung thư gan.
3. Rượu
Uống quá nhiều rượu có thể gây hại cho gan, có thể gây ra viêm gan do rượu, xơ gan và gây tổn hại nghiêm trọng đến chức năng giải độc của gan.
Chỉ cần bốn ounce rượu một ngày đối với nam giới và hai ounce đối với phụ nữ để tạo sẹo cho gan.
4. Bệnh gan
Tế bào gan càng bình thường, càng nhiều cytochrom thì khả năng trao đổi chất càng tốt. Người già tế bào gan ít đi, khả năng giải độc của gan cũng yếu hơn.
Các bệnh về gan như gan nhiễm mỡ và viêm gan siêu vi (như viêm gan B và C) sẽ khiến nhiều tế bào gan bị viêm và mất chức năng ban đầu, dẫn đến ít tế bào gan bình thường hơn và ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất.
5. Gen
Sức mạnh và tốc độ của chức năng trao đổi chất của cytochrom P450 có liên quan đến gen. Ví dụ, gen người châu Á khác với người phương Tây, người phương Tây trao đổi chất nhanh hơn và cần liều lượng thuốc lớn hơn.
Để gan khỏe mạnh hơn
Gan chịu trách nhiệm nặng nề trong việc giải độc cho cơ thể. Bạn hãy chú ý đến các phương pháp sau đây để nuôi dưỡng gan và duy trì các chức năng của gan:
1. Ăn thực phẩm nguyên bản
Chế độ ăn nên dựa trên thực phẩm nguyên bản, ít ăn thực phẩm chế biến kỹ và thực phẩm bảo quản. Ngoài ra, nên sử dụng các loại gia vị ít phức tạp hơn để nấu thức ăn. Điều này có thể giúp giảm bớt gánh nặng giải độc và chuyển hóa cho gan.
2. Ăn nhiều trái cây và rau quả
Thường xuyên ăn nhiều trái cây và rau quả giúp hấp thụ các loại chất dinh dưỡng, tăng khả năng chống lại các gốc tự do của cơ thể và cải thiện tình trạng viêm nhiễm.
Các loại trái cây và rau củ thân thiện với gan bao gồm các loại rau họ cải như bắp cải, bông cải xanh, củ cải, cải bruxen và cải xoăn. Chất indole trong rau họ cải giúp tăng cường khả năng giải độc của gan.
3. Uống ít rượu bia, kiểm soát lượng thuốc uống vào
Bình thường cố gắng uống càng ít rượu càng tốt, không uống thuốc và thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc để giảm bớt gánh nặng cho gan.
4. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên có thể duy trì sức khỏe tốt và ngăn ngừa gan nhiễm mỡ. Tập thể dục cũng có thể thúc đẩy tuần hoàn máu, tăng lưu lượng máu đến gan và hỗ trợ trao đổi chất.
5. Hạn chế thức khuya
Nhiều người có thói quen thức khuya. Giảm thức khuya để gan được nghỉ ngơi đầy đủ. Tốt nhất nên đi ngủ trước 11 giờ, từ 11 giờ đêm đến 3 giờ sáng là thời gian gan tự sửa chữa, đồng thời cũng là thời gian gan thanh lọc và giải độc.
6. Nhắm mắt lại và nghỉ ngơi
Thường xuyên nhắm mắt và tĩnh dưỡng đầu óc là cách dưỡng gan rất tốt. Thường nhìn vào những nơi xa và cây xanh, có thể bổ dưỡng cho mắt và gan, sóng ánh sáng xanh sẽ ít gây hại cho mắt.
7. Duy trì tâm trạng tốt
Tức giận có thể khiến khí bị ứ trệ, khiến khí của gan không thông và không bài tiết độc tố ra ngoài cơ thể được. Giữ tâm trạng vui vẻ và không mất bình tĩnh, đó cũng là một cách bảo vệ gan.
Theo NTDTV
Thanh Hương biên dịch
