Canada điều tra 'các đồn cảnh sát Trung Quốc' tại nước này

Trong số tất cả các quốc gia mà Trung Quốc có ý định thiết lập các đồn cảnh sát không chính thức ở hải ngoại, cho đến nay, chỉ có Ireland và Hà Lan là ra lệnh đóng cửa các đồn cảnh sát này. Các nhà chức trách ở các quốc gia khác như Canada vừa tuyên bố rằng họ đang tiến hành "điều tra".

Động thái này được chính quyền Canada thực hiện sau khi một tổ chức phi chính phủ Tây Ban Nha, Safeguard Defenders, công bố một báo cáo vào tháng 9 cảnh báo các quốc gia như Canada về sự hiện diện của các đồn cảnh sát này trên lãnh thổ của họ. Nhà ga ở Dublin, Ireland, có một tấm biển công cộng, "Trạm Dịch Hải ngoại của Công an Phúc Châu". Các đồn cảnh sát khác, chẳng hạn như ba cơ sở được báo cáo ở Toronto, tinh tế hơn.

Nhưng tại sao một tổ chức phi chính phủ lại phải lên tiếng cảnh báo về những đồn cảnh sát này ở những nước có các cơ quan an ninh và tình báo mạnh mẽ? Và tại sao vẫn chưa có bất kỳ báo cáo nào về việc liệu những đồn cảnh sát này đã bị đóng cửa ở Canada hay chưa?

“Trong trường hợp này tôi cho rằng, các hoạt động tình báo chỉ đơn giản là không biết về sự tồn tại của nó. Tôi cũng không nghĩ rằng các chính trị gia đã nhận thức được điều đó. Đó cũng là lý do tại sao tôi nghĩ rằng nó trở thành một câu chuyện khiến mọi người bị sốc và ngạc nhiên, bởi vì điều này đã diễn ra trong nhiều năm, ngay dưới tai mắt của chúng ta”, ông Peter Dahlin, người sáng lập và giám đốc của Safeguard Defenders, nói với The Epoch Times.

Theo ông Dahlin, một lý do khiến các đồn cảnh sát này bị bỏ sót là vì chúng không do chính quyền trung ương ở Bắc Kinh trực tiếp quản lý, mà do chính quyền địa phương như Phúc Châu, thành phố thủ phủ của tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc điều hành.

Ông nói thêm: “Sẽ cực kỳ khó để có được loại thông tin này trừ khi bạn chú ý đến các bản tin và thông báo về hoạt động của cảnh sát địa phương ở một khu vực nào đó".

"Trên hết, tôi tin lý do các đồn cảnh sát này hiện diện quá lâu mà không bị phát hiện là bởi vì mỗi cơ quan tài phán ở Trung Quốc xử lý các thực thể này theo nhiều cách khác nhau".

Theo ông Phil Gurski, một cựu chiến binh 32 năm của Cơ quan An ninh Truyền thông Canada và Cơ quan Tình báo An ninh Canada (CSIS), những gì Trung Quốc đang làm trong tình huống này sẽ cấu thành sự can thiệp của nước ngoài và sẽ bị CSIS điều tra.

Ông Gurski, người hiện đang điều hành công ty Borealis Threat and Risk Consulting, cho biết: “Việc họ có biết về các đồn cảnh sát này hay không là một câu hỏi hay, và tôi cho rằng câu trả lời là có”.

Ông cho rằng thông tin như vậy đã được chuyển cho các quan chức chính phủ, và câu hỏi lớn hơn là, "Tại sao họ không làm gì với nó?".

"Nếu một tổ chức phi chính phủ ở Tây Ban Nha có thể giải quyết vấn đề này, tôi tin rằng Canada có thể làm được. Vậy thì tại sao không có hành động nào được thực hiện để ngăn chặn sự hiện diện của các đồn cảnh sát này trên đất Canada?".

Tờ Epoch Times đã cố gắng liên hệ với CSIS để yêu cầu bình luận nhưng đã được chuyển đến RCMP.

RCMP đã đưa ra một tuyên bố vào ngày 27/10 với tiêu đề "Các báo cáo về hoạt động tội phạm liên quan đến các đồn 'cảnh sát' nước ngoài ở Canada", cho biết họ đang điều tra vấn đề này.

Epoch Times đã đặt câu hỏi với RCMP rằng, cuộc điều tra của họ bắt đầu trước hay sau khi xuất hiện báo cáo của Safeguard Defenders, nhưng họ từ chối trả lời, nói rằng họ không thể bình luận thêm vì vấn đề đang được điều tra.

Ông Weldon Epp, một quan chức các vấn đề toàn cầu của Canada (GAC), nói với các nghị sĩ trong cuộc họp của ủy ban Hạ viện vào ngày 4/10 rằng, chính phủ hiện đã bắt đầu điều tra các tuyên bố trong các báo cáo truyền thông liên quan đến vấn đề này.

Nghị sĩ đảng Bảo thủ Michael Chong đã chất vấn ông Epp rằng, liệu chính phủ có đại diện cho Bắc Kinh về cáo buộc rằng họ đã xây dựng các đồn cảnh sát ở Canada và báo cáo về việc các đồn cảnh sát này được sử dụng để "đe dọa người Canada và thậm chí gây áp lực buộc các cá nhân phải quay trở lại Trung Quốc" hay không.

"Tôi có thể nói rằng, chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với các đối tác để xác định xem liệu những báo cáo truyền thông này có chính xác hay không", ông Epp nói thêm.

Epoch Times đã liên hệ với GAC để xác nhận liệu họ chỉ bắt đầu điều tra sau khi báo cáo của tổ chức phi chính phủ được công bố hay không. Tuy nhiên Epoch Times đã được thông báo là liên hệ với RCMP và GAC “không có gì thêm".

Trạm dịch vụ cảnh sát 110

Tổ chức Safeguard Defenders đã xác định được hơn 50 tiền đồn như vậy, được đặt tên là “Trạm dịch vụ cảnh sát 110 ở hải ngoại”. Các hệ thống này còn được gọi là "hệ thống 110 hải ngoại", được đặt theo số điện thoại dịch vụ khẩn cấp của cảnh sát nước này.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada xác nhận rằng, chính quyền địa phương đã thiết lập các nền tảng dịch vụ trực tuyến để hỗ trợ người dân Trung Quốc sống ở nước ngoài như gia hạn giấy phép lái xe và thực hiện các bài kiểm tra mắt và thính giác. Theo Đại sứ quán, các đồn cảnh sát do các tình nguyện viên "không phải cảnh sát Trung Quốc" vận hành và "không tham gia vào bất kỳ cuộc điều tra tội phạm hoặc hoạt động liên quan nào", theo hãng tin CBC.

Ông Dahlin cho biết, các đồn cảnh sát này không được đăng ký để tiến hành các công việc như vậy và họ thiếu giấy phép cần thiết từ chính phủ của các quốc gia mà họ hoạt động.

Đáng báo động, ông khẳng định, một số đồn cảnh sát này đã tham gia vào những hoạt động thậm chí còn "đáng sợ" hơn nhiều, ông nói.

Báo cáo của Safeguard Defenders cho biết:"110 Trạm ở nước ngoài, cả trực tuyến và trên thực tế, đều phục vụ một mục tiêu thâm độc hơn nhiều. Chúng góp phần 'trấn áp triệt để tất cả các loại hoạt động bất hợp pháp và tội phạm liên quan đến người Hoa ở nước ngoài', theo Safeguard Defenders. Báo cáo trích dẫn một sự việc do chính quyền Trung Quốc cung cấp chứng tỏ rằng, các đồn cảnh sát đóng một vai trò trong nỗ lực được gọi là "thuyết phục hồi hương người Hoa ở hải ngoại".

Những hoạt động này nằm trong nỗ lực hồi hương rộng lớn hơn của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), bao gồm Chiến dịch Fox Hunt và Chiến dịch Sky Net. Những sáng kiến ​​này, không giống như “110 ở hải ngoại”, được kiểm soát tập trung ở Bắc Kinh, đã dẫn đến việc 10.000 “kẻ đào tẩu” được đưa trở lại Trung Quốc từ khắp nơi trên thế giới kể từ năm 2014, Safeguard Defenders cho biết trong một báo cáo trước đó .

Tổ chức phi chính phủ cho biết, câu chuyện về việc các đồn cảnh sát này tham gia vào nỗ lực cưỡng bức hồi hương đã được một quan chức Trung Quốc chứng thực gần đây. Người này nói với một tờ báo Tây Ban Nha: “Các hiệp ước song phương rất rườm rà và châu Âu miễn cưỡng dẫn độ sang Trung Quốc. Tôi không thấy có gì sai khi gây sức ép với những tên tội phạm để đưa họ ra trước công lý”.

Ông Andy Brooke, một sĩ quan RCMP đã nghỉ hưu từng tham gia vào các hoạt động chống khủng bố, nói rằng có nhiều vấn đề đang bị đe dọa khi ĐCSTQ đã cải tiến các chiến thuật đàn áp của mình, bao gồm việc thực hiện gần đây luật an ninh quốc gia ở Hong Kong, cho phép áp dụng các hình phạt hình sự của ĐCSTQ đối với bất kỳ ai trên thế giới.

Tại sao họ vẫn ở đây?

Theo Safeguard Defenders, cho đến nay báo cáo của họ đã dẫn đến phản hồi từ 12 chính phủ khác nhau.

Bộ trưởng An ninh Vương Quốc Anh, ông Tom Tugendhat nói với các nhà lập pháp vào ngày 1/11 rằng, chính phủ nước này đang đánh giá các báo cáo cũng như các hành động khác của các quan chức Trung Quốc là "không phù hợp với quy chế ngoại giao". Cuối tháng 10, chính phủ Ireland xác nhận rằng họ đã thông báo với Đại sứ quán Trung Quốc để đóng cửa các đồn cảnh sát ở Dublin. Chính phủ Hà Lan yêu cầu đóng cửa các đồn cảnh sát này vào ngày 1/11.

Khi nói đến phản ứng của chính phủ Canada, ngoài tuyên bố ngày 27/10 của RCMP nói rằng họ đang điều tra vấn đề, vẫn chưa có thêm thông tin mới nào.

Ông Brooke thừa nhận rằng, nếu cơ quan thực thi pháp luật được tiếp cận với nhiều công cụ pháp lý hơn, chẳng hạn như đạo luật đăng ký đại lý nước ngoài, thì cơ quan thực thi pháp luật sẽ có nhiều khả năng hành động hơn.

Các quốc gia như Australia và Mỹ đã ban hành luật như vậy, và Vương quốc Anh đang trong quá trình ban hành phiên bản luật của riêng mình. Luật này yêu cầu các đồn cảnh sát thay mặt cho các thế lực nước ngoài phải đăng ký tên của họ và nếu không làm như vậy sẽ bị truy tố hình sự. Một dự luật tương tự đã được Thượng nghị sĩ Leo Housakos đưa ra tại Quốc hội Canada vào tháng Hai. Ông Housakos lặp lại yêu cầu của mình về việc thông hành sau khi có tin tức về các đồn cảnh sát ở nước ngoài của Trung Quốc.

Safeguard Defenders cũng khuyến nghị luật trên là một giải pháp để đối phó với những đồn cảnh sát không chính thức này. Bên cạnh đó, tổ chức cũng đưa ra các giải pháp khác bao gồm thiết lập đường dây nóng, cho phép các nạn nhân bị ĐCSTQ quấy rối báo cáo ẩn danh, không cảm thấy bị đe dọa và thường xuyên công khai thông tin và các chiến thuật của ĐCSTQ trên các phương diện này.

Mỹ trong những năm gần đây cũng ban hành một số đạo luật mạnh tay nhất nhằm hạn chế ảnh hưởng của ĐCSTQ. Tuy nhiên, Washington dường như cũng trở thành nạn nhân, khi báo cáo của Safeguard Defenders cũng nói về sự hiện diện của một văn phòng như vậy ở Thành phố New York.

Ông Dahlin nói: “Nhìn chung, các khuôn khổ pháp lý của chúng ta không thực sự được thiết kế để xử lý loại đàn áp xuyên quốc gia thời hiện đại này".

Hành động của Chính phủ

Đối với ông Gurski, vấn đề là cần hành động ở cấp độ chính trị, vì nó liên quan đến chính phủ nước ngoài.

“Họ cần phải ngồi xuống, thông qua đại sứ quán của chúng ta ở Bắc Kinh, và gửi một thông điệp rõ ràng rằng 'điều này là không thể chấp nhận được. Quý vị không được phép đến Canada để tham gia vào việc này. Và nếu quý vị tiếp tục làm như vậy, sẽ có những tác động đáng kể đối với quan hệ song phương", ông nói.

Tuy nhiên, theo ông, các thế hệ chính phủ của Canada không hề coi trọng “mối đe dọa từ Trung Quốc” do họ còn cân nhắc về kinh tế và thương mại. Ông nói rằng trong nhiều thập kỷ làm việc trong các cơ quan tình báo của chính phủ, ông thường thấy các chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc thất vọng vì chính phủ đang phớt lờ những phát hiện của họ.

Ông nói rằng, chính phủ đánh giá cao lợi ích kinh tế hơn so với các vấn đề về an ninh quốc gia.

Ông Julian Spencer-Churchill, phó giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Concordia, cũng bày tỏ sự đồng tình với quan điểm trên. Ông nói rằng, cán cân chính trị đang đóng vai trò quan trọng trong vấn đề này.

“Tại sao chúng vẫn chưa bị phát hiện? Đó là bởi vì nó thực sự không dễ bị phát hiện, đặc biệt là nếu chính phủ không muốn phát hiện ra sự tồn tại của nó”, ông nói.

Huyền Anh

Theo The Epoch Times