Tỷ phú Elon Musk giãi bày rằng ông không đồng ý với yêu cầu từ phía Ukraine vì không muốn SpaceX đồng lõa trong một hành động leo thang chiến tranh có tính trọng đại.
Mạng vệ tinh Starlink mà SpaceX của ông Musk cung cấp cho Ukraine đã được công nhận rộng rãi là nhân tố chính giúp Kyiv tiếp tục chiến đấu trong bối cảnh bị Nga xâm lược.
Nhưng những đoạn trích từ một cuốn sách (sắp ra mắt) về ông Musk, theo CNN, lại nói rằng người đứng đầu SpaceX đã bí mật cho ngừng hoạt động Starlink gần bờ biển Crimea vào năm ngoái, mục đích là ngăn chặn một cuộc tấn công bí mật từ phương tiện dưới nước không người lái được trang bị chất nổ của Ukraine nhằm vào các tàu hải quân Nga.
Ông Walter Isaacson - tác giả của cuốn sách sắp xuất bản - viết rằng khi các thiết bị không người lái tiếp cận hạm đội Nga, chúng "mất kết nối và dạt vào bờ một cách vô hại", theo CNN.
Cũng theo CNN, ông Isaacson viết rằng quyết định của ông Musk là do vị tỷ phú lo ngại Nga sẽ coi đó là một bước leo thang lớn và sẽ đáp trả bằng các cuộc tấn công hạt nhân.
Khi thông tin về việc ông Musk đã bí mật yêu cầu các kỹ sư của mình vô hiệu hóa mạng liên lạc vệ tinh Starlink trong một cuộc tấn công lớn của Ukraine được lan truyền trên mạng, thì ông Mykhailo Podolyak - cố vấn của tổng thống Ukraine - đã lên X (tên gọi mới của Twitter) chỉ trích gay gắt tỷ phú Musk.
Ông Podolyak viết: “Với việc không cho phép thiết bị không người lái của Ukraine tiêu diệt một phần hạm đội quân sự Nga bằng cách can thiệp vào Starlink, Elon Musk đã cho phép hạm đội này bắn tên lửa Kalibr vào các thành phố của Ukraine”.
“Kết quả là dân thường và trẻ em đang bị giết chết”.
"Câu hỏi vẫn còn đó: Tại sao một số người lại hết sức muốn bảo vệ tội phạm chiến tranh, bảo vệ mong muốn giết người của những tội phạm ấy? Và giờ đây họ có nhận ra rằng họ đang phạm tội ác và khuyến khích tội ác không?", ông Podolyak viết.
Về cơ bản, ông Podolyak chê trách ông Musk vì đã đứng về phía Nga trong cuộc xung đột, đã đồng lõa với những hành động "xấu xa".
Ông Musk thanh minh
Tỷ phú Elon Musk không trực tiếp trả lời cố vấn của Tổng thống Zelenskyy. Thay vào đó, ông lên X để giãi bày về vai trò của mình trong vụ việc.
Ông viết: “Các khu vực Starlink được đề cập [trong vụ việc] vẫn chưa được kích hoạt. SpaceX không cho ngừng hoạt động bất cứ thứ gì”.
Ông Musk giải thích thêm rằng “đã có yêu cầu khẩn cấp từ các cơ quan chính phủ về việc kích hoạt Starlink đến tận Sevastopol” và rằng “ý định rõ ràng là để đánh chìm phần lớn hạm đội Nga đang neo đậu”.
Sevastopol là một thành phố cảng ở Crimea - căn cứ hải quân quan trọng được lực lượng Nga sử dụng.
Ông Musk nói thêm: “Nếu tôi đồng ý với yêu cầu của họ, thì SpaceX rõ ràng sẽ đồng lõa trong một hành động leo thang chiến tranh và xung đột trọng đại”.
-
- Ăng-ten của hệ thống băng thông rộng hoạt động dựa trên vệ tinh Starlink do tỷ phú Elon Musk tặng, ở Izyum, vùng Kharkiv, ngày 25/9/2022. (Ảnh: Yasuyoshi Chiba/AFP qua Getty Images)
Trong cuốn sách sắp xuất bản, ông Isaacson được cho là viết rằng, vì Starlink không hoạt động ở Sevastopol nên nỗi lo sợ của ông Musk về một "Trân Châu Cảng thu nhỏ" đã không thành hiện thực.
Trong cuốn sách, ông Isaacson cũng được cho là đã trích dẫn lời ông Musk từng nói với ông rằng, "Starlink không có ý định tham gia các cuộc chiến tranh. Đó là để mọi người có thể xem Netflix, thư giãn, lên mạng học các khóa học ở trường, và làm những việc tốt đẹp hòa bình, chứ không phải phục vụ các cuộc tấn công bằng thiết bị không người lái".
Ông Isaacson cũng dẫn lời ông Mykhailo Fedorov - Phó Thủ tướng Ukraine - rằng ông này từng khẩn cầu ông Musk bật kết nối để cuộc tấn công có thể được thực hiện, nhưng lời khẩn cầu đã bị bỏ ngoài tai.
Ông Musk cũng từng phải đối mặt với nhiều lời chỉ trích từ phía Nga vì đã cung cấp Starlink cho Ukraine. Ông trùm công nghệ nói rằng vào năm ngoái, người đứng đầu cơ quan vũ trụ Nga đã đe dọa ông vì đã cung cấp mạng liên lạc vệ tinh cho các lực lượng Ukraine.
Starlink giúp 'thay đổi cuộc chiến'
Vài ngày sau khi Nga đổ quân vào Ukraine hồi cuối tháng 2/2022, ông Musk thông báo SpaceX đã bắt đầu cung cấp kết nối Internet Starlink cho người Ukraine.
Starlink sử dụng hàng nghìn vệ tinh nhỏ trên quỹ đạo cách bề mặt Trái đất khoảng 340 dặm (550 km) để truyền Internet tốc độ cao, đặc biệt là đến vùng sâu vùng xa, bao gồm cả những vùng chịu thiên tai hoặc bị tàn phá bởi chiến tranh.
Nhưng khi mà Starlink cung cấp huyết mạch thông tin cho những vùng đất tối tăm bị chiến tranh tàn phá tại Ukraine, bao gồm hàng trăm bệnh viện và phòng khám, nó cũng cho phép thiết bị bay không người lái của quân đội Ukraine nhắm mục tiêu vào xe tăng và các vị trí đóng quân của Nga một cách hiệu quả hơn.
Một người lính Ukraine tên là Dima (họ của người này được giấu kín vì lý do an toàn) từng nói với nhà báo David Patrikarakos rằng “Starlink là thứ đã thay đổi cuộc chiến theo hướng có lợi cho Ukraine. Nga đã cố gắng hết sức làm nổ tung tất cả các phương tiện liên lạc của chúng tôi. Bây giờ họ không thể. Starlink hoạt động dưới hỏa lực Katyusha, dưới hỏa lực pháo binh. Nó thậm chí còn có tác dụng ở Mariupol".
Mặc dù không rõ Starlink quan trọng như thế nào đối với các nỗ lực quân sự của Ukraine, nhưng theo The Telegraph (một hãng thông tấn của Anh), công nghệ của ông Musk đang giúp Ukraine "giành chiến thắng trong cuộc chiến thiết bị bay không người lái".
Không lâu sau khi ông Musk tuyên bố sẽ cung cấp Starlink cho Ukraine, ông Dmitry Rogozin - khi đó là người đứng đầu cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos - đã chỉ trích động thái này và cảnh báo về "hậu quả".
“Do đó, Elon Musk có liên quan đến việc cung cấp thiết bị liên lạc quân sự cho lực lượng phát xít ở Ukraine”, ông Rogozin nói trong một thông điệp gửi tới truyền thông Nga, theo bản dịch do ông Musk cung cấp. "Và về điều này, Elon, anh sẽ phải chịu trách nhiệm như một người trưởng thành - bất kể anh có giả ngốc đến mức nào".
Tháng 10/2022, CNN đưa tin rằng SpaceX đã nói với Lầu Năm Góc rằng họ không thể tiếp tục chịu chi phí cung cấp dịch vụ Starlink ở Ukraine, được cho là sẽ lên tới gần 400 triệu USD trong 12 tháng tới. Cũng theo CNN, SpaceX khi đó đang tìm cách thu về khoản chi phí đó.
Trong một bài viết trên X, ông Musk đã dẫn bài báo của CNN và giải thích rõ rằng, SpaceX không yêu cầu bù lại các chi phí trong quá khứ, nhưng họ “không thể tài trợ vô thời hạn cho hệ thống đang hoạt động”.
Vào thời điểm đó, ông Musk cho biết trong một bài đăng khác trên X rằng việc cung cấp Starlink cho Ukraine đã tốn của SpaceX 80 triệu USD và sẽ tăng lên 100 triệu USD vào cuối năm.
Theo The Epoch Times
Xuân Hoa biên dịch
