Ở châu Phi, nơi nạn săn trộm voi diễn ra tràn lan, ngày càng có nhiều voi cái không mọc ngà để tránh bị giết hại. Chỉ riêng Mozambique, 1/3 voi cái sinh ra không được di truyền bản năng này, nói cách khác - chúng đã ‘tiến hoá’ để thích nghi và sinh tồn.
Theo National Geographic Channel đưa tin, bà Joyce Poole - Giám đốc tổ chức bảo tồn phi lợi nhuận "Những tiếng nói của loài voi" (Elephant Voices), cho biết, ngà của những con voi đực to và nặng hơn những con voi cái cùng lứa tuổi nên chúng trở thành mục tiêu săn bắt chính. Tuy nhiên, khi số lượng voi đực ngày càng giảm, những kẻ săn trộm cũng bắt đầu săn những con voi cái lớn tuổi, có ngà.
Dưới áp lực của nạn săn bắn trộm, trong những quần thể voi cái đã lớn lên, tỉ lệ những con voi cái không mọc ngà ngày càng cao.
Lấy công viên quốc gia Gorongosa ở Mozambique làm ví dụ. Trong những năm nội chiến ở đất nước này, khoảng 90% số voi trong công viên đã bị giết thịt để lấy ngà đổi lấy vũ khí. Sau khi cuộc nội chiến kết thúc vào năm 1992, 1/3 số voi cái sinh ra không có ngà khi trưởng thành.
Thông thường, việc voi không có ngà chỉ xuất hiện trong khoảng từ 2-4 % cá thể voi cái ở Châu Phi.
Bà Poole cho biết, cách đây vài thập kỷ, có khoảng 4.000 con voi trong Vườn quốc gia Gorongosa, nhưng trong thời kỳ nội chiến, số lượng voi đã giảm xuống còn vài trăm con. Bà viết trong một nghiên cứu chưa được công bố rằng, trong số 200 con voi cái sống sót sau cuộc nội chiến thì có tới 51% con từ 25 tuổi trở lên không có ngà. Trong số những con voi cái được sinh ra sau nội chiến thì có 32% voi được sinh ra không mọc ngà.
Bà Poole chỉ ra rằng, theo thời gian quần thể voi sẽ già đi và tỷ lệ voi cái không có ngà sẽ ngày càng cao.
Xu hướng tiến hóa này không chỉ xuất hiện ở mỗi Mozambique, mà còn xuất hiện ở một số đất nước khác - nơi có tệ nạn săn bắt trộm voi để lấy ngà. Ví dụ như ở Nam Phi, hậu quả của việc săn bắt đã trở nên cực kì tồi tệ: có tới 98% trong số 174 cá thể voi cái ở Công Viên Voi Quốc Gia Addo không mọc ngà được báo cáo vào đầu những năm 2000.
Ngà voi vốn là một bộ phận được sử dụng để cho loài động vật này đào đất, tìm nước uống, thức ăn, thậm chí là đấu tranh để tranh giành các cá thể cái.
Để tránh những kẻ săn trộm, voi Đông Phi di chuyển và kiếm ăn vào ban đêm. Bức ảnh chụp chú voi Morgan ở Kenya vào tháng 12/2015. (STRINGER / LƯU THANG / AFP)
Theo AFP đưa tin, voi thường kiếm ăn và di chuyển vào ban ngày và nghỉ ngơi khi màn đêm buông xuống. Hành vi tàn sát voi để lấy ngà khiến loài động vật có vú lớn nhất trên cạn này cũng phải “vi phạm bản chất tự nhiên” và đảo ngược thói quen sống của chúng. Không chỉ “tiến hoá” để tránh việc bị giết, quần thể voi ở Đông Phi còn thay đổi hành vi sống như việc lẩn trốn vào ban ngày và di chuyển, kiếm ăn vào ban đêm để “tránh mặt” những kẻ săn trộm.
Nhà nghiên cứu Festus Ihwagi, thuộc Đại học Twente ở Hà Lan, cho biết: "Hầu hết các vụ săn trộm diễn ra vào ban ngày, và hành vi về đêm của voi Châu Phi được xem là kết quả trực tiếp của nạn săn trộm”.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, việc voi không mọc ngà ở các thế hệ sau và thay đổi hành vi bản năng để né tránh việc bị giết hại đã cho thấy những tác động tiêu cực của con người đối với hệ sinh thái của loài voi.
Thiên Cầm
The Epoch Times & t/h
