Bí ngô hay còn gọi là bi đỏ, loại rau tiêu biểu trong mùa thu đông, đã trở thành món thường xuyên trên bàn ăn của mọi người do kích thước lớn và giá trị dinh dưỡng phong phú.
Bí ngô là một loại rau trồng lâu năm nên được nhiều nơi coi là nguyên liệu quý, bí ngô được sử dụng rộng rãi trong nấu súp, hấp thức ăn, làm bánh ngọt, làm món tráng miệng, làm kẹo, v.v.
Ở phương Tây, bí ngô được sử dụng để làm món bánh bí ngô cổ điển và truyền thống, hương vị ngọt ngào và kết cấu tinh tế khiến người ta có dư vị khó quyên. Bí ngô xay nhuyễn cũng thường được dùng để làm các món tráng miệng và đồ ăn nhẹ khác nhau, mang đến cho mọi người hương vị ngọt ngào, thích thú.
-
- Ảnh Pixabay
Bí ngô có phải là thực phẩm gây dị ứng không?
Câu trả lời cho câu hỏi liệu bí ngô có phải là thực phẩm gây dị ứng hay không có sự khác biệt giữa y học cổ truyền và y học phương Tây.
Theo quan điểm của y học cổ truyền, bí ngô được xem là một loại thực phẩm có gây dị ứng. Thực phẩm gây dị ứng là những thực phẩm dễ gây ra các phản ứng dị ứng hoặc có thể gây kích thích một số bệnh.
Tuy nhiên, từ góc độ của y học phương Tây, bí ngô không được coi là thực phẩm gây dị ứng. Y học phương Tây cho rằng, bí ngô là một loại rau cải giàu dinh dưỡng, chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe.
Y học cổ truyền cho rằng, bí ngô có tính ấm, vị ngọt, có tác dụng bồi bổ trung khí, giảm viêm giảm đau, giải độc và tiêu sâu. Trong thực hành lâm sàng của y học cổ truyền, bí ngô thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng như dinh dưỡng kém, ho và hen. Ngoài ra, bí ngô cũng có thể hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính như tiểu đường, cao huyết áp.
-
- Pixabay
Mặc dù bí ngô được coi là thực phẩm gây dị ứng trong y học cổ truyền, nhưng trong thực tế, đối với đa số người, việc ăn bí ngô một cách vừa phải không gây ra các phản ứng dị ứng cũng không gây ra các phản ứng khác.
Tuy nhiên, đối với một số nhóm đặc biệt như những người có cơ địa dị ứng hoặc mắc một số bệnh, nên cẩn thận khi ăn bí ngô.
Cung cấp dinh dưỡng phong phú
Bí ngô chứa nhiều loại vitamin như vitamin A, C, E và các vitamin nhóm B, cùng với các khoáng chất như canxi, sắt, magiê và kali. Những dưỡng chất này rất quan trọng để duy trì chức năng sinh lý bình thường của cơ thể.
Tăng cường sức khỏe tiêu hóa
Bí ngô rất giàu chất xơ, giúp thúc đẩy nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và các vấn đề tiêu hóa khác.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng cho thấy việc tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn uống có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường ruột. Bí ngô là một loại thực phẩm giàu chất xơ, ăn bí ngô thường xuyên là một cách giúp duy trì sức khỏe đường ruột.
Giúp kiểm soát lượng đường trong máu
Bí ngô rất giàu beta- carotene và chất chống oxy hóa , giúp giảm lượng đường trong máu và có lợi cho bệnh nhân tiểu đường.
Tăng cường khả năng miễn dịch
Beta-carotene trong bí ngô có thể được chuyển đổi thành vitamin A, rất cần thiết để duy trì chức năng bình thường của hệ thống miễn dịch.
Ngoài ra, bí ngô còn chứa một số chất giúp cơ thể chống oxy hóa như selen và vitamin C, hỗ trợ nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
Giúp giảm cân
Bí ngô có lượng calo tương đối thấp nhưng lại giàu chất xơ, giúp tăng cảm giác no và giúp giảm lượng thức ăn nạp vào. Đồng thời, hàm lượng nước cao trong bí ngô còn giúp duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể và giảm tình trạng phù nề.
-
- Pixabay
5 thực phẩm không nên ăn chung với bí ngô
- Cá hố
Tốt nhất không nên ăn cá hố và bí ngô cùng nhau vì dễ xảy ra phản ứng, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng. Cá đuôi tóc rất giàu protein và canxi, bí ngô có chứa một chất gọi là phytase, chất này có thể tương tác với canxi trong cá hố, hai chất này khi chúng kết hợp với nhau sẽ tạo thành tạo thành canxi phytate khó tiêu, làm giảm giá trị dinh dưỡng.
Ngoài ra, bí ngô là loại thực phẩm rất giàu chất béo, ít calo, nhiều chất xơ, ăn cả hai cùng lúc sẽ làm giảm mùi vị của bí ngô và làm giảm cảm giác thèm ăn.
Để giữ được giá trị dinh dưỡng và mùi vị của thực phẩm, nên tránh ăn bí ngô chung với cá hố, nếu đã ăn chung thì có thể cố gắng tập thể dục phù hợp hoặc xoa bóp bụng nhẹ sau khi ăn để thúc đẩy nhu động ruột và hỗ trợ tiêu hóa.
- Khoai lang
Khoai lang là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất, có vai trò nhất định trong việc thúc đẩy nhu động ruột và duy trì sức khỏe tốt, tuy nhiên khoai lang tuy có nhiều công dụng nhưng không thích hợp để kết hợp nó với bí ngô.
Bí ngô và khoai lang đều chứa nhiều tinh bột, nếu ăn cùng lúc dễ gây ra tình trạng nạp quá nhiều tinh bột, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa. Đặc biệt với những người có chức năng tiêu hóa yếu, ăn khoai lang và bí ngô cùng lúc có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như chướng bụng, tiêu chảy.
Thứ hai, cả khoai lang và bí ngô đều chứa một lượng đường nhất định, nếu ăn cùng lúc sẽ dẫn đến lượng đường nạp vào cơ thể quá nhiều, từ đó làm gây nguy cơ tăng lượng đường trong máu. Đối với bệnh nhân tiểu đường không nên ăn cùng lúc khoai lang và bí ngô, vì có thể khiến tình trạng bệnh nặng thêm và gây hại cho sức khỏe.
- Thịt cừu
Trong "Bản thảo cương mục” của danh y Lý Thời Trân có một ghi chép: “Không thể ăn bí ngô với thịt cừu, vì nó làm cản khí trong người". Ghi chép này cho chúng ta biết rằng không thể ăn bí ngô và thịt cừu cùng một lúc.
Bí ngô có tác dụng bổ khí, còn thịt cừu là thực phẩm bổ khí được ưa chuộng, ăn cả hai cùng lúc dễ dẫn đến tắc nghẽn đường tiêu hóa, khó tiêu, đau bụng, chướng bụng.
Bí ngô và thịt cừu đều là những thực phẩm có tính ấm, nếu ăn cùng lúc dễ gây ra nhiệt nóng trong cơ thể. Ngoài ra, vì bí ngô rất giàu chất xơ và thịt cừu là thực phẩm giàu chất béo và protein cao nên nếu ăn cùng lúc sẽ tạo gánh nặng lớn cho dạ dày và không có lợi cho việc tiêu hóa.
- Chuối
Tốt nhất không nên ăn chuối và bí ngô cùng nhau. Mặc dù cả hai loại thực phẩm này đều là thành phần phổ biến trong chế độ ăn uống hàng ngày của chúng ta nhưng việc ăn chúng cùng nhau có thể gây ra một số vấn đề.
Chuối rất giàu kali, vitamin C và chất xơ, giúp duy trì sức khỏe tim mạch, tăng cường miễn dịch, thúc đẩy quá trình tiêu hóa,… Nếu ăn chuối và bí ngô cùng nhau có thể xảy ra phản ứng hóa học, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng.
Cụ thể, axit trong chuối có thể phản ứng với axit trong bí ngô, gây mất chất dinh dưỡng. Ngoài ra, kali trong chuối và axit oxalic trong bí ngô cũng có thể tương tác với nhau làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ khoáng chất. Những phản ứng hóa học này không chỉ ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng mà còn có thể gây ra những kích ứng nhất định cho đường tiêu hóa và gây khó chịu.
- Rau chân vịt
Rau bina và bí ngô đều là những loại rau giàu dinh dưỡng nhưng không thích hợp ăn cùng nhau vì rau bina chứa nhiều axit oxalic còn bí ngô chứa nhiều vitamin C.
Axit oxalic sẽ phản ứng với vitamin C tạo ra kết tủa canxi oxalat, ảnh hưởng đến sự hấp thu vitamin C. Ngoài ra, axit oxalic sẽ kết hợp với canxi tạo thành canxi oxalat không hòa tan, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi.
Vì vậy, khi ăn rau bina và bí ngô nên ăn riêng để tránh ảnh hưởng đến quá trình hấp thu chất dinh dưỡng.
-
- Pixabay
Loại nào có giá trị dinh dưỡng cao hơn, bí ngô vỏ vàng hay bí ngô vỏ xanh?
Bí ngô vỏ vàng và bí ngô xanh đều có sự khác nhau về giá trị dinh dưỡng nhưng nhìn chung cả hai đều có giá trị dinh dưỡng cao và mỗi loại đều có những đặc điểm riêng.
Trước hết, hàm lượng carotene rất cao, carotene là chất chống oxy hóa quan trọng giúp duy trì sức khỏe của mắt, tăng cường khả năng miễn dịch và có tác dụng chống ung thư nhất định. Ngoài ra, riêng bí ngô vỏ vàng còn rất giàu vitamin A, có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe làn da và thúc đẩy tăng trưởng, phát triển.
Bí ngô xanh rất giàu vitamin C và chất xơ, vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh giúp cải thiện khả năng miễn dịch và thúc đẩy quá trình hấp thu và sử dụng sắt. Chất xơ giúp thúc đẩy nhu động ruột, cải thiện chức năng tiêu hóa, giúp kiểm soát cân nặng và lượng đường trong máu.
Gộp chung lại, bí ngô vỏ vàng và bí ngô xanh đều có những ưu điểm riêng về giá trị dinh dưỡng, không có loại nào cao hơn hay thấp hơn loại nào. Lựa chọn bí ngô nào tùy thuộc vào sở thích cá nhân và nhu cầu dinh dưỡng.
Nếu bạn quan tâm hơn đến việc hấp thụ caroten và vitamin A thì bạn có thể chọn bí ngô vỏ màu vàng; nếu bạn thích tiêu thụ nhiều vitamin C và chất xơ thì bạn có thể chọn bí ngô vỏ xanh. Tất nhiên, cách tốt nhất là kết hợp cả hai loại bí ngô vào chế độ ăn hàng ngày để có được nguồn dinh dưỡng toàn diện hơn.
4 thực phẩm hợp với bí ngô
- Thịt gà
Bí ngô và thịt gà là sự kết hợp hoàn hảo và chúng cùng nhau tạo ra rất nhiều món ăn ngon. Ví dụ như súp gà bí ngô, cơm gà bí ngô,… Chất xơ trong bí ngô và protein trong thịt gà có thể bổ sung cho nhau và rất tốt cho cơ thể.
- Đậu Xanh
Nấu cháo cùng bí ngô và đậu xanh không chỉ giúp tăng hương vị thơm ngon mà còn giàu chất dinh dưỡng, vitamin trong bí ngô và protein trong đậu xanh có thể bổ sung cho nhau, rất tốt cho sức khỏe cơ thể.
- Tôm
Sự kết hợp giữa bí ngô và tôm cũng rất ngon. Vị ngọt của bí ngô và vị tôm bổ sung cho nhau và kích thích cảm giác thèm ăn của bạn. Ngoài ra, tôm còn giàu protein và các nguyên tố vi lượng, chất xơ trong bí ngô có thể giúp tiêu hóa và hấp thu rất có lợi cho cơ thể.
- Đậu phụ
Bí ngô và đậu phụ có thể kết hợp với nhau để tạo nên nhiều món ăn ngon như canh đậu phụ bí ngô, bí ngô xào đậu phụ, v.v. Đậu phụ giàu protein và các nguyên tố vi lượng, còn chất xơ trong bí ngô có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu, bổ sung dinh dưỡng rất tốt.
Làm thế nào để chọn được bí ngô ngon?
- Quan sát bên ngoài
Khi chọn bí ngô, trước tiên hãy kiểm tra hình thức bên ngoài. Một quả bí ngô chất lượng tốt phải có vỏ mịn, không có vết nứt, vết trầy xước hoặc vết thối.
- Kiểm tra độ cứng
Dùng ngón tay ấn vào bề mặt quả bí ngô. Bí ngô chất lượng tốt phải chắc chắn, tránh chọn những quả bí quá mềm hoặc có vết lõm rõ ràng trên bề mặt.
- Kích thước trung bình
Hãy cố gắng chọn kích thước phù hợp với nhu cầu của bạn. Những quả bí ngô nhỏ hơn có thể phù hợp hơn để nướng hoặc trang trí nhỏ, trong khi những quả bí ngô lớn hơn phù hợp hơn để chạm khắc và làm đèn bí ngô.
Bí ngô có thể ăn sống được không?
Về mặt hương vị, thịt quả bí ngô khá dày và thô, ăn sống có thể không ngon, tuy nhiên sau khi nấu chín, bí ngô sẽ mềm và dẻo hơn, dễ ăn hơn.
Thứ hai, từ quan điểm tiêu hóa, bí ngô có chứa một số chất không dễ tiêu hóa, chẳng hạn như cellulose và một số axit amin.
Nếu bí ngô ăn sống, những chất khó tiêu này có thể gây kích ứng nhất định cho đường tiêu hóa và ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa, tuy nhiên sau khi bí ngô nấu chín, những chất này sẽ dễ tiêu hóa và dễ hấp thụ hơn.
Theo Tống Vân- Aboluowang
Khả Vy biên dịch
