Hôm thứ Ba (20/12), chế độ Taliban đã ban hành sắc lệnh mới cấm phụ nữ Afghanistan theo học đại học. Sắc lệnh này nhằm hạn chế các quyền và tự do của phụ nữ ở Afghanistan, đã gây ra sự phản đối kịch liệt trên khắp thế giới.
Phát ngôn viên của Bộ Giáo dục Bậc cao Afghanistan Ziaullah Hashmi được cho là đã gửi thư yêu cầu các trường đại học tư thục và công lập ở Afghanistan thực hiện lệnh cấm tuyển dụng tất cả nữ sinh.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch - HRW) cũng chia sẻ bức thư trên Twitter và cáo buộc quyết định của Taliban là “đáng xấu hổ” và vi phạm quyền được giáo dục của phụ nữ và trẻ em gái ở Afghanistan.
BREAKING: The Taliban have banned women from universities.
This is a shameful decision that violates the right to education for women and girls in Afghanistan. The Taliban are making it clear every day that they don't respect the fundamental rights of Afghans, especially women. pic.twitter.com/Ydf13rvsbF
— Human Rights Watch (@hrw) December 20, 2022
Tổ chức này cho biết: “Taliban đang thể hiện rõ ràng là họ không tôn trọng các quyền cơ bản của người dân Afghanistan, đặc biệt là phụ nữ".
Động thái này diễn ra chỉ vài tuần sau khi Taliban cho phép các nữ sinh Afghanistan tham gia kỳ thi tốt nghiệp trung học. Không rõ điều này cuối cùng có nghĩa là gì, vì các bé gái Afghanistan đã bị cấm học trung học kể từ khi Taliban tiếp quản Afghanistan vào tháng 8/2021.
Theo sắc lệnh mới nhất của Taliban thì trình độ học vấn cao nhất đối với các bé gái Afghanistan là học hết lớp sáu. Những học sinh lớp sáu đã hoàn thành kỳ thi cuối kỳ bày tỏ lo ngại rằng đây là dấu chấm hết cho hành trình học tập của mình.
Husna, một học sinh Afghanistan lớp sáu nói với kênh TOLO News hôm 20/12 rằng: “Hôm nay là một ngày tuyệt vọng vì chúng cháu không thể đến trường, giống như những bạn nữ khác đã bị tước quyền đi học ".
Tayiba, một học sinh lớp sáu khác đã đạt thành tích xuất sắc trong kỳ thi cuối kỳ, hy vọng rằng chính quyền Taliban sẽ mở lại các trường trung học dành cho nữ sinh để các em không bị tước quyền học hành.
“Cháu không thể tiếp tục con đường học tập của mình. Chỉ học tiểu học là không đủ đối với cháu. Cháu rất lo lắng về tương lai của mình", cô nói với hãng tin.
Quyết định này chắc chắn sẽ làm tổn hại đến những nỗ lực của Taliban nhằm giành được sự công nhận từ các nhà tài trợ quốc tế tiềm năng, vào thời điểm Afghanistan đang sa lầy trong cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng tồi tệ. Cộng đồng quốc tế đã kêu gọi quan chức Taliban mở lại trường học và cấp quyền cho phụ nữ đến những nơi công cộng.
Hậu quả nghiêm trọng
Hoa Kỳ đã lên án gay gắt “lập trường không thể chấp nhận được” của Taliban và cảnh báo rằng hành động này sẽ gây ra “hậu quả nghiêm trọng”, cũng như bác bỏ tính hợp pháp mong muốn của Taliban.
“Với việc thi hành sắc lệnh này, một nửa dân số Afghanistan sẽ không thể tiếp cận giáo dục sau bậc tiểu học”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Ned Price nói với các phóng viên hôm 20/12.
Những hạn chế của Taliban đối với phụ nữ đã khiến Afghanistan thiệt hại hơn 1 tỷ USD mỗi năm. Đây là những thiệt hại mà chế độ Taliban đã áp đặt lên người dân Afghanistan trong một “tương lai bất định”, ông nói thêm.
“Taliban kết án vĩnh viễn phụ nữ Afghanistan với một tương lai đen tối và cằn cỗi hơn mà không có lấy một cơ hội. Không một quốc gia nào có thể phát triển thịnh vượng khi một nửa dân số của họ bị kìm hãm một cách tùy tiện”, ông Price nói.
Theo ông Robert Wood, Phó Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc, Taliban sẽ không được coi là một thành viên hợp pháp của cộng đồng quốc tế "cho đến khi họ tôn trọng quyền của tất cả người dân Afghanistan, bao gồm cả nhân quyền và quyền tự do cơ bản của phụ nữ và trẻ em gái".
Ông Roza Otunbayeva, Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về Afghanistan, cho biết, quyết định của Taliban là "tàn nhẫn" và "gây bất lợi" cho phụ nữ và đất nước Afghanistan.
"Rất nhiều cô gái trẻ đã mất cả năm học và giờ đây một quyết định tàn nhẫn khác tiếp tục được [chính quyền Taliban] đưa ra nhằm cấm họ theo học đại học. Tôi lấy làm tiếc rằng Taliban không chút đoái hoài đến tương lai của Afghanistan và những đóng góp tiềm năng của phụ nữ đối với nền kinh tế, giáo dục và văn hóa của nước này", ông Otunbayeva nói thêm.
Bất chấp mong muốn của Taliban trong việc đại diện cho Afghanistan tại Liên Hợp Quốc, yêu cầu này gần đây đã bị hoãn lại. Chiếc ghế Liên Hợp Quốc của Afghanistan vẫn do chính quyền tiền nhiệm của cựu Tổng thống Ashraf Ghani nắm giữ.
Theo The Epoch Times
Lam Giang biên dịch
