Trong cuộc cải tổ quân đội lớn nhất kể từ khi chiến tranh bùng nổ, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thông báo cách chức Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny.
Ngày 8/2, trong bài đăng trên Telegram, Tổng thống Ukraine Zelensky thông báo: "Tôi đã gặp tướng Valery Zaluzhny. Tôi cảm ơn ông ấy vì hai năm bảo vệ Ukraine". Bài đăng được gửi ngay trước thông báo chính thức. Ông Zelensky cũng đăng ảnh chụp chung với đại tướng Zaluzhny.
Trong bài phát biểu đăng trên website của Văn phòng Tổng thống Ukraine vào lúc 18 giờ 38 phút, theo giờ địa phương, ông Zelensky cho biết: “Bắt đầu từ hôm nay, một đội ngũ quản lý mới sẽ tiếp quản quyền lãnh đạo Lực lượng Vũ trang Ukraine”.
"Chúng tôi đã thảo luận về nhu cầu đổi mới của lực lượng vũ trang Ukraine. Chúng tôi cũng thảo luận về việc ai có thể nằm trong ban lãnh đạo mới. Bây giờ là lúc cho việc đổi mới này", ông Zelensky tuyên bố.
Tổng thống Ukraine cho biết ông đã chỉ định tư lệnh lục quân Ukraine Oleksandr Syrsky, 58 tuổi, đảm nhận vai trò Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang thay cho tướng Zaluzhny, 50 tuổi.
Theo luật Ukraine, Tổng tư lệnh quân đội là người đứng đầu lực lượng vũ trang, giám sát tình hình quân đội cùng trang thiết bị, vũ khí và nguồn lực liên quan. Tổng tư lệnh báo cáo với Tổng thống và Bộ trưởng Quốc phòng về kết quả thực hiện các mục tiêu quân sự chiến lược của đất nước.
"Một kế hoạch hành động chi tiết, thực tế cho lực lượng vũ trang Ukraine năm 2024 cần được đưa ra bàn thảo, tính đến tình hình thực tế trên chiến trường hiện nay và các triển vọng", theo lời nhà lãnh đạo Ukraine.
Trong khi đó, tướng Zaluzhny cũng viết trên Telegram rằng "nhiệm vụ của năm 2022 khác xa so với nhiệm vụ của năm 2024. Vì vậy, mọi người cần thay đổi và thích ứng với thực tế mới".
Ông cho biết đã có "cuộc nói chuyện quan trọng và nghiêm túc" với Tổng thống Zelensky. "Chúng tôi đã quyết định rằng chúng tôi cần thay đổi cách tiếp cận và chiến lược", ông nói thêm.
Một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc khẳng định Tổng thống Volodymyr Zelensky có quyền lựa chọn người lãnh đạo quân đội Ukraine và Mỹ sẽ hợp tác hiệu quả với Tổng tư lệnh quân đội mới của Ukraine.
“Mỹ tôn trọng và sẽ làm việc với bất kỳ ai được chính phủ Ukraine bầu chọn một cách dân chủ, được Tổng thống Zelensky chọn làm Tổng tư lệnh. Chúng tôi sẽ làm việc hiệu quả với tướng Syrskyi, tân Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine”, Celeste Wallander, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề an ninh quốc tế, cho biết.
Bà Wallander nhấn mạnh rằng ông Zelensky là Tổng thống Ukraine và có sự kiểm soát dân sự dân chủ đối với quân đội. Bà Wallander cũng nói rằng tướng Syrskyi là “một chỉ huy thành công và giàu kinh nghiệm”.
Cuộc cải tổ hàng ngũ quân sự của Ukraine diễn ra vào thời điểm nước này gặp khó khăn trên chiến trường khi đối mặt với tình trạng thiếu hụt vũ khí và đạn dược do nguồn hỗ trợ từ phương Tây trở nên bấp bênh.
Quyết định của nhà lãnh đạo Ukraine được đưa ra sau nhiều đồn đoán về việc Tổng thống Zelensky sẽ sa thải ông Zaluzhny. Tin đồn Tổng tư lệnh các Lực lượng Vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny bị sa thải đã rộ lên từ ngày 29/1.
Ảnh hưởng và vị thế của tướng Zaluzhny bắt đầu nổi lên sau thời điểm Nga mở chiến dịch tại Ukraine hồi tháng 2/2022. Tuy nhiên, mâu thuẫn giữa ông và Tổng thống Zelensky bùng phát vào tháng 11/2023, khi tư lệnh quân đội Ukraine nói chiến dịch phản công của Kiev đã lâm vào bế tắc và vấp phải chỉ trích gay gắt từ Văn phòng Tổng thống.
Bất đồng giữa hai bên sau đó tiếp tục bị nới rộng do tranh cãi về vấn đề huy động quân, khi tướng Zaluzhny muốn bổ sung thêm 450.000 - 500.000 quân ra tiền tuyến, điều ông Zelensky phản đối.
Viên Minh (tổng hợp)
