Người xưa có câu: “Cha mẹ thương yêu con, thì phải tính đường xa”, chính là nói: Cha mẹ yêu thương con cái của mình thì phải tính nước đường xa cho con, ngay từ khi con còn nhỏ, cha mẹ hãy tạo dựng cho con một nền tảng đạo đức tốt, để sau này con trở thành người sống có ích, cống hiến cho xã hội.
Trước khi cho con học kiến thức, cha mẹ hãy bồi dưỡng cho con học cách làm người.
Cổ nhân có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”. Trẻ con sinh ra vốn thiện lương và đơn thuần, rất dễ ảnh hưởng bởi những người xung quanh, đặc biệt là cha mẹ của chúng. Dưới đây là một ví dụ, chúng ta hãy xem, cha mẹ thời xưa đã giáo dục con trẻ trở thành người biết giữ lời, thành tín như thế nào.
Câu chuyện làm thịt lợn của vợ chồng Tăng Tử
Tăng Tử là đệ tử của Khổng Tử, là một nhà tư tưởng nổi tiếng trong lịch sử, là một trong những đại biểu chính của Nho gia. Tăng Tử rất nghiêm khắc và thận trọng trong việc giáo dục và tu dưỡng đạo đức cho con cái. Một ngày nọ, vợ của Tăng Tử đi chợ, con trai khóc lóc muốn đi theo cùng.
Vợ Tăng Tử bèn dỗ dành con trai, nói: “Con trai ngoan, hãy trở về nhà, khi mẫu thân quay lại sẽ mổ lợn cho con ăn”. Sau đó, đứa trẻ ngừng khóc và quay trở về nhà. Khi vợ của Tăng Tử trở về nhà, Tăng Tử liền nói cần phải đi mổ lợn, vợ ông liền nói: “Thiếp chỉ nói đùa với con mà thôi, chàng đừng tin là thật”.
Tăng Tử nói: “Trẻ con là không thể nói đùa được, chúng không có năng lực phán đoán và suy nghĩ, tất cả mọi thứ chúng học đều là từ cha mẹ chúng. Bây giờ nàng nói dối con, chính là đang dạy con cách nói dối, sau này con sẽ không tin tưởng nàng nữa, đây không phải là cách giáo dục con đúng đắn”. Sau đó, Tăng Tử đã giữ lời hứa của vợ đối với con trai, cả gia đình đi mổ lợn để ăn.
Ngay từ khi trẻ chào đời và lớn lên, cha mẹ chính là những người thầy đầu tiên của trẻ. Vì vậy, mọi lời nói, việc làm trước mặt trẻ đều phải suy đi tính lại, không thể tùy tiện mà làm, nếu không, sau này lớn lên sẽ khó sửa cho trẻ.
Để trẻ hình thành thói quen tích cực và sự chân thành ngay từ khi còn nhỏ, cha mẹ cần phải làm gương cho con.
Cha mẹ không nên tùy ý nói dối trẻ, dần dần, trẻ sẽ cảm thấy lời nói của cha mẹ không đáng tin. Thời gian lâu, chúng sẽ không những không tin mà còn học theo những thói quen xấu của cha mẹ.
Khi trẻ nói dối, cha mẹ nên giáo dục và uốn nắn trẻ kịp thời, nói cho chúng nghe về tầm quan trọng của sự thành tín, chân thật.
Cha mẹ hứa gì với con thì nhất định phải giữ lời, làm gương cho con, để con biết thế nào là hai chữ “thành tín”.
Kể cho trẻ nghe về những câu chuyện văn hóa truyền thống ngày xưa, những câu chuyện về những nhân vật lịch sử có phẩm cách tốt, để con hiểu được rằng: Làm người liêm khiết, có tấm lòng cao thượng và đạo đức tốt thì mới có được sự tôn trọng của mọi người, từ đó sẽ có được sự tín nhiệm của những người xung quanh.
Gia Hân biên dịch và tổng hợp
