Một nhà giáo dục nổi tiếng đã từng nói: “Để nuôi dưỡng một cậu bé trở thành một người đàn ông cứng rắn, có trách nhiệm thì cần phải có một người dẫn dắt kiên định và thân thiện”.
Ngày nay, nhiều bậc cha mẹ cũng rất chú trọng vào việc giáo dục con cái, có khao khát mãnh liệt muốn con cái trở nên tài ba và xuất chúng, nhưng do quan niệm tư tưởng hiện đại hóa, người ta dường như quên mất đi gốc rễ của vấn đề. Rất nhiều bậc cha mẹ dạy dỗ con, thúc ép con cái học theo những phương pháp giáo dục ngày nay, với mong muốn con cái học cao tài rộng, để không thua kém “con nhà người ta”, con cái mệt mỏi, cha mẹ cũng căng thẳng, áp lực tạo thành là rất lớn, dẫn đến kết quả học tập không như mong muốn.
Làm cha mẹ, việc nuôi dưỡng một đứa trẻ không phải là điều dễ dàng, trẻ con thường hiếu động và tinh nghịch, đôi khi còn khiến cha mẹ phải đau đầu. Muốn nuôi dưỡng con tốt, cha mẹ càng sớm biết phương pháp thì càng tốt. Vậy, nguyên tắc giáo dục con tốt nhất là gì?
Nguyên tắc bể cạn
Cá vàng nhiệt đới nuôi trong bể cá, dài 3 tấc, bất kể là nuôi trong thời gian bao lâu, con cá vàng này cũng không bao giờ lớn được. Tuy nhiên, khi đặt cá vàng vào trong bể bơi, trong thời gian 2 tháng, chúng có thể dài thêm 1 tấc.
Đối với giáo dục trẻ nhỏ cũng như vậy, sự trưởng thành của con trẻ cũng cần có không gian tự do. Sự che chở, đùm bọc quá mức của cha mẹ cũng giống như cái bể cạn, con cái sẽ không bao giờ trưởng thành và phát triển độc lập.
Muốn trẻ lớn lên khỏe mạnh, vững bước trên đôi chân của mình, cha mẹ nhất định phải đem lại cho con cái không gian tự do, tránh để chúng “chìm” trong bể cá mà cha mẹ cung cấp. Thuận theo sự phát triển tiến bộ của xã hội, cha mẹ nên kiềm chế những suy nghĩ và sự bốc đồng của bản thân, hãy để cho trẻ có không gian thích hợp để tự do phát triển, trưởng thành và tự lập trên chính đôi chân của chúng.
Định luật loài sói
Sói là động vật hiếu kỳ nhất thế giới, chúng sẽ không coi mọi thứ là tự nhiên, chúng sẽ có xu hướng đích thân trải nghiệm và nghiên cứu những gì chúng say mê. Những mê hoặc, thần kì của giới tự nhiên luôn khiến chúng cảm thấy ngạc nhiên, hứng thú.
Loài sói luôn có mối quan tâm đặc biệt đến thế giới xung quanh, bởi vậy chúng có thể dễ dàng tìm kiếm thức ăn ở môi trường xung quanh, chúng hiểu được những mối nguy hiểm luôn rình rập, từ đó học được cách sinh tồn.
Vì vậy, nếu cha mẹ muốn bồi dưỡng cho trẻ năng lực học tập siêu việt, nhất định phải bồi dưỡng sự hiếu kỳ và tinh thần học hỏi của trẻ. Hãy tạo môi trường cho trẻ khám phá và quan sát thế giới, cũng như cuộc sống xung quanh.
Những đứa trẻ như vậy trong tương lai sẽ có sự nghiệp tươi sáng, triển vọng, bởi từ nhỏ chúng đã được bồi dưỡng khả năng sáng tạo, từ đó luôn có nguồn cảm hứng bất tận trong học tập, công việc và cuộc sống.
Hiệu ứng gió Nam
Gió Bắc và gió Nam cùng chơi cá cược, xem năng lực của ai mạnh hơn. Họ đưa ra quyết định: Nếu ai khiến cho người đi đường phải cởi áo khoác ra trước, thì người đó sẽ là người mạnh hơn!
Dù gió Bắc thổi dữ dội và mãnh liệt nhưng người đi đường lại càng siết chặt áo khoác vào người hơn vì lạnh. Còn gió Nam nhẹ nhàng hơn, người đi đường lại tự động cởi áo khoác ra vì đôi khi quá nóng!
Hiệu ứng gió Nam gửi gắm thông điệp ý nghĩa rằng: Lòng bao dung mang năng lượng to lớn và hiệu quả hơn rất nhiều so với sự mãnh liệt, trừng phạt hay trách mắng. Cảm xúc ôn hòa của người mẹ, sự giáo dục lý trí của người cha sẽ tạo nên một tính cách tuyệt vời cho con.
Giáo dục con trẻ cũng như vậy, cha mẹ càng phê bình, chỉ trích, cưỡng ép và kiềm chế con cái, sớm muộn bạn sẽ nhận ra: Chúng càng ngày càng không nghe lời bạn, thậm chí không muốn tiếp xúc với bạn!
Làm người không ai hoàn hảo, mỗi đứa trẻ đều có thể mắc sai lầm. Cha mẹ nên học cách dung nhẫn đối với những khuyết điểm của con cái, khi đối mặt với khuyết điểm của con, nhất định cần phải giải quyết một cách khách quan, lý trí và khoa học.
Bên cạnh đó, cha mẹ cần học cách tu dưỡng bản thân mình, như vậy con trẻ sẽ nhìn vào tấm gương đó để học theo!
Hiệu ứng Rosenthal
Giáo sư, nhà tâm lý học nổi tiếng người Mỹ là Rosenthal đã từng làm một cuộc thí nghiệm như sau:
Ông chia ngẫu nhiên một nhóm chuột bạch thành hai nhóm là nhóm A và nhóm B, và nói với người chăm sóc nhóm A rằng: Những con chuột trong nhóm A này rất thông minh; đồng thời, ông cũng nói với người chăm sóc nhóm B rằng: Những con chuột trong nhóm này có trí thông minh trung bình.
Vài tháng sau, ông đã tiến hành thử nghiệm đối với hai nhóm chuột qua một mê cung và phát hiện ra rằng: Những con chuột ở nhóm A thực sự thông minh hơn những con chuột ở nhóm B. Chúng có thể ra khỏi mê cung và tìm được thức ăn trước. Vì vậy, thông qua thí nghiệm này, giáo sư Rosenthal đã thực sự được truyền cảm hứng, ông tự hỏi liệu hiệu ứng này cũng có thể xảy ra với con người?
Sau đó, ông đến một trường trung học cơ sở bình thường, dạo quanh lớp một vòng, rồi khoanh tròn vài cái tên trong danh sách học sinh và nói với giáo viên của chúng rằng những học sinh này có chỉ số IQ cao và rất thông minh. Sau một thời gian, ông đến thăm ngôi trường cấp hai này, và một kỳ tích đã xảy ra, những học sinh mà ông lựa chọn giờ đã thực sự là những người giỏi nhất lớp.
Tại sao lại xuất hiện hiện tượng này? Khi đối diện với những vấn đề trong cuộc sống, có người dùng thái độ tích cực và niềm tin chan chứa, có người lại suy nghĩ tiêu cực và chấp nhận thất bại.
Trong cuộc sống, cha mẹ là người trẻ yêu thương nhất, là người mà trẻ tin tưởng và dựa vào nhiều nhất, đồng thời, cha mẹ cũng là người gần gũi nhất với trẻ, có thể ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ nhiều nhất.
Nếu trẻ liên tục tiếp thụ tâm lý tiêu cực, thiếu niềm tin trong một thời gian dài, như vậy sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tâm lý, sự tự tin và năng lực bứt phá trong cuộc sống.
Ngược lại, nếu cha mẹ luôn đặt kỳ vọng, niềm tin và luôn khẳng định tài năng của trẻ, thông qua ánh mắt trìu mến đầy sự tin tưởng, nụ cười chan chứa sự tán dương cùng với những lời động viên khích lệ chân thành,…. những điều này sẽ giúp trẻ ngày một trở nên tự tin, mạnh mẽ, có động lực để hoàn thiện bản thân hơn.
Mỗi đứa trẻ đều có thể trở thành một thiên tài và làm nên những điều phi thường, nhưng khả năng này phụ thuộc phần lớn vào cách giáo dục của gia đình, thầy cô và cha mẹ,… Liệu cha mẹ có đặt niềm tin đúng đắn vào trẻ hay không, thầy cô có trân quý và đem tất cả nhiệt huyết để truyền sự tin yêu vào trẻ hay không? Điều này rất quan trọng.
Chiều hướng phát triển của một đứa trẻ cũng sẽ được xây dựng trên nền tảng “tin tương” của cha mẹ và thầy cô. Đơn giản mà nói, bạn kỳ vọng con bạn trở thành người như thế nào, con của bạn rất có khả năng sẽ trở thành người như vậy, chỉ cần cách giáo dục của bạn là đúng đắn!
Gia Hân biên dịch và tổng hợp
