Thứ 2 (11/9), Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ tại Quốc hội Mỹ đã phản ứng khác nhau trước thông tin rằng chính quyền Biden cho phép chuyển 6 tỷ USD tiền bị đóng băng của Iran từ Hàn Quốc sang Qatar thông qua các ngân hàng quốc tế, như một phần của thỏa thuận trao đổi tù nhân.
Động thái này của Washington mở đường cho việc trả tự do cho 5 công dân Mỹ đang bị giam giữ ở Iran. Một phần của thỏa thuận cũng bao gồm việc trả tự do cho 5 công dân Iran bị giam giữ tại Hoa Kỳ.
Tuần trước, Ngoại trưởng Antony Blinken đã phê chuẩn việc miễn trừ trừng phạt này, trong khi Quốc hội Mỹ được thông báo về quyết định miễn trừ vào hôm thứ 2, theo hãng tin AP.
Dù nội dung chính của thỏa thuận đã được Quốc hội Mỹ biết trước đó, nhưng các thượng nghị sĩ đã rất kinh ngạc khi biết rằng 5 người Iran cũng sẽ được trả tự do theo thỏa thuận.
Thượng nghị sĩ Cynthia Lummis (Cộng hòa - Wyoming) nói: “Một chiến lược khủng khiếp, khủng khiếp. Đây là khoản phí lớn nhất từng được biết đến để đổi lấy tù nhân. Đây là hành động trao thưởng cho tội ác bằng tiền, và chính quyền Biden đã vượt quá giới hạn về vấn đề này".
Thượng nghị sĩ Bill Cassidy (Cộng hòa - Louisiana) nói: “Tôi cho rằng chúng ta sẽ sớm thấy có thêm nhiều người bị bắt cóc. Đây là thỏa thuận hời cho người Iran".
Thượng nghị sĩ Marco Rubio (Cộng hòa - Florida) cho biết: “Tôi nghĩ đây là điều bình thường [của chính quyền Biden]. Nếu chúng ta tiếp tục nhượng bộ, cho dù đó là ở Iran hay Venezuela, tất cả những gì các ông đang làm là khuyến khích hành động bắt cóc nhiều người Mỹ hơn”.
Thượng nghị sĩ Joni Ernst (Cộng hòa - Iowa) nói rằng bà "rất buồn" khi Hoa Kỳ "bắt đầu đàm phán về con tin". Bà tin rằng thỏa thuận này "chỉ khuyến khích người Iran thực hiện hành vi xấu".
Thỏa thuận Washington giải phóng 6 tỷ USD và 5 người Iran để đổi lấy 5 con tin Hoa Kỳ từ Tehran cũng bị các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa chỉ trích trên X (tên gọi mới của Twitter). Thượng nghị sĩ Chuck Grassley (Cộng hòa - Iowa) cho biết thỏa thuận này có bản chất tống tiền, nhằm mục đích "tài trợ" cho nền kinh tế Iran vào thời điểm mà Iran đang gây ra mối đe dọa "khủng bố". Thượng nghị sĩ Tom Cotton (Cộng hòa - Arkansas) cho rằng Tổng thống Biden đã "xúc phạm" lễ kỷ niệm ngày 11/9 bằng cách "trả tiền chuộc cho quốc gia tài trợ khủng bố tồi tệ nhất thế giới".
-
- Tòa nhà Quốc hội ở Washington, Mỹ, ngày 18/8/2023. (Ảnh: Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Chris Murphy (Dân chủ - Connecticut) lại hoan nghênh bước đi này của chính quyền Biden, theo The Epoch Times. Ông tiết lộ rằng một trong những công dân Hoa Kỳ bị giam giữ có “mối quan hệ sâu sắc với Connecticut”.
Ông Murphy nói: “Tôi rất vui vì Tổng thống đang nghiêm túc xem xét việc đưa các con tin của chúng ta về nhà. Một trong số họ là… một người có mối quan hệ sâu sắc với Connecticut. Người đàn ông này rất dễ bị tổn thương. Tổng thống Biden đã nói rõ ngay từ đầu rằng việc đưa tù nhân về nhà sẽ là ưu tiên hàng đầu và tôi rất vui vì ông Biden đang thực hiện các bước cần thiết cho điều đó".
Việc miễn trừ trừng phạt được áp dụng cho các ngân hàng và tổ chức tài chính ở Hàn Quốc, Đức, Ireland, Qatar và Thụy Sĩ. Sự miễn trừ này đảm bảo rằng các ngân hàng từ châu Âu, Trung Đông và châu Á có thể chuyển đổi và chuyển khoản số tiền bị đóng băng của Iran từ Hàn Quốc sang ngân hàng trung ương Qatar mà không vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ.
Số tiền này sẽ được giữ trong các tài khoản bị hạn chế và chỉ có thể được sử dụng cho các mục đích nhân đạo như mua thực phẩm và thuốc men. Tuy nhiên, một số người ở Iran đã bác bỏ tuyên bố này, đồng thời khẳng định rằng Tehran sẽ có toàn quyền sử dụng khoản tiền, theo AP.
Việc chuyển 6 tỷ USD là yếu tố quan trọng trong thỏa thuận thả tù nhân; trong đó, 4 trong số 5 người Mỹ bị giam giữ đã được chuyển từ nhà tù Iran sang quản thúc tại gia vào tháng trước. Người thứ 5 vốn đã bị quản thúc tại nơi ở.
Các con tin Mỹ bao gồm Siamak Namazi - người bị giam giữ vào năm 2015 và sau đó bị kết án 10 năm tù vì tội gián điệp; Emad Sharghi - một nhà đầu tư mạo hiểm bị kết án 10 năm; và Morad Tahbaz - một nhà bảo tồn người Anh Mỹ gốc Iran, bị bắt năm 2018 và cũng nhận bản án 10 năm. Con tin thứ tư và thứ năm không được tiết lộ danh tính.
Theo The Epoch Times
Xuân Hoa biên dịch
