Ngày xửa ngày xưa, có một ngôi chùa trên núi có một vị sư già và một tiểu hòa thượng. Chùa tuy nhỏ, nhưng hương khói lúc nào cũng nghi ngút, nhìn trụ trì bận rộn với việc tiếp đón khách thập phương, tiểu hoà thượng nảy sinh lòng muốn giúp đỡ. Tiểu hoà thượng tiến đến và nói: "Sư phụ ơi, con muốn giúp người ạ. Con có thể làm gì cho người?".
Lão hoà thượng trầm ngâm suy nghĩ một lát rồi đáp: "Được thôi. Con có thể giúp ta tiếp đón các vị khách đến viếng chùa. Tuy nhiên, con phải ghi nhớ một điều, dù con nhìn thấy hay nghe thấy gì, cũng không được phép nói một lời nào”.
Mỗi ngày, dòng người ra vào chùa nườm nượp, đủ mọi tầng lớp và lứa tuổi. Có người đến cầu an, cầu tài, cầu phúc, cũng có người đến để tìm kiếm sự bình yên trong tâm hồn. Tiểu hoà thượng đều giữ im lặng, mỉm cười chào đón và hướng dẫn họ đến gặp sư phụ.
-
- Ảnh Pixabay
Cuối cùng, có một ngày tiểu hoà thượng không nhịn được mà lên tiếng.
Ngày hôm đó, có một người phú hộ đến chùa để cầu nguyện cho mình được phú quý hơn và con cháu ông sẽ giàu có mãi mãi. Tuy nhiên, khi đứng dậy rời đi ông vô tình để quên túi tiền trong chùa.
Ngay sau khi vị phú ông rời đi, thì một người đàn ông nghèo khổ xuất hiện. Gia đình ông lâm vào cảnh khốn cùng, đến mức không có nổi gạo để nấu cơm. Ông đến chùa cầu xin giúp đỡ giải quyết vấn đề cơm ăn áo mặc cho gia đình. Khi chuẩn bị ra về, bỗng nhiên ông thấy chiếc túi đặt bên cạnh, mở ra thấy bên trong đầy tiền xu, liền cầm túi tiền vui vẻ rời đi.
Vừa lúc người đàn ông nghèo khổ đi khỏi, thì lại có một người thanh niên bước vào. Người thanh niên dáng vẻ phong trần mệt mỏi, vì chuẩn bị cho một chuyến hành trình dài trên biển nên đến chùa cầu bình an. Khi anh ta đang thầm cầu nguyện, thì người phú hộ để quên túi tiền quay lại tìm, phú ông thấy người thanh niên quỳ ở chỗ mình quỳ ban nãy, liền nhận định túi tiền là anh ta nhặt, nắm lấy tay chàng thanh niên giằng co sống chết không buông.
Hai người cãi nhau càng lúc càng gay gắt, cuối cùng lao vào đánh nhau. Nhìn cảnh hỗn loạn tiểu hòa thượng không nhịn được nữa, liền kể lại những gì mình nhìn thấy. Người phú hộ buông tay người thanh niên vội đuổi theo người nghèo, còn người thanh niên cũng vội vã rời đi để kịp giờ ra khơi.
Khi mọi người đã đi, lão tăng đứng dậy, nhìn tiểu hoà thượng nghiêm giọng hỏi: "Ai cho phép con nói?".
Tiểu hòa thượng bối rối giải thích: “Sư phụ, chẳng lẽ lời con nói không phải là sự thật sao?”
Trụ trì lắc đầu, thở dài nói: "Con làm sao biết được điều con nói là sự thật? Vị phú ông kia hà tiện keo kiệt, đáng lẽ phải mất đi số tiền đó; cả nhà người nghèo kia đều sắp chết đói, có được túi tiền kia vừa vặn có thể cứu được tính mạng cả nhà. Người thanh niên phía sau kia mới là đáng thương nhất, nếu phú ông và anh ta giằng co thêm một hồi thì anh ta sẽ không kịp chuyến tàu, mà chiếc tàu đó vừa mới va vào đá ngầm bị đắm tàu rồi!".
-
- Ảnh Pixabay
Cảm ngộ
Câu chuyện trên mang đến cho chúng ta bài học sâu sắc, trong cuộc sống hàng ngày, các loại hiện tượng thiên sai vạn khác, rắc rối phức tạp, với nhận thức và trí tuệ của chúng ta, rất khó thấy rõ sự thật của vạn vật. Giống như câu chuyện "Người mù sờ voi", mỗi người chỉ có thể cảm nhận một phần nhỏ bé đã vội vã kết luận rằng đó là toàn bộ sự thật. Vô hình chung, ta tạo ra rào cản cho chính mình, che lấp đi những khía cạnh khác của vấn đề.
Tái ông mất ngựa, làm sao biết không phải phúc? Mất cái này thì được cái kia. Rất nhiều chuyện, chúng ta không nên chỉ nhìn bề mặt được mất và cảm thụ nhất thời, mà nên tuỳ kỳ tự nhiên. Tất cả tùy duyên, bình đẳng không phân biệt chúng sinh, vạn vật, như vậy mới có thể gần hơn với sự thật.
Theo Vương Hách - Abolouwang - Nguồn: Chinese Studies Miscellanies
Ngọc Liên biên dịch
