Trong cuộc gặp ngày 26/9 giữa Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại Tokyo, hai nhà lãnh đạo khẳng định sự ủng hộ 'vững chắc' của hai quốc gia đối với nhau và lên án sự xâm lược của ĐCSTQ ở eo biển Đài Loan.
“Phó Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng Liên minh Hoa Kỳ-Nhật Bản là nền tảng của hòa bình và ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và liên minh đã thảo luận về những nỗ lực thúc đẩy một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở”, Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố hôm 26/9.
Phó Tổng thống Kamala Harris có mặt ở Nhật Bản trong tuần này để dẫn đầu phái đoàn Hoa Kỳ tham dự lễ tang cấp nhà nước của cố Thủ tướng Shinzo Abe, người bị ám sát vào tháng Bảy.
Ông Abe được nhiều người coi là một trong những nhà vô địch hàng đầu của liên minh Mỹ - Nhật. Ông được ca ngợi là người bảo vệ nền dân chủ vì những nỗ lực của mình trong việc thiết kế và thực hiện Đối thoại An ninh Bốn bên (QUAD) giữa Nhật Bản, Hoa Kỳ, Úc và Ấn Độ - hay còn gọi là “Bộ Tứ”.
“Phó Tổng thống ca ngợi cố Thủ tướng Abe là nhà vô địch của Liên minh Hoa Kỳ - Nhật Bản và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, đồng thời khẳng định cam kết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục xây dựng di sản đó”, tuyên bố của Nhà Trắng cho hay.
Tuyên bố của Nhà Trắng lưu ý rằng, bà Harris khẳng định “cam kết chặt chẽ” của Mỹ trong việc duy trì nền quốc phòng của Nhật Bản và chống lại “các hành động khiêu khích hung hăng và vô trách nhiệm của Trung Quốc ở eo biển Đài Loan”.
Chuyến thăm của bà Harris đến Nhật Bản diễn ra một tuần sau khi Tổng thống Joe Biden cho biết Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Đài Loan khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Tuyên bố đã khiến ĐCSTQ phẫn nộ, vốn cáo buộc rằng Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc. ĐCSTQ đã tuyên bố sẽ thống nhất hòn đảo với Trung Quốc bằng vũ lực nếu cần thiết.
Đài Loan là một quốc gia dân chủ tự quản và chưa bao giờ bị kiểm soát bởi ĐCSTQ.
Hoa Kỳ duy trì chính sách “Một Trung Quốc”, chính thức công nhận chính thức nhưng không tán thành nguyên tắc “Một Trung Quốc” của ĐCSTQ. Mặc dù không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, song Hoa Kỳ bị ràng buộc về mặt pháp lý phải cung cấp cho đảo quốc này những vũ khí cần thiết để tự vệ.
Mặc dù ĐCSTQ có thể tuyên bố rằng tuyên bố của ông Biden gây tranh cãi, nhưng Nhật Bản từ lâu đã cam kết quân đội của mình để bảo vệ Đài Loan khỏi cuộc xâm lược của ĐCSTQ và đang nỗ lực bố trí các đơn vị đặc biệt trên một hòn đảo gần Đài Loan để chuẩn bị cho tình huống đó.
-
- Hình ảnh tàu ngầm của Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật Bản và một tàu khu trục của Hải quân Mỹ trong cuộc diễn tập chống tàu ngầm chung đầu tiên của họ ở Biển Đông vào ngày 16/11/2021. (Ảnh: Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật Bản)
Các trợ lý của Nhà Trắng cho biết, bà Harris sẽ làm việc để xây dựng một cách tiếp cận thống nhất với Nhật Bản nhằm chống lại những thách thức của ĐCSTQ trong khu vực.
Cuộc gặp giữa bà Harris và ông Kishida diễn ra chỉ vài ngày sau khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gặp người đồng cấp Trung Quốc, Vương Nghị, bên lề hội nghị thượng đỉnh Liên Hợp Quốc ở New York.
Một quan chức Nhà Trắng cho hay, ông Blinken cho biết, Hoa Kỳ duy trì chính sách "Một Trung Quốc" lâu đời, đồng thời nhấn mạnh rằng việc duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển là cực kỳ quan trọng.
Ông Blinken đã mở rộng vấn đề này trong cuộc phỏng vấn ngày 25/9 trong chương trình “60 Minutes” của đài CBS.
“Trung Quốc đã hành động ngày càng quyết liệt khi nói đến Đài Loan”, ông Blinken nói, theo đài CBS News. “Điều đó đặt ra mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định trong toàn khu vực”.
Ông cũng cho biết xung đột giữa ĐCSTQ và Đài Loan sẽ “tàn khốc” và có ảnh hưởng toàn cầu vì tầm quan trọng sống còn của hai quốc gia đối với nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là trong việc sản xuất chip bán dẫn.
Cuối cùng, ông Blinken cho hay Hoa Kỳ đang phản ứng với nỗ lực đơn phương của ĐCSTQ nhằm thay đổi hiện trạng liên quan đến Đài Loan, điều mà cả hai quốc gia đã cam kết sẽ không làm.
“Chúng tôi đã có một cuộc trò chuyện về các cách tiếp cận khác nhau của chúng tôi đối với Đài Loan, và tôi xin lặp lại những gì Tổng thống đã nói một cách rõ ràng và nhất quán", ông Blinken nói.
“Chúng tôi tiếp tục tuân thủ Chính sách Một Trung Quốc, quyết tâm của chúng tôi là sự khác biệt giữa ĐCSTQ và Đài Loan sẽ được giải quyết một cách hòa bình, sự kiên định của chúng tôi là hòa bình và ổn định được duy trì ở eo biển Đài Loan, và mối quan tâm sâu sắc của chúng tôi về việc Trung Quốc đang có những hành động nhằm cố gắng để thay đổi hiện trạng đó".
