Một cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc tại Trại David (Mỹ) là điều không thể tưởng tượng được cách đây vài tháng, theo các nhà quan sát chính sách đối ngoại. Tuy nhiên, vào ngày 18/8, viễn cảnh khó tin này lại thành hiện thực.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ tiếp Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Trại David ở bang Maryland (Mỹ) vào ngày 18/8 theo giờ địa phương. Tại đây, họ sẽ thảo luận về các mối đe dọa ngày càng hung hăng đến từ Trung Quốc và Triều Tiên. Đây là cuộc gặp độc lập đầu tiên giữa Hoa Kỳ và hai đồng minh Bắc Á.
Theo Tòa Bạch Ốc, hội nghị thượng đỉnh lần này là "một cột mốc lịch sử", vì đây là chuyến thăm đầu tiên của các nhà lãnh đạo nước ngoài tới Trại David kể từ năm 2015.
Trại David, nơi nghỉ dưỡng bên sườn núi của các tổng thống Hoa Kỳ, là địa điểm diễn ra nhiều sự kiện lịch sử và ngoại giao quan trọng trong những năm qua.
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre cho biết trong cuộc họp báo ngày 16/8 rằng, Tổng thống Biden đã lựa chọn Trại David một cách có chủ ý để tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo nước ngoài lần đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Cuộc họp "đánh dấu một bước ngoặt, thừa nhận rằng chúng ta đã bước vào kỷ nguyên mới, nhiều tham vọng hơn của quan hệ đối tác ba bên; trong đó chúng ta cùng nhau giải quyết những thách thức khu vực và toàn cầu chưa từng có trước đây", bà nói.
Các nhà lãnh đạo dự kiến sẽ công bố một số kết quả của hội nghị thượng đỉnh, bao gồm thỏa thuận về tăng cường chia sẻ thông tin tình báo, tổ chức các cuộc tập trận quân sự chung và thiết lập đường dây nóng về khủng hoảng. Họ cũng sẽ công bố một tuyên bố chung về bộ nguyên tắc của ba quốc gia, được gọi là "Bộ Nguyên tắc Trại David" (Camp David Principles).
Ông Christopher Johnstone, đến từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nói trong một cuộc họp báo ngày 14/8 rằng: "Tôi nghĩ công bằng mà nói, vài tháng trước, cả Tổng thống Yoon và Thủ tướng Kishida có thể hơi khó chịu với viễn cảnh về cuộc gặp ở Trại David".
"Nhưng hiện tại chúng ta đang ở một giai đoạn rất khác. Mối quan hệ giữa hai nước đã được cải thiện rõ rệt kể từ tháng 3 nhờ nỗ lực của chính các nhà lãnh đạo", ông Johnstone nói.
Theo Tòa Bạch Ốc, cuộc gặp là kết quả trực tiếp của “năng lực lãnh đạo đầy quả cảm” của Thủ tướng Nhật Bản và Tổng thống Hàn Quốc.
-
- Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol (trái) và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida bắt tay trong chuyến thăm "Đài tưởng niệm các nạn nhân Triều Tiên trong vụ đánh bom A" gần Đài tưởng niệm Công viên Hòa bình, trong Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, ngày 21/5/2023. (Ảnh: Yuichi Yamazaki/Pool/Getty Images)
Bất đồng giữa Nhật Bản và Hàn Quốc
Mâu thuẫn giữa Nhật Bản và Hàn Quốc xảy ra từ thời Nhật Bản đô hộ Triều Tiên giai đoạn 1910–1945. Khi đó, quân Nhật đối xử khắc nghiệt với người Triều Tiên: cưỡng bức lao động người Triều Tiên và sử dụng phụ nữ Triều Tiên để “mua vui" hoặc làm nô lệ tình dục. Hàn Quốc đã liên tục yêu cầu Nhật Bản phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về những bất công đó, bao gồm việc đưa ra lời xin lỗi chính thức và bồi thường cho các nạn nhân sống sót cùng gia đình của họ.
Bất chấp việc Tokyo đã đưa ra lời xin lỗi chính thức và thành lập quỹ hỗ trợ nạn nhân, người Hàn Quốc cho rằng những nỗ lực này là không đủ.
Ông Dennis Wilder - giáo sư tại Đại học Georgetown, người từng phục vụ trong Hội đồng An ninh Quốc gia thời Tổng thống Mỹ George W. Bush - viết trên X (tên gọi mới của Twitter) như sau: “Tôi thấy cuộc gặp ở Trại David thật tuyệt vời. Chúng ta từng hầu như không thể mời các nhà lãnh đạo Hàn Quốc và Nhật Bản gặp chúng ta trong cùng một căn phòng".
Theo ông Victor Cha - một thành viên của CSIS, các hành vi hung hăng ở eo biển Đài Loan, sự ép buộc về kinh tế và những kế hoạch phát triển vũ khí hạt nhân của Trung Quốc đã kéo các quốc gia này ngồi lại với nhau. Một yếu tố khác, ông nói trong cuộc họp báo của CSIS, là chiến dịch tên lửa của Triều Tiên, bao gồm 2 vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa nhiên liệu rắn.
Một số chuyên gia tin rằng, trong khi Trung Quốc sẽ là trọng tâm chính của hội nghị thượng đỉnh Trại David, là trọng tâm của nhiều cuộc thảo luận đằng sau những cánh cửa đóng kín, thì tuyên bố ba bên có thể không có nội dung cụ thể liên quan đến Trung Quốc.
Ông Kurt Campbell, quan chức hàng đầu của Tòa Bạch Ốc phụ trách khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, nói tại một sự kiện của Viện Brookings vào ngày 16/8 rằng: “Những gì quý vị sẽ thấy vào thứ 6 là một loạt các sáng kiến rất tham vọng nhằm tìm cách thắt chặt cam kết ba bên, cả hiện tại và tương lai”.
Trại David trước đây đã tổ chức một số hội nghị thượng đỉnh mang tính lịch sử. Hiệp định Trại David (Camp David Accords) - một thỏa thuận hòa bình quan trọng giữa Israel và Ai Cập - đã được đàm phán ở đó vào năm 1978 với sự hỗ trợ của Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter. Ngay trước Giáng sinh năm 1984, Thủ tướng Vương quốc Anh lúc bấy giờ là bà Margaret Thatcher đã đến thăm nơi này để gặp Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan. Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng đã chọn địa điểm này để tổ chức hội nghị thượng đỉnh G8 lần thứ 38 vào năm 2012.
-
- Đại sứ Hoa Kỳ tại Nhật Bản Rahm Emanuel đang chờ để đón Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris thăm Căn cứ Không quân Yokota ở Tokyo, Nhật Bản, ngày 26/9/2022. (Ảnh: Tomohiro Ohsumi/Getty Images)
Thông điệp gửi đến Trung Quốc
Phát biểu tại sự kiện Brookings, Đại sứ Hoa Kỳ tại Nhật Bản Rahm Emanuel cho biết hội nghị thượng đỉnh Trại David sẽ phá bỏ niềm tin của Trung Quốc rằng không thể có mối quan hệ ba bên Mỹ - Hàn - Nhật.
"Thông điệp của chúng tôi là: 'Chúng tôi là một cường quốc Thái Bình Dương và có sự hiện diện lâu dài ở Thái Bình Dương, và quý vị có thể đặt niềm tin dài lâu vào Mỹ'", ông Emanuel nói.
"Toàn bộ chiến lược của Trung Quốc dựa trên tiền đề rằng Mỹ và đồng minh số một và số hai của họ trong khu vực sẽ không thể ngồi lại với nhau và không thể có chung quan điểm".
Theo ông, năng lực răn đe cần có nhiều phương diện. "Chúng ta phải bắt đầu thay đổi và tạo ra một định nghĩa rộng lớn hơn về khả năng răn đe. Nó phải bao gồm yếu tố kinh tế, chính trị, ngoại giao, quân sự, và tình báo", ông Emmanuel nói.
Chính quyền Biden đang coi Trung Quốc như một đối thủ cạnh tranh đơn thuần, từ chối gọi nước này là kẻ thù.
Trong cuộc họp báo ngày 15/8 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, phát ngôn viên Vedant Patel của bộ này nhắc lại rằng Mỹ "không tìm kiếm xung đột, hay đối đầu, hay Chiến tranh Lạnh mới" với Trung Quốc, và rằng Mỹ “không yêu cầu các nước phải lựa chọn" giữa Washington hay Bắc Kinh.
Theo The Epoch Times
Xuân Hoa biên dịch
