Theo nhà kinh tế, chuyên gia về Trung Quốc và tác giả cuốn sách 'The World Turned Upside Down' Clyde Prestowitz, nước Mỹ rất 'ít để ý' đến mối đe dọa ngày càng tăng của tình báo Trung Quốc. Điều này đã thúc đẩy Bắc Kinh tăng cường sức ảnh hưởng ở thị trường Mỹ, nếu không muốn nói là thâu tóm một số công ty công nghệ hàng đầu thế giới, trong đó có Apple.
“Một trong những điều khiến tôi khó chịu trong mối quan hệ Mỹ - Trung là sự thiếu hiểu biết của Mỹ về… giới hạn mà Trung Quốc có thể tiến tới nhằm thu thập thông tin tình báo”, ông Prestowitz nói với chương trình “American Thought Leaders” của EpochTV vào ngày 20/9.
Ông cũng đề cập đến một báo cáo gần đây về việc một thực thể Trung Quốc mua đất nông nghiệp gần căn cứ Không quân Mỹ ở Bắc Dakota.
“Người Trung Quốc đã mua đất gần các căn cứ của Mỹ. Đất đó không được mua để trồng lúa mì. Họ dùng để theo dõi các căn cứ quân sự", ông lưu ý.
Thương vụ 'mua đất' đầy rủi ro đối với an ninh Mỹ
Theo đó, giao dịch được đề cập liên quan đến tập đoàn nông nghiệp Fufeng, nhà sản xuất phụ gia thực phẩm lớn có trụ sở tại Sơn Đông, Trung Quốc và có liên hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Fufeng gần đây đã mua 370 mẫu đất ở Grand Forks, Bắc Dakota và có kế hoạch xây dựng thành một nhà máy xay ngô. Nhà máy trong tương lai sẽ cách Căn cứ Không quân Grand Forks, nơi đặt máy bay không người lái, vệ tinh và công nghệ giám sát của Mỹ, khoảng 12 dặm.
Trước tình hình này, 51 thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ đã viết thư cho ba quan chức nội các hàng đầu của chính quyền ông Biden để cảnh báo về thương vụ có rủi ro cho an ninh Mỹ.
Các nhà lập pháp viết trong bức thư: “Thực thể ràng buộc với ĐCSTQ này sẽ có những cơ hội thuận lợi tiềm năng để thực hiện hoạt động gián điệp dưới vỏ bọc thương mại hoặc bảo trợ”.
Thương vụ mua đất như vậy là một "sự phát triển đáng báo động đối với an ninh quốc gia của chúng ta", các nhà lập pháp, dẫn đầu bởi Hạ nghị sĩ Carlos Gimenez (Cộng hòa-Florida), đã viết trong bức thư ngày 26/9, theo một bản sao của The Epoch Times. Người nhận bức thư là Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, và Bộ trưởng Nông nghiệp Tom Vilsack.
Dự án nhà máy ngô hiện đang bị tạm dừng để chờ CFIUS xem xét về vấn đề an ninh quốc gia. Phía thành phố cho biết hôm 01/9 rằng, việc này có thể mất từ 45 đến 90 ngày.
Trong khi đó, Trung Quốc đã đổ nguồn lực khổng lồ vào các nỗ lực tình báo, theo ông Prestowitz, người từng là cố vấn cho Bộ trưởng Thương mại trong chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và hiện là người đứng đầu Viện Chiến lược Kinh tế Mỹ (Economic Strategy Institute).
“Có một con số được đưa ra vào tuần trước, chỉ ra rằng Trung Quốc chi nhiều tiền cho an ninh nội địa hơn là chi cho quân đội, hải quân và an ninh quân sự. Tất cả những nỗ lực kể trên được thực hiện đối với an ninh trong nước nhằm mục đích thu thập thông tin tình báo", ông nói.
“Trung Quốc đã thu thập hàng triệu, có thể nói là hàng tỷ loại thông tin mật. Vì vậy, họ biết rõ tên của quý vị, thậm chí họ có cả số an sinh xã hội của quý vị”, ông nói.
Các công ty Mỹ phụ thuộc không nhỏ vào Bắc Kinh
Trong cuốn sách của mình có tựa đề "The World Turned Upside Down: America, China, and the Struggle for Global Leadership" (Thế giới đảo ngược: Mỹ, Trung và cuộc chiến tranh giành quyền bá chủ toàn cầu), ông Prestowitz đã chỉ ra một thách thức to lớn khác mà Trung Quốc đang đặt ra: buộc các công ty Mỹ phải phụ thuộc vào Bắc Kinh. Ông lấy Tập đoàn công nghệ Apple làm ví dụ.
Vào cuối những năm 1990, Apple đã chuyển cơ sở sản xuất của mình từ California sang Trung Quốc để tận dụng nguồn lao động giá rẻ, ông Prestowitz cho biết. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, vì Trung Quốc “cung cấp đất miễn phí, miễn thuế trong vòng 25 năm, đi kèm với các tiện ích với giá chỉ còn một nửa”.
Ông nói, kết quả là “Trung Quốc có thể buộc Apple phải làm bất cứ điều gì họ muốn. Và vì vậy, theo một cách nào đó, Apple đã bị Trung Quốc thâu tóm về mặt chính trị”.
Điều này đã hạn chế quyền lực của chính phủ Mỹ đối với Apple, ông Prestowitz nhận định.
“Khi Apple ra điều trần trước Quốc hội hoặc vận động hành lang các tổ chức của chính phủ Mỹ, Apple tự thể hiện mình là một công ty của Mỹ, nhưng các quan chức cần phải lưu ý rằng theo một phương diện nào đó, Apple tỏ ra 'dịu dàng' với Bắc Kinh hơn là với Washington".
Ông cũng chỉ ra rằng không chỉ Apple, mà General Electric, General Motors, Boeing cũng như nhiều công ty lớn khác phụ thuộc không nhỏ vào Trung Quốc và “tất cả đều phải chịu sự cưỡng ép của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ)”.
“Nhà sản xuất vũ khí Lockheed Martin F-35 có một linh kiện được sản xuất tại Trung Quốc. Trên cơ sở đó, quý vị có thể hiểu được mức độ thâm nhập của các sản phẩm sản xuất tại Trung Quốc (vào thị trường Mỹ)”, ông Prestowitz nói.
“California và nhiều bang khác đang thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển các tấm pin mặt trời. Tất cả các tấm pin mặt trời được làm ở đâu? Chúng được sản xuất tại Trung Quốc”, ông nói thêm.
Thúc đẩy sản xuất tại Hoa Kỳ, hạn chế sự phụ thuộc vào Trung Quốc
Để chống lại mối đe dọa từ ĐCSTQ, ông Prestowitz đề xuất một chính sách công nghiệp nhằm thúc đẩy sản xuất ở Hoa Kỳ, đồng thời hạn chế sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Ông cho biết, Đạo luật Khoa học và CHIPS vừa được chính phủ Mỹ thông qua, sẽ phân bổ 280 tỷ USD trợ cấp, giảm thuế và tài trợ nghiên cứu để hỗ trợ ngành công nghiệp bán dẫn trong nước. Ông cho hay, dự luật “sẽ rất nhanh chóng dẫn đến việc tăng ít nhất gấp đôi — có thể là hơn gấp đôi — sản lượng chất bán dẫn ở Hoa Kỳ".
Ông Prestowitz cho biết, cần áp dụng cách tiếp cận tương tự đối với các công nghệ khác như viễn thông tại Mỹ.
“Vốn đầu tư mạo hiểm (venture capital) của Mỹ đã tỏ ra rất tích cực ở thị trường Trung Quốc. Nếu người Trung Quốc đang cố gắng tuyên truyền một công nghệ cụ thể nào đó, họ sẽ hoan nghênh và cố gắng lôi kéo các nhà đầu tư mạo hiểm của Mỹ đổ tiền vào các công nghệ đó ở thị trường Trung Quốc".
Ông nhấn mạnh: “Điều đó không hề tốt cho nước Mỹ. Chúng ta cần các khoản đầu tư công nghệ đó đổ vào thị trường Hoa Kỳ".
Huyền Anh
